Zdzisław Stroiński

Zdzisław Stroiński Marek Chmura
Zdjęcie zrobione po uwolnieniu z Pawiaka w 1943.
Data i miejsce urodzenia	29 listopada 1921 Warszawa
Data i miejsce śmierci	16 sierpnia 1944 Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	Poezja

Leon Zdzisław Stroiński, ps. Marek Chmura (ur. 29 listopada 1921 w Warszawie, zm. 16 sierpnia 1944 tamże) – polski poeta pokolenia Kolumbów, żołnierz Armii Krajowej.

Życiorys

Urodził się w rodzinie inteligenckiej; ojciec jego, Józef Stroiński, był radcą prawnym Ordynacji Zamoyskich. Wczesną młodość spędził w Zamościu.

W 1941 rozpoczął studia prawa i filologii polskiej na tajnym UW. Od 1942 należał do grupy polonistów skupionych wokół konspiracyjnego miesięcznika „Sztuka i Naród”. Był żołnierzem AK, ukończył tajną podchorążówkę. Aresztowany 25 maja 1943 podczas składania wieńca (wraz z Wacławem Bojarskim i Tadeuszem Gajcym) pod pomnikiem Mikołaja Kopernika (w 400. rocznicę śmierci uczonego). Został osadzony na Pawiaku. Niezidentyfikowany, został zwolniony 19 lipca 1943.

Zginął 16 sierpnia w powstaniu warszawskim wraz z Tadeuszem Gajcym na Starym Mieście, po wysadzeniu przez Niemców kamienicy przy ul. Przejazd.

Poezja

Twórczość rozwijał od 1942. Nawiązywał do poetyki Awangardy Krakowskiej, sięgał po realia wojny i okupacji, także doświadczeń z Pawiaka (cykl liryków prozą Okno 1943). Tworzył wizyjno-metaforyczne obrazy, pełne akcentów prometeistycznych i mesjanistycznych. Napisał też więzienne opowiadanie „Pokolenie” o wymowie patriotycznej i humanistycznej.

Dokumentarium

• Ślady – Leon Zdzisław Stroiński, film dokumentalny, reż. Hanna Zofia Etemadi, 2010

Zobacz też

• Literatura polska w okresie II wojny światowej

Linki zewnętrzne

• Zdzisław Stroiński – zbiór prac poety
• Okno / Marek Chmura. - Warszawa, 1943.