Isizaur: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
poprawa linków, szablon |
z Tapuiasaurus... |
||
Linia 98: | Linia 98: | ||
</div> |
</div> |
||
|} |
|} |
||
W 2001 isizaura umieszczano jeszcze w obrębie [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[tytanozaury (rodzina)|Tytanosauridae]], opisując go nazwą rodzajową ''Titanosaurus''. Drzewo WIlsona z 2002 ukazuje isizaura jako grupę siostrzaną [[saltazaury|saltazaurów]]. Prace Calvo & Gonzalez Riga oraz samodzielna praca tego ostatniego, obie z 2004, różniące się branymi pod uwagę rodzajami (tylko pierwsza uwzględnia [[rynkonzaur]]a, druga zaś [[mendozazaur]]a i [[rokazaur]]a) uznają isizaura za bardziej zaawansowanego ewolucyjnie od [[malawizaur]]a, a tego od [[andezaur]]a, za pierwotniejszego zaś od [[lirainozaur]]a oraz saltazaurów zaawansowanych wyżej od niego{{r|Wilson}}. |
W 2001 isizaura umieszczano jeszcze w obrębie [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[tytanozaury (rodzina)|Tytanosauridae]], opisując go nazwą rodzajową ''Titanosaurus''. Drzewo WIlsona z 2002 ukazuje isizaura jako grupę siostrzaną [[saltazaury|saltazaurów]]. Prace Calvo & Gonzalez Riga oraz samodzielna praca tego ostatniego, obie z 2004, różniące się branymi pod uwagę rodzajami (tylko pierwsza uwzględnia [[rynkonzaur]]a, druga zaś [[mendozazaur]]a i [[rokazaur]]a) uznają isizaura za bardziej zaawansowanego ewolucyjnie od [[malawizaur]]a, a tego od [[andezaur]]a, za pierwotniejszego zaś od [[lirainozaur]]a oraz saltazaurów zaawansowanych wyżej od niego{{r|Wilson}}. Z kolei praca Zahera i współpracowników z 2011 wymienia wśród członków [[radiacja|radiacji]] zaawansowanych tytanozaurów rodzaje ''Isisaurus'' i ''[[diamantizaur|Diaamantisaurus]]'' poza [[rodzina (biologia)|rodzinami]] [[saltazaury|saltazaurów]] i [[nemegtozaury|nemegtozaurów]], określając je jako blisko spokrewnione. Oba wymienione rodzaje razem z [[nemegtozaur]]em specjaliści uznają za trzy najsłabiej wsparte taksony w obrębie [[Lithostrotia]], zauważając, że przyznane im miejsca w obrębie tego [[klad]]u nie są pewne, a rodzaje te mogłyby też leżeć w jego obrębie gdzie indziej (np. jako rodzaje bazalne){{r|Tapuiasaurus}}. |
||
== Rozmieszczenie geograficzne == |
== Rozmieszczenie geograficzne == |
||
Linia 111: | Linia 111: | ||
<ref name="Wilson">{{cytuj pismo|autor=J. A. Wilson|tytuł=An Overview of Titanosaur Evolution and Phylogeny|czasopismo=Actas de las III Jornadas Internacionales sobre Paleontología de Dinosaurios y su Entorno, Salas de los Infantes, Burgos|język=en|data=2006|url=http://www-personal.umich.edu/~wilsonja/JAW/Publications_files/Wilson2006b.pdf}}</ref> |
<ref name="Wilson">{{cytuj pismo|autor=J. A. Wilson|tytuł=An Overview of Titanosaur Evolution and Phylogeny|czasopismo=Actas de las III Jornadas Internacionales sobre Paleontología de Dinosaurios y su Entorno, Salas de los Infantes, Burgos|język=en|data=2006|url=http://www-personal.umich.edu/~wilsonja/JAW/Publications_files/Wilson2006b.pdf}}</ref> |
||
<ref name="González_Riga">{{cytuj pismo|autor=Bernardo J. González Riga|tytuł=Nuevos restos fósiles de </em>Mendozasaurus neguyelap<em> (Sauropoda, Titanosauria) del Cretácico Tardío de Mendoza, Argentina |czasopismo=Ameghiniana|wolumin=42|issn=1851-8044|język=es|data=2005-09|url=http://www.scielo.org.ar/scielo.php?pid=S0002-70142005000300002&script=sci_arttext&tlng=es}}</ref> |
<ref name="González_Riga">{{cytuj pismo|autor=Bernardo J. González Riga|tytuł=Nuevos restos fósiles de </em>Mendozasaurus neguyelap<em> (Sauropoda, Titanosauria) del Cretácico Tardío de Mendoza, Argentina |czasopismo=Ameghiniana|wolumin=42|issn=1851-8044|język=es|data=2005-09|url=http://www.scielo.org.ar/scielo.php?pid=S0002-70142005000300002&script=sci_arttext&tlng=es}}</ref> |
||
<ref name="Tapuiasaurus">{{cytuj pismo|autor=Hussam Zaher, Diego Pol, Alberto B. Carvalho, Paulo M. Nascimento, Claudio Riccomini, Peter Larson, Rubén Juarez-Valieri, Ricardo Pires-Domingues, Nelson Jorge da Silva, Diógenes de Almeida Campos|tytuł=A Complete Skull of an Early Cretaceous Sauropod and the Evolution of Advanced Titanosaurians|czasopismo=PloS one|wolumin=6|język=en|data=2011-02-07|url=http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0016663|doi=10.1371/journal.pone.0016663}}</ref> |
|||
}} |
}} |
||
{{Zauropody}} |
{{Zauropody}} |
Wersja z 16:04, 26 wrz 2011
{{{nazwa łacińska}}}[1] | |
{{{zoolog}}} | |
Okres istnienia: mastrycht | |
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt=Ilustracja|]] | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo |
Isizaur (Isisaurus) – zauropod z rodziny saltazaurów (Saltasauridae).
Budowa
González Riga, doszukawszy się licznych różnic pomiędzy kręgami Mendozasaurus neguyelap i innych tytanozaurów, podaje też kilka podobieństw pomiędzy tymi kośćmi mendozazaura i isizaura. Wymienia on między innymi krótkie trzopny i długie wyrostki kolczyste, których stosunek długości jest mnijeszy, niż u wszystkich innych Titanosauria[2]. Wyrostki te ustawiają się prostopadle do osi ciała, podobnie jak u Puertasaurus reuili czy Mendozasaurus neguyelap. Jak u tego ostatniego oraz u lognkosaurus dukei, jama nad górną powierzchnią stawową wyrostka poprzecznego jest głęboka, występuje intraprezygapophyseal lamina, podobnie jak właściwa blaszka przedkolczysta, u mendozazaura bardziej ograniczona[3].
Systematyka
Przegląd drzew tytanozaurów z pracy Wilson, 2006[4], wybrano niektóre drzewa uzwględniające isizaura:
|
W 2001 isizaura umieszczano jeszcze w obrębie rodziny Tytanosauridae, opisując go nazwą rodzajową Titanosaurus. Drzewo WIlsona z 2002 ukazuje isizaura jako grupę siostrzaną saltazaurów. Prace Calvo & Gonzalez Riga oraz samodzielna praca tego ostatniego, obie z 2004, różniące się branymi pod uwagę rodzajami (tylko pierwsza uwzględnia rynkonzaura, druga zaś mendozazaura i rokazaura) uznają isizaura za bardziej zaawansowanego ewolucyjnie od malawizaura, a tego od andezaura, za pierwotniejszego zaś od lirainozaura oraz saltazaurów zaawansowanych wyżej od niego[4]. Z kolei praca Zahera i współpracowników z 2011 wymienia wśród członków radiacji zaawansowanych tytanozaurów rodzaje Isisaurus i Diaamantisaurus poza rodzinami saltazaurów i nemegtozaurów, określając je jako blisko spokrewnione. Oba wymienione rodzaje razem z nemegtozaurem specjaliści uznają za trzy najsłabiej wsparte taksony w obrębie Lithostrotia, zauważając, że przyznane im miejsca w obrębie tego kladu nie są pewne, a rodzaje te mogłyby też leżeć w jego obrębie gdzie indziej (np. jako rodzaje bazalne)[5].
Rozmieszczenie geograficzne
Zwierzę żyło na terenie dzisiejszych Indii[4] na końcu okresu kredowego, w mastrychcie (ostatnie piętro kredy późnej)[2].
Ekologia
W koprolicie grupy A z formacji Lameta przypisywanym isizaurowi odnaleziono grzyby pasożytujące na roślinach: Colletotrichum, Erysiphe, Uncinula oraz Glomus. Trzy pierwsze należały do pasożytów roślin. a ich obecność w kale wskazuje, że zauropod spożywał liście. Na ntej podstawie wyciąga się wnioski, że terenach tych panował klimat zwrotnikowy lub podzwrotnikowy. Z kolei ostatni z grzybów należy do organizmów uczestniczących w mikoryzie. Podejrzewa się, że przeniknął do odchodów już po wydaleniu ich przez zwierzę[6].
- ↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Bernardo J. González Riga. Nuevos restos fósiles de Mendozasaurus neguyelap (Sauropoda, Titanosauria) del Cretácico Tardío de Mendoza, Argentina. „Ameghiniana”. 42, 2005-09. ISSN 1851-8044. (hiszp.).
- ↑ Jorge O. Calvo, Juan D. Porfiri, Bernardo J. Gonzales Rig, Alexander W.A. Kellner. Anatomy of Futalognkosaurus dukei Calvo, Porfiri, González Riga & Kellner, 2007 (Dinosauria, Titanosauridae) from the Neuquén Group (Late Cretaceous), Patagonia, Argentina. „Arquivos do Museu Nacional, Rio de Janeiro”. 65, s. 511-526, 2007. ISSN 0365-4508. (ang.).
- ↑ a b c J. A. Wilson. An Overview of Titanosaur Evolution and Phylogeny. „Actas de las III Jornadas Internacionales sobre Paleontología de Dinosaurios y su Entorno, Salas de los Infantes, Burgos”, 2006. (ang.).
- ↑ Hussam Zaher, Diego Pol, Alberto B. Carvalho, Paulo M. Nascimento, Claudio Riccomini, Peter Larson, Rubén Juarez-Valieri, Ricardo Pires-Domingues, Nelson Jorge da Silva, Diógenes de Almeida Campos. A Complete Skull of an Early Cretaceous Sauropod and the Evolution of Advanced Titanosaurians. „PloS one”. 6, 2011-02-07. DOI: 10.1371/journal.pone.0016663. (ang.).
- ↑ Neeta Sharma, R.K. Kar, A. Agarwal & Ratan Kar. Fungi in dinosaurian (Isisaurus) coprolites from the Lameta Formation (Maastrichtian) and its reflection on food habit and environment. „Micropaleontology”. 51, 2005-03. DOI: 10.2113/51.1.73. (ang.).