Walerian Bogusławski

Walerian Bogusławski

major dyplomowany kawalerii
Pełne imię i nazwisko	Walerian Tadeusz Bogusławski
Data i miejsce urodzenia	15 grudnia 1895 Warszawa
Data i miejsce śmierci	w kwietniu 1940 Katyń
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Jednostki	24 Pułk Ułanów
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Walerian Tadeusz Bogusławski h. Ślepowron (ur. 15 grudnia 1895 w Warszawie, zm. w kwietniu 1940 w Katyniu) – major dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, inżynier, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Tadeusza i Marii z Rzewuskich. Absolwent Gimnazjum im. Konopczyńskiego w Warszawie (matura w 1912) i Wydziału Rolnego Wyższej Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego (1914), uzyskał dyplom inżyniera.

Powołany do armii rosyjskiej, brał udział w I wojnie światowej. Dowodził plutonem i zwiadem konnym. W 1916 wstąpił do Akademii Wojskowej Prawniczej. Od sierpnia 1917 w I Korpusie Polskim jako dowódca zwiadowców konnych. 12 listopada 1917 awansował do stopnia podporucznika. Po zakończeniu I wojny wstąpił do Wojska Polskiego. Wcielony do 7 Pułku Ułanów Lubelskich. W trakcie organizacji pułku tworzył pluton łączności, a następnie przeniesiony w 1920 na funkcję adiutanta 201 Pułku Szwoleżerów. Brał udział w wojnie 1920. 10 października 1920 został ranny. Po zakończeniu działań wojennych służył w 3 Pułku Szwoleżerów (był w 1923, 1924, 1928) w stopniu rotmistrza (ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 320 lokatą w korpusie oficerów jazdy). Pełnił funkcję komendanta garnizonu w Wołkowysku. Ukończył kurs w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. 2 kwietnia 1929 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1929 i 13. lokatą w korpusie oficerów kawalerii. W lipcu tego roku został przesunięty na stanowisko kwatermistrza. W marcu 1930 został przeniesiony na stanowisko szefa taborów przy 9 Dywizji Piechoty w Siedlcach. Z dniem 5 stycznia 1931, po odbyciu praktyki w 15 Pułku Artylerii Polowej w Bydgoszczy i 59 Pułku Piechoty w Inowrocławiu oraz ukończeniu Kursu próbnego przy Wyższej Szkole Wojennej, został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie na dwuletni kurs 1930/32. Z dniem 1 listopada 1932, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu na stanowisko szefa Referatu Materiałowego i Wydziału Mobilizacyjnego. W październiku 1935 został przeniesiony do Sztabu Głównego na stanowisko delegata przy Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Warszawie. W marcu 1939 pełnił służbę w 24 Pułku Ułanów w Kraśniku na stanowisku dublera I zastępcy dowódcy pułku.

W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli przez Sowietów, osadzony w Kozielsku. Między 11 a 12 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa 022/3 z dnia 9 kwietnia 1940. Został zamordowany między 13 a 14 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Nie został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943. Krewni do 1958 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.

Walerian Bogusławski był żonaty z Wandą z Kuleszów, z którą miał dwóch synów.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Walecznych (trzykrotnie)
• Złoty Krzyż Zasługi (17 marca 1930)
• Medal Niepodległości (17 września 1932)
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
• Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja, 1922)
• Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée”

Upamiętnienie

• 5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia podpułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 14384 – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976).
• Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986).
• Tablica na Cmentarzu Powązkowskim.
• Dąb Pamięci 14 kwietnia 2010 na ul. Południowej 1, przez Starostwo Powiatowe w Łasku i Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Łasku.

Zobacz też

• Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• Obozy NKWD dla jeńców polskich
• zbrodnia katyńska
• Kampania wrześniowa

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
• Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.