TRAPPIST-1: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Odkrycie planet: dodatkowe info z ang. wiki |
→Odkrycie planet: żródła oraz wyjaśnienie (obserwacje były prowadzone już w 2015 roku, natomiast w maju 2016 ogłoszono ich wyniki.) |
||
Linia 60: | Linia 60: | ||
== Odkrycie planet == |
== Odkrycie planet == |
||
W 2015 roku astronomowie odkryli 3 planety wielkości Ziemi krążące wokół gwiazdy. Na czele zespołu był [[Michaël Gillon|Michaël Gillon]] z Uniwersytetu w Liège w Belgii; odkryli oni planety w wyniku ich tranzytu (przy pomocy teleskopu TRAPPIST w [[Obserwatorium La Silla]] w Chile.<ref name="Guardian">{{cytuj stronę|url=https://www.theguardian.com/science/2016/may/02/could-these-newly-discovered-planets-orbiting-an-ultracool-dwarf-host-life|tytuł=Could these newly-discovered planets orbiting an ultracool dwarf host life?|praca=[[The Guardian]]|data=2 Maj 2016}}</ref><ref name="eso.org">{{Cytuj stronę |url=https://www.eso.org/public/news/eso1615/ |tytuł=Three Potentially Habitable Worlds Found Around Nearby Ultracool Dwarf Star – Currently the best place to search for life beyond the Solar System |website=European Southern Observatory}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url= http://www.popularmechanics.com/space/deep-space/a20671/three-planets-life-outside-the-solar-system/ |tytuł=Three New Planets Are the Best Bets for Life |praca=[[Popular Mechanics]] |data=2 Maj 2016 |data dostępu=2 Maj 2016}}</ref> |
|||
W maju |
W maju 2015 roku zespół astronomów pod kierownictwem [[Michaël Gillon|Michaëla Gillona]] z [[Uniwersytet w Liège|Uniwersytetu w Liège]] odkrył trzy [[Planeta skalista|planety typu ziemskiego]] krążące wokół gwiazdy, z których najodleglejsza mogła potencjalnie znajdować się w granicach [[ekosfera|ekosfery]] systemu{{r|eso.org}}. Do obserwacji użyto teleskopu [[TRAPPIST]] (''Transiting Planets and Planetesimals Small Telescope'') w [[Obserwatorium La Silla]] na pustyni [[Atakama]] w [[Chile]].<ref name="Guardian">{{cytuj stronę|url=https://www.theguardian.com/science/2016/may/02/could-these-newly-discovered-planets-orbiting-an-ultracool-dwarf-host-life|tytuł=Could these newly-discovered planets orbiting an ultracool dwarf host life?|praca=[[The Guardian]]|data=2 Maj 2016}}</ref><ref name="eso.org">{{Cytuj stronę |url=https://www.eso.org/public/news/eso1615/ |tytuł=Three Potentially Habitable Worlds Found Around Nearby Ultracool Dwarf Star – Currently the best place to search for life beyond the Solar System |website=European Southern Observatory}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url= http://www.popularmechanics.com/space/deep-space/a20671/three-planets-life-outside-the-solar-system/ |tytuł=Three New Planets Are the Best Bets for Life |praca=[[Popular Mechanics]] |data=2 Maj 2016 |data dostępu=2 Maj 2016}}</ref> |
||
Zespół prowadził obserwacje od września do grudnia 2015 roku, natomiast rezultaty badań opublikowane zostały na łamach czasopisma [[Nature]] w maju 2016 roku.<ref name="Guardian" /><ref name = "Gillon2016">{{cytuj pismo|tytuł=Temperate Earth-sized planets transiting a nearby ultracool dwarf star |pismo=[[Nature (journal)|Nature]] |wolumen =533 |wydanie=7602 |strony=221–224 |rok=2016 | url= http://www.eso.org/public/archives/releases/sciencepapers/eso1615/eso1615a.pdf |doi=10.1038/nature17448 |nazwisko=Gillon |imię=M. |nazwisko2=Jehin |imię2=E. |nazwisko3=Lederer |imię3=S. M. |nazwisko4=Delrez |imię4=L. |nazwisko5=De Wit |imię5=J. |nazwisko6=Burdanov |imię6=A. |nazwisko7=Van Grootel |imię7=V. |nazwisko8=Burgasser |imię8=A. J. |nazwisko9=Triaud |imię9=A. H. M. J. |nazwisko10=Opitom |imię10=C. |nazwisko11=Demory |imię11=B.-O. |nazwisko12=Sahu |imię12=D. K. |nazwisko13=Bardalez Gagliuffi |imię13=D. |nazwisko14=Magain |imię14=P. |nazwisko15=Queloz |imię15=D. }}</ref> |
