Gobivenator
| Gobivenator | |||
| Tsuihiji et al., 2014 | |||
| Okres istnienia: kampan | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| (bez rangi) | celurozaury | ||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Gobivenator | ||
| Gatunki | |||
| |||
Gobivenator – wymarły rodzaj dinozaura, teropoda z grupy celurozaurów maniraptorów i rodziny troodontów[1].
Skamieniałości nieznanego wcześniej rodzaju dinozaura znalezione zostały na środkowej pustyni Gobi w Mongolia. Pochodziły ze skał powstałych w okresie kredowym, z datowanej na kampan formacji Djadokhta[1], powstałej między 75 a 71 milionów lat temu[2]. Znany jest prawie kompletny szkielet, oznaczony jako MPC-D 100/86 i przechowywany następnie w Mongolskim Centrum Paleontologicznym w Ułan Bator. Chociaż przypominał budową dromeozaury czy archeopteryksa, na jego podstawie naukowcy zaliczyli znalezisko do rodzinny troodonów. Rodzina Troodontidae obejmuje niewielkie dinozaury drapieżne[1], jak opisany również z pustyni Gobi zaurornitoid[3]. Nowy okaz wyróżniał się jednak pewnymi odmiennościami. Tsuihiji i współpracownicy wymieniają wśród nich ostro zakończony przedni koniec kości ciemieniowych oraz dół na kości nadkątowej naprzeciw tylnego otworu nadkątowego. Dzięki temu badacze opisali nowy rodzaj tetanury, którzy ochrzcili nazwą Gobivenator. Nazwa ta odwołuje się do miejsca znalezienia szczątków zwierzęcia, pustyni Gobi, oraz jego drapieżnego trybu życia: łacińskie venator oznacza myśliwego. Epitet gatunkowy jedynego gatunku mongoliensis stanowi kolejne odniesienie do miejsca, z którego pochodziły kości. Miejsce typowe zapisano jako Dzamin Khond, ajmak południowogobijski w Mongolii. Co do pozycji w rodzinie Troodontidae, badacze stwierdzili, że Gobivenator jest bardziej zaawansowany ewolucyjnie od Anchiornis, Mei czy Sinovenator, o czym świadczy budowa dystalnej kończyny dolnej. Z drugiej strony zauważają, że w przeciwieństwie do bardziej zaawansowanych ewolucyjnie, zarówno wczesnokredowych troodonów Sinornithoides czy Sinusonasus, jak i późniejszych Linhevenator, Saurornithoides, Troodon czy Zanabazar, nie miał ząbkowanych zębów. Chcąc rozwikłać zagadkę, badacze przeprowadzili analizę filogenetyczną, w efekcie której zaprezentowali następujący kladogram[1] (uproszczono):
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Takanobu Tsuihiji, Rinchen Barsbold, Mahito Watabe, Khishigjav Tsogtbaatar, Tsogtbaatar Chinzorig, Yoshito Fujiyama i Shigeru Suzuki. An exquisitely preserved troodontid theropod with new information on the palatal structure from the Upper Cretaceous of Mongolia. „Naturwissenschaften”. 101 (2), s. 131–142, 2014. DOI: 10.1007/s00114-014-1143-9. PMID: 24441791. (ang.).
- ↑ Demberelyin Dashzeveg i inni, New stratigraphic subdivision, depositional environment, and age estimate for the Upper Cretaceous Djadokhta Formation, southern Ulan Nur Basin, Mongolia, „American Museum Novitates”, 3498, 2005, s. 1-31 (ang.).
- ↑ Henry Fairfield Osborn. Three New Theropoda, Protoceratops Zone, Central Mongolia. „American Museum Novitates”. 144, 1924-11-07. The Ammerican Museum of Natural History. (ang.).
| Infrarzędy dinozaurów | |
|---|---|
| Era dinozaurów | |
| Dyscypliny powiązane |
