Trąbowce
| ||
Proboscidea | ||
Illiger, 1811 | ||
![]() Słoniątko z warszawskiego ZOO | ||
Systematyka | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | zwierzęta | |
Typ | strunowce | |
Podtyp | kręgowce | |
Gromada | ssaki | |
Podgromada | żyworodne | |
Infragromada | łożyskowce | |
(bez rangi) | Paenungulata | |
Rząd | trąbowce |
Trąbowce (Proboscidea) – rząd dużych ssaków łożyskowych, do którego zaliczane są żyjące współcześnie słonie.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Opis[edytuj | edytuj kod]
Trąbowce to największe współczesne ssaki lądowe. Wyróżniają się kilkoma bardzo charakterystycznymi cechami, z których najbardziej rzucającą się w oczy jest obecność trąby. Jest ona bardzo skomplikowanym narządem, utworzonym na skutek zrośnięcia się górnej wargi i nosa. Trąbę tworzy kilkanaście tysięcy włókien mięśniowych, co nadaje jej niesłychaną elastyczność. Koniec trąby jest zakończony jednym lub dwoma (zależnie od gatunku) palczastymi wyrostkami i jest bardzo wrażliwy na dotyk. Narząd ten służy do zbierania i przenoszenia do pyska pokarmu i wody, jako broń, do komunikacji dotykowej z innymi osobnikami oraz do wielu innych czynności.
Pochodzenie i pokrewieństwo[edytuj | edytuj kod]
Trąbowce pojawiły się w zapisie kopalnym we wczesnym eocenie, ale przypuszczalnie powstały wcześniej. Niekiedy do trąbowców zalicza się niewielką rodziną prymitywnych antrakobunidów (Anthracobunidae), z której najprawdopodobniej wywodzą się właściwie trąbowce.
Najnowsze badania genetyczne dowiodły, że trąbowce są spokrewnione blisko z brzegowcami (Sirenia) i góralkowcami (Hyracoidea). Nieoczekiwanie odkryto powiązania molekularne z innymi grupami rdzennie afrykańskich ssaków takimi jak ryjkonosy (Macroscelidea) i słupozębne czyli mrówniki (Tubulidentata). Łącznie z kilkoma innymi wymarłymi już dzisiaj rzędami ssaków łączy się nieraz w oddzielny klad Afrotheria.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Wyróżnia się kilka rodzin trąbowców, z których do czasów współczesnych dotrwały tylko słoniowate.
- Pierwotne trąbowce
- Rodzina: Antrakobunidy (Anthracobunidae)
- Rodzina: Moeritheriidae, Andrews, 1906
- Rodzina: Baryteria (Barytherioidea), Andrews, 1906
- Rodzina: Deinoteria (Deinotheriidae), Bonaparte, 1845
- Elephantiformes – słoniokształtne
- Rodzina: mastodonty (Mammutidae), Hay, 1922 non Cabrera, 1929
- Rodzina: Amebelodontidae, Barbour, 1927
- Rodzina: gomfotery (Gomphotheriidae), Hay, 1922
- Rodzina: słoniowate (Elephantidae), Gary, 1821
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
|