|||
22 lutego 2017 roku międzynarodowy zespół astronomów (m.in. z amerykańskiej agencji kosmicznej [[NASA]] oraz [[Europejskie Obserwatorium Południowe|Europejskiego Obserwatorium Południowego]]) ogłosił odkrycie kolejnych czterech skalistych [[Planeta pozasłoneczna|egzoplanet]] krążących wokół TRAPPIST-1. Orbity co najmniej dwóch z tych planet znajdują się w ekosferze gwiazdy, choć nie wyklucza się, że wszystkie siedem planet może utrzymywać wodę w stanie ciekłym{{r|seven|temperate|batch}}. Do obserwacji użyto przede wszystkim teleskopu TRAPPIST–South w Obserwatorium La Silla, szerokokątnej kamery na podczerwień HAWK-I zainstalowanej na jednym z teleskopów [[Very Large Telescope|VLT]] ([[Obserwatorium Paranal]]) oraz [[Kosmiczny Teleskop Spitzera|Teleskopu Kosmicznego Spitzera]] (a także szeregu innych instalacji naziemnych: TRAPPIST–North w Maroku, 3,8-metrowego [[United Kingdom Infrared Telescope|UKIRT]] na Hawajach, [[Teleskop Williama Herschela|Teleskopu Williama Herschela]] w La Palma na Wyspach Kanaryjskich oraz [[South African Astronomical Observatory|SAAO]] w Republice Południowej Afryki). |
22 lutego 2017 roku międzynarodowy zespół astronomów (m.in. z amerykańskiej agencji kosmicznej [[NASA]] oraz [[Europejskie Obserwatorium Południowe|Europejskiego Obserwatorium Południowego]]) ogłosił odkrycie kolejnych czterech skalistych [[Planeta pozasłoneczna|egzoplanet]] krążących wokół TRAPPIST-1. Orbity co najmniej dwóch z tych planet znajdują się w ekosferze gwiazdy, choć nie wyklucza się, że wszystkie siedem planet może utrzymywać wodę w stanie ciekłym{{r|seven|temperate|batch}}. Do obserwacji użyto przede wszystkim teleskopu TRAPPIST–South w Obserwatorium La Silla, szerokokątnej kamery na podczerwień HAWK-I zainstalowanej na jednym z teleskopów [[Very Large Telescope|VLT]] ([[Obserwatorium Paranal]]) oraz [[Kosmiczny Teleskop Spitzera|Teleskopu Kosmicznego Spitzera]] (a także szeregu innych instalacji naziemnych: TRAPPIST–North w Maroku, 3,8-metrowego [[United Kingdom Infrared Telescope|UKIRT]] na Hawajach, [[Teleskop Williama Herschela|Teleskopu Williama Herschela]] w La Palma na Wyspach Kanaryjskich oraz [[South African Astronomical Observatory|SAAO]] w Republice Południowej Afryki). |
Wersja z 19:45, 23 lut 2017
|
Ten artykuł dotyczy trwającego wydarzenia. Informacje w nim zamieszczone mogą się zmienić lub zdezaktualizować wraz z postępem zdarzenia, a początkowe doniesienia mogą być niepewne. Ostatnie zmiany tego artykułu mogą nie odzwierciedlać najbardziej aktualnych informacji. |
{{{oznaczenie Bayera}}} | |||
Wizja artystyczna tranzytu planet (ESO/N. Bartmann/spaceengine.org) | |||
Dane obserwacyjne (J2000) | |||
Gwiazdozbiór | |||
---|---|---|---|
Rektascensja |
23h 06m 29,283s[2] | ||
Deklinacja |
–05° 02′ 28,59″[2] | ||
Paralaksa (π) |
0,08258 ± 0,00258[3] | ||
Odległość | |||
Wielkość obserwowana |
18,798 ± 0,082[3] | ||
Prędkość radialna |
−56,3[3] | ||
Charakterystyka fizyczna | |||
Typ widmowy |
M8V[5] | ||
Masa | |||
Promień | |||
Metaliczność [Fe/H] |
+0,04 ± 0,08[4] | ||
Wielkość absolutna |
18,4 ± 0,1 | ||
Jasność |
0,000524 ± 0,000034[4] | ||
Temperatura |
2559 ± 50[4] | ||
Alternatywne oznaczenia | |||
| |||
[[Plik:{{{mapa}}}|240x240px|alt={{{alt mapy}}}|{{{opis mapy}}}]] {{{opis mapy}}} |
TRAPPIST-1 (oznaczenie 2MASS: J23062928-0502285[3]) – bardzo chłodny czerwony karzeł[6][7] (typ widmowy M8V) znajdujący się 39 lat świetlnych (około 12 parseków) od Ziemi w gwiazdozbiorze Wodnika[8].
