Przejdź do zawartości

Zdanów (wieś w województwie świętokrzyskim)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zdanów
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

sandomierski

Gmina

Obrazów

Liczba ludności (2011)

249[2][3]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

27-641[4]

Tablice rejestracyjne

TSA

SIMC

0801125[5]

Położenie na mapie gminy Obrazów
Mapa konturowa gminy Obrazów, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zdanów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zdanów”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zdanów”
Położenie na mapie powiatu sandomierskiego
Mapa konturowa powiatu sandomierskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zdanów”
Ziemia50°42′02″N 21°33′14″E/50,700556 21,553889[1]

Zdanówwieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Obrazów[5][6].

Zdanów był wsią klasztoru cystersów koprzywnickich w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku[7].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Jest to jedna z najstarszych wsi ziemi sandomierskiej wymieniana w dokumentach źródłowych z XII wieku. W 1185 roku należała do dóbr Mikołaja Bogorii Skotnickiego, który przeznaczył ją na uposażenie Opactwa Cystersów w Koprzywnicy.

W XIII wieku wieś jako „Stanow” wymienił legat papieski biskup firmański Filip. W łacińskim dokumencie z lipca 1279 r. wystawionym w Budzie na Węgrzech, który potwierdza opatowi klasztoru Cystersów w Koprzywnicy prawo do pobierania dziesięciny z szeregu polskich wsi w tym między innymi ze Zdanowa[8].

W roku 1346 król Kazimierz uwalnia Zdanów i inne wsi klasztoru od robocizn i ciężarów królewskich. (Kodeks Małopolski, t.III, s. 62). Według opisu Długosza w połowie XV wieku Zdanów był wsią w parafii Goźlice, stanowiąc własność klasztoru koprzywnickiego. Wieś miała łany kmiece, z których dziesięcinę oddawano klasztorowi. Był też folwark, 3 karczmy z rolą oraz zagrodnik i młyn (Długosz L.B. t. III, strony 93, 376, 377, 383, 396)[9]. . Według spisu miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z roku 1827 (a więc już po supresji zakonu) była to wieś duchowna posiadająca 25 budynków zamieszkałych przez 135 mieszkańców. Następnie często zmieniał właścicieli: był sprzedawany, dziedziczony, dzierżawiony. Przez pewien czas należał do rodziny Roplewskich.

W okresie międzywojennym dwór zdanowski przeistoczył się w rolniczy zakład doświadczalny, który na około stu hektarach prowadził prace badawcze, mające na celu podniesienie poziomu sandomierskich upraw /od 1927 do 1970 r. filia Instytutu Upraw, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. po 1970 r. Stacja Nasienno-Szkółkarska!. Działalność tej placówki musiała dać dobre rezultatu – miejscowi do dziś wspominają ją pozytywnie[potrzebny przypis].

Na uwagę zasługuje 6–hektarowy park krajobrazowy z zachowanym układem i zespół dworski. Wieś zajmuje prawie 150 ha, natomiast użytki rolne stanowią 369 ha.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnobrzeskiego.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 160513
  2. Wieś Zdanów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-03-16], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1600 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 113.
  8. Piekosiński 1886 ↓, s. 144.
  9. Zdanów 1(1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 540.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Franciszek Piekosiński: Monumenta Meadievii Historica. Codex diplomaticus Poloniae minoris, Volumes 9-10. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1886, s. 144.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]