Stegoceras: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m Usunięcie odwołania do pliku Stegoceras_skeleton.jpg, ponieważ użytkownik Herbythyme skasował go z Commons
drobne uzupełnienie
Linia 1: Linia 1:
{{Dinozaur infobox
{{Zwierzę infobox
|Nazwa zwyczajowa=Stegoceras
| nazwa zwyczajowa = Stegoceras
⚫
| grafika = Stegoceras.jpg
|Obrazek=
| typ = [[strunowce]]
|Opis_obrazka=[[Układ kostny gadów|Szkielet]] Stegocerasa
| podtyp = [[kręgowce]]
|Czas=[[Kreda (okres)|Kreda]], [[Mastrycht]]
| gromada = [[zauropsydy]]
|Miejsce=[[Ameryka Północna]], [[Kanada]] ([[Alberta]]), [[Stany Zjednoczone|USA]] ([[Montana]])
| podgromada = [[diapsydy]]
⚫
|Rząd=[[dinozaury ptasiomiedniczne]]
|Podrząd=[[cerapody]]
| nadrząd = [[dinozaury]]
⚫
| rząd = [[dinozaury ptasiomiedniczne]]
|Infrarząd=[[pachycefalozaury]]
|Rodzina=[[pachycefalozaury (rodzina)|pachycefalozaury]]
| infrarząd = [[pachycefalozaury]]
| rodzina = [[pachycefalozaury (rodzina)|Pachycephalosauridae]]
⚫
|Rodzaj='''Stegoceras'''
|Gatunek=''Stegoceras validum''
| rodzaj = '''''Stegoceras'''''
| autor rodzaj = [[Lawrence Lambe|Lambe]], 1902
⚫
|Łacińska=''Stegoceras''
| ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]
|Zoolog=Lambe, [[1902]]
| podtaksony = * ''S. validum'' <small>Lambe, 1902</small>
⚫
|Commons=Category:Stegoceras
⚫
| wikispecies = Stegoceras
⚫
| commons = Category:Stegoceras
}}
}}
'''Stegoceras''' – [[dinozaury|dinozaur]] z rodziny [[pachycefalozaury|pachycefalozaurów]]. Prawdopodobnie żył w stadach. Można go było spotkać w lesie i na brzegach rzek i jezior gdzie szukał pożywienia.
'''''Stegoceras''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[dinozaury|dinozaura]] z grupy [[pachycefalozaury|pachycefalozaurów]]. Prawdopodobnie żył w stadach. Nazwę ''Stegoceras'' nadał mu [[Lawrence Lambe]] w 1902 roku. Oznacza ona "rogate sklepienie".

⚫
== Nazwa ==
Nazwę ''Stegoceras'' nadał [[dinozaury|dinozaurowi]] Lawrence Lambe w 1902 roku. Jego nazwa oznacza "rogate sklepienie".


== Występowanie ==
== Występowanie ==
Stegoceras żył około 70 milionów lat temu w późnej [[Kreda (okres)|kredzie]] ([[Kampan]]) na terenie dzisiejszej [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]], [[Stany Zjednoczone|USA]] ([[Montana]]) i [[Kanada]] ([[Alberta]]).
Stegoceras żył w [[kreda późna|późnej kredzie]] ([[kampan]]) na terenach współczesnej [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]]. Jego [[skamieniałości]] odnaleziono w osadach formacji [[formacja Dinosaur Park|Dinosaur Park]] w grupie Belly na terenie [[Kanada|kanadyjskiej]] prowincji [[Alberta]]{{r|ornatotol}}.


== Opis ==
== Opis ==
Stegoceras osiągał około 2,5 metry długości i ważył około 55 kilogramów. Był średniej wielkości [[dinozaury|dinozaurem]].
Stegoceras osiągał około 2,5 m długości i ważył około 55 kilogramów.
[[Plik:Stegoceras.jpg|thumb|280px|left|szkielety stegocerasów (Royal Tyrell Museum)]]
==== Głowa ====
⚫
U dorosłego osobnika [[głowa]] miała około 20 centymetrów długości. [[Czoło]] było masywne i wypukłe. W najgrubszym miejscu czoło zbudowane z litej kości miało 6 centymetrów.