Odkrycie planet
W maju 2015 roku zespół astronomów pod kierownictwem Michaëla Gillona z Uniwersytetu w Liège odkrył trzy planety typu ziemskiego krążące wokół gwiazdy, z których najodleglejsza mogła potencjalnie znajdować się w granicach ekosfery systemu[7]. Do obserwacji użyto teleskopu TRAPPIST (Transiting Planets and Planetesimals Small Telescope) w Obserwatorium La Silla na pustyni Atakama w Chile.[9][7][10]
Zespół prowadził obserwacje od września do grudnia 2015 roku, natomiast rezultaty badań opublikowane zostały na łamach czasopisma Nature w maju 2016 roku.[9][6]
22 lutego 2017 roku międzynarodowy zespół astronomów (m.in. z amerykańskiej agencji kosmicznej NASA oraz Europejskiego Obserwatorium Południowego) ogłosił odkrycie kolejnych czterech skalistych egzoplanet krążących wokół TRAPPIST-1. Orbity co najmniej dwóch z tych planet znajdują się w ekosferze gwiazdy, choć nie wyklucza się, że wszystkie siedem planet może utrzymywać wodę w stanie ciekłym[4][11][12]. Do obserwacji użyto przede wszystkim teleskopu TRAPPIST–South w Obserwatorium La Silla, szerokokątnej kamery na podczerwień HAWK-I zainstalowanej na jednym z teleskopów VLT (Obserwatorium Paranal) oraz Teleskopu Kosmicznego Spitzera (a także szeregu innych instalacji naziemnych: TRAPPIST–North w Maroku, 3,8-metrowego UKIRT na Hawajach, Teleskopu Williama Herschela w La Palma na Wyspach Kanaryjskich oraz SAAO w Republice Południowej Afryki).
Gwiazda
TRAPPIST-1 ma około 8% masy Słońca, jego średnica to około 12% średnicy Słońca, przy temperaturze około 2560 K. Karzeł charakteryzuje się stosunkowo wysoką metalicznością, przy zawartości żelaza ([Fe/H]) równej 0,04, co stanowi 109% wartości dla Słońca[potrzebny przypis].
System planetarny
Planeta | Masa planety (M🜨) |
Półoś wielka (au) |
Okres obiegu (dni) |
Ekscentryczność | Inklinacja | Promień (R🜨) |
---|---|---|---|---|---|---|
b | 0,85 ± 0,72 | 0,01111 | 1,51087081 ± 0,00000060 | < 0,081 | 89,65 ± 0,25° | 1,086 ± 0,035 |
c | 1,38 ± 0,61 | 0,01522 | 2,4218233 ± 0,0000017 | < 0,083 | 89,67 ± 0,17° | 1,056 ± 0,035 |
d | 0,41 ± 0,27 | 0,021 ± 0006 | 4,049610 ± 0,000063 | < 0,070 | 89,75 ± 0,16° | 0,772 ± 0,030 |
e | 0,62 ± 0,58 | 0,028 | 6,099615 ± 0,000011 | < 0,085 | 89,86 ± 0,11° | 0,918 ± 0,039 |
f | 0,68 ± 0,18 | 0,037 | 9,206690 ± 0,000015 | < 0,063 | 89,680 ± 0,034° | 1,045 ± 0,038 |
g | 1,34 ± 0,88 | 0,045 | 12,35294 ± 0,00012 | < 0,061 | 89,710 ± 0,025° | 1,127 ± 0,041 |
h | nieznana | 0,063 +0,027−0,013 | 20 +15−6 | nieznana | 89,80 ± 0,07° | 0,755 ± 0,034 |
Przypisy
Linki zewnętrzne
- NASA Discovers 7 Planets Orbiting TRAPPIST 1 (YouTube)
- TRAPPIST-1 - witryna internetowa systemu planetarnego.
- ESOcast 83: Ultracool dwarf star with planets (video)
- NASA News Briefing on the Discovery of Trappist-1's 7 Planets (YouