Trutnowy

	Trutnowy
	Trutnowy
	; Dom podcieniowy z 1720 roku
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	gdański
Gmina	Cedry Wielkie
Sołectwo	Trutnowy
Liczba ludności (2006)	1100[potrzebny przypis]
Strefa numeracyjna	(+48) 58
Kod pocztowy	83-020 Cedry Wielkie
Tablice rejestracyjne	GDA
SIMC	0159746
	Położenie na mapie gminy Cedry Wielkie Trutnowy
	Położenie na mapie Polski Trutnowy
	Położenie na mapie województwa pomorskiego Trutnowy
	Położenie na mapie powiatu gdańskiego Trutnowy
	54°14′32″N 18°48′51″E/54,242222 18,814167
	Multimedia w Wikimedia Commons

Trutnowy (niem. Trutenau) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Cedry Wielkie na obszarze Żuław Gdańskich.

Siedziba klubu piłkarskiego Grom Trutnowy.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka o istnieniu wsi pochodzi z 1308 roku, kiedy to Władysław Łokietek nadał ją synom kasztelana gdańskiego Unisława. Dwa lata później wieś została sprzedana Krzyżakom. W XVI i XVII wieku był to obszar osadnictwa olęderskiego.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

W roku 2008 wieś obchodziła jubileusz 700-lecia.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Według rejestru zabytków NID^[1] na listę zabytków wpisane są:

kościół parafialny pw. św.św. Piotra i Pawła z XIV w., nr rej.: 222 z 6.08.1962
cmentarz grzebalny, nr rej.: 1023 z 30.12.1987
plebania (nr 18) z 1728, nr rej.: 223 z 13.08.1962
dom podcieniowy nr 4 (d. 3), murowano-szachulcowy z 1720, nr rej.: 9 z 10.11.1959.

Kościół[edytuj | edytuj kod]

Gotycki ceglany kościół parafialny pod wezwaniem św.św. Apostołów Piotra i Pawła pochodzi z 1334. Zniszczoną w 1945 wieżę kościoła nakryto nowym płaskim dachem; rekonstrukcji wieży dokonano dopiero w latach 2017-2018 (odtworzoną w innym miejscu drewnianą wieżę zamontowano w całości za pomocą dźwigu), wtedy też powieszono czekający od dawna na to zdarzenie dzwon^[2]^[3]. Wewnątrz późnomanierystyczny ołtarz z 1675. Ciekawostką jest znajdujący się na murze zewnętrznym kościoła na wysokości 1,5 m znak wskazujący poziom wód powodziowych w kwietniu 1829 roku, kiedy w wyniku przerwania wałów w rejonie Steblewa, Ptaszników oraz Giemlic w ciągu 4 godzin woda zalała wieś na wysokość 1,5 metra. Jeszcze tego samego dnia wieczorem fala powodziowa dotarła do centrum Gdańska.

Kościół jest siedzibą parafii rzymskokatolickiej, należącej do dekanatu Żuławy Steblewskie w archidiecezji gdańskiej.

Plebania[edytuj | edytuj kod]

Nieopodal kościoła znajduje się barokowa plebania z 1728, z mansardowym dachem z lukarnami, krytym dachówką holenderką. W sieni znajduje się tablica erekcyjna z czarnego marmuru. Zachowały się drzwi wejściowe z barokowymi okuciami oraz duże okna z pierwotną stolarką.

Dom podcieniowy[edytuj | edytuj kod]

W południowej części wsi znajduje się dom podcieniowy z 1720. Wsparty jest on na ośmiu słupach, z dekoracyjnymi mieczami tworzącymi rodzaj arkad. Piętro i dwa szczyty mają konstrukcję szkieletową o szczególnym ozdobnym układzie belek. Zachował się pierwotny układ wnętrza z wielką sienią i piętrową galerią oraz liczne barokowe detale wyposażenia wnętrza. W wielkiej sieni znajduje się makieta XVIII-wiecznej wsi projektowanego skansenu miniatur żuławskiego budownictwa w skali 1:100. W domu ma siedzibę Stowarzyszenie "Żuławy Gdańskie", a od 2008 mieści się tu Muzeum Wsi Żuławskiej.

W centrum wsi, po zachodniej stronie stoi XIX-wieczny dom zagrodniczy w konstrukcji szkieletowej – typowy przykład budownictwa żuławskiego.