⚫
=== Głowa ===
Samce mogły przepychać się [[głowa]]mi, walcząc ze sobą podczas pory godowej lub o dowództwo w stadzie (przypuszcza się, że Stegoceras żył w stadzie). Być może małe osobniki bodły się dla zabawy naśladując starszych.
⚫
U dorosłego osobnika [[głowa]] miała około 20 centymetrów długości. Czoło było masywne i wypukłe. W najgrubszym miejscu czoło zbudowane z litej kości miało 6 centymetrów.


==== Kończyny ====
=== Kończyny ===
Kończyny przednie były krótkie i miały po pięć palców. Stegoceras mógł chwytać [[rośliny]] w ręce ułatwiając jedzenie.<br />
Kończyny przednie były krótkie i miały po pięć palców. Stegoceras mógł chwytać [[rośliny]] w ręce ułatwiając sobie jedzenie.
Stegoceras poruszał się na długich kończynach tylnych. Każda stopa miała cztery palce.
Stegoceras poruszał się na długich kończynach tylnych. Każda stopa miała cztery palce.


==== Ogon ====
=== Ogon ===
Ogon był długi i sztywny dlatego nie mógł się zbytnio zginać.
Ogon był długi i sztywny dlatego nie mógł się zbytnio zginać.


== Jadłospis ==
== Paleobiologia ==
Stegoceras był prawdopodobnie roślinożerny. Za pomocą ostrych piłkowanych zębów mógł jeść twarde i zdrewniałe części roślin. Czasami mógł zjadać [[owady]], [[jaszczurki]] lub małe [[ssaki]].
Stegoceras był prawdopodobnie roślinożerny. Za pomocą ostrych piłkowanych zębów mógł jeść twarde i zdrewniałe części roślin.


Analizy anatomiczne i biomechaniczne sugerują, że stegocerasy mogły używać masywnych kopuł kostnych na czaszkach jako taranów, np. do walk z innymi przedstawicielami tego samego gatunku, jak robią to niektóre współczesne [[parzystokopytne]]. Prawdopodobnie ze względu na mniejsze unaczynienie kopuły, zmniejszone zdolności zdrowienia i produkcji [[keratyna|keratyny]] starsze osobniki nie walczyły ze sobą w ten sposób{{r|walki}}.
== Obrona ==
Stegoceras mógł używać swojej twardej głowy do obrony przed [[drapieżnictwo|drapieżnikami]]. Gdy drapieżnik zbliżył się do [[dinozaury|dinozaura]] on mógł go uderzać twardą głową, by siła była większa pochylał się tak, że głowa, kręgosłup, miednica i ogon były w linii prostej.


=== Ontogeneza ===
{{dinozaury}}
[[Allometria]] i analizy [[histologia|histologiczne]] kostnej kopuły czaszki sugerują, że ''[[ornatotol|Ornatotholus browni]]'' jest w rzeczywistości młodocianym stegocerasem. Jeśli teoria ta jest prawdziwa, oznaczałoby to, że początkowo ''Stegoceras'' miał płaskie sklepienie czaszki, a kopuła wykształcała się dopiero w trakcie rozwoju{{r|ornatotol}}.
{{pachycefalozaury}}


{{Przypisy|przypisy=
<ref name=walki>{{Cytuj pismo |autor=Eric Snively, Jessica M. Theodor |tytuł=Common function correlates of head-strike behavior in the pachycephalosaur </em>Stegoceras validum<em> (Ornithischia, Dinosauria) and combative artiodactyls |czasopismo=PLoS ONE |oznaczenie=6 (6): e21422 |rok=2011 |doi=10.1371/journal.pone.0021422 |język=en}}</ref>
<ref name=ornatotol>{{Cytuj pismo |autor=Ryan K. Schott, David C. Evans, Mark B. Goodwin, John R. Horner, Caleb Marshall Brown, Nicholas R. Longrich |tytuł=Cranial ontogeny in </em>Stegoceras validum<em> (Dinosauria: Pachycephalosauria): A quantitative model of pachycephalosaur dome growth and variation |czasopismo=PLoS ONE |oznaczenie=6 (6): e21092 |rok=2011 |doi=10.1371/journal.pone.0021092 |język=en}}</ref>
}}

⚫
{{Pachycefalozaury}}
{{Dinozaury}}

[[Kategoria:Pachycefalozaury]]
[[Kategoria:Dinozaury Ameryki Północnej]]
[[Kategoria:Dinozaury Ameryki Północnej]]
[[Kategoria:Dinozaury kredy]]
[[Kategoria:Dinozaury kredy]]
⚫
[[Kategoria:Pachycefalozaury]]


[[ca:Stegoceras]]
[[ca:Stegoceras]]

Wersja z 00:46, 4 lip 2011

Stegoceras
{{{nazwa łacińska}}}[1]
{{{zoolog}}}
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury ptasiomiedniczne

Infrarząd

pachycefalozaury

Rodzina

Pachycephalosauridae

Rodzaj

Stegoceras
Lambe, 1902

Gatunki
  • S. validum Lambe, 1902
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Stegoceras – rodzaj dinozaura z grupy pachycefalozaurów. Prawdopodobnie żył w stadach. Nazwę Stegoceras nadał mu Lawrence Lambe w 1902 roku. Oznacza ona "rogate sklepienie".

Występowanie

Stegoceras żył w późnej kredzie (kampan) na terenach współczesnej Ameryki Północnej. Jego skamieniałości odnaleziono w osadach formacji Dinosaur Park w grupie Belly na terenie kanadyjskiej prowincji Alberta[2].

Opis

Stegoceras osiągał około 2,5 m długości i ważył około 55 kilogramów.

Głowa

U dorosłego osobnika głowa miała około 20 centymetrów długości. Czoło było masywne i wypukłe. W najgrubszym miejscu czoło zbudowane z litej kości miało 6 centymetrów.

Kończyny

Kończyny przednie były krótkie i miały po pięć palców. Stegoceras mógł chwytać rośliny w ręce ułatwiając sobie jedzenie. Stegoceras poruszał się na długich kończynach tylnych. Każda stopa miała cztery palce.

Ogon

Ogon był długi i sztywny dlatego nie mógł się zbytnio zginać.

Paleobiologia

Stegoceras był prawdopodobnie roślinożerny. Za pomocą ostrych piłkowanych zębów mógł jeść twarde i zdrewniałe części roślin.

Analizy anatomiczne i biomechaniczne sugerują, że stegocerasy mogły używać masywnych kopuł kostnych na czaszkach jako taranów, np. do walk z innymi przedstawicielami tego samego gatunku, jak robią to niektóre współczesne parzystokopytne. Prawdopodobnie ze względu na mniejsze unaczynienie kopuły, zmniejszone zdolności zdrowienia i produkcji keratyny starsze osobniki nie walczyły ze sobą w ten sposób[3].

Ontogeneza

Allometria i analizy histologiczne kostnej kopuły czaszki sugerują, że Ornatotholus browni jest w rzeczywistości młodocianym stegocerasem. Jeśli teoria ta jest prawdziwa, oznaczałoby to, że początkowo Stegoceras miał płaskie sklepienie czaszki, a kopuła wykształcała się dopiero w trakcie rozwoju[2].

  1. ↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b Ryan K. Schott, David C. Evans, Mark B. Goodwin, John R. Horner, Caleb Marshall Brown, Nicholas R. Longrich. Cranial ontogeny in Stegoceras validum (Dinosauria: Pachycephalosauria): A quantitative model of pachycephalosaur dome growth and variation. „PLoS ONE”. 6 (6): e21092, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0021092. (ang.). 
  3. ↑ Eric Snively, Jessica M. Theodor. Common function correlates of head-strike behavior in the pachycephalosaur Stegoceras validum (Ornithischia, Dinosauria) and combative artiodactyls. „PLoS ONE”. 6 (6): e21422, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0021422. (ang.). 
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.
Pachycefalozaury
rodzaj Incertae sedis
rodzaj Pachycephalosauridae
Dinozaury
Infrarzędy dinozaurów
Era dinozaurów
Dyscypliny powiązane

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stegoceras&oldid=27061850”