Ziemia lwowska

Herb ziemi lwowskiej

Sztandar ziemi lwowskiej z okresu bitwy pod Grunwaldem

Po lewej stronie herb Ziemi lwowskiej na zbudowanej w latach 1554-1560 renesansowej bramie zamku w Brzegu na Dolnym Śląsku.

Ziemia lwowska (łac. terra Leopoliensis; ukr Львівська земля) – jednostka administracyjna Królestwa Polskiego, część województwa ruskiego w okresie I Rzeczypospolitej, 1340–1772. Stolicą ziemi lwowskiej był Lwów. Sejmiki ziemskie odbywały się we Lwowie, Trybunał Prowincji Małopolskiej we Lwowie, na równych prawach co Lublin, orzekał sprawy dla woj. ruskiego, bełskiego, wołyńskiego, podolskiego, bracławskiego, czerniechowskiego i kijowskiego.

Podział administracyjny

Powiaty

• powiat lwowski, stolica Lwów, starostwo grodowe, sejmik deputacki (ziemski) i gospodarski,
• powiat żydaczowski, siedziba Żydaczów, starostwo grodowe,

Starosta lwowski zwoływał popis całej szlachty ziemi : lwowskiej i żydaczowskiej pod Glinianami. Powiaty obierały 6 deputatów na Trybunał Koronny i Trybunał Skarbowy Radomski na sejmiku deputackim i gospodarczym.

Granice

Ziemia lwowska graniczyła:

• na zachodzie i południowym zachodzie - z ziemią przemyską,
• na północnym zachodzie - z ziemią bełską (woj. bełskim),
• na północy - z ziemią buską (należącą do woj. bełskiego),
• na północnym wschodzie - z Wołyniem (woj. wołyńskim),
• na południowym wschodzie - z ziemią halicką.

W skład ziemi lwowskiej, jako jednostki administracyjnej, wchodziła również ziemia żydaczowska (lub powiat żydaczowski), z którą właściwa ziemia lwowska graniczyła od południa.

Wg lustracji królewskiej sporządzonej w roku 1676 znajdowało się w całej ziemi lwowskiej 42 miasta i 618 wsi, w powiecie (ziemi żydaczowskiej) 9 miast i 170 wsi

.

Miejscowości

• Chodorów
• Gliniany
• Medenice
• Mikołajów
• Mościska
• Olesko
• Złoczów
• Żółkiew
• Żurawno

Zobacz też

• archidiecezja lwowska
• Bolesław Jerzy II
• Królestwo Polskie
• księstwo halickie
• Lędzianie
• obwód lwowski
• Rzeczpospolita Obojga Narodów
• Wiślanie
• wojewodowie ruscy
• województwo lwowskie

Bibliografia

• Lustracja województwa ruskiego, podolskiego i bełskiego, 1564-1565 Warszawa, (I) 2001, ss. 289. ISBN 83-7181-193-4
• Lustracje województw ruskiego, podolskiego i bełskiego 1564 - 1565, wyd. K. Chłapowski, H. Żytkowicz, cz. 1, Warszawa - Łódź 1992
• Grzegorz Rąkowski: Ziemia Lwowska. Przewodnik po Ukrainie Zachodniej. Część III. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, s. 441-443. ISBN 978-83-89188-66-3. [dostęp 2016-12-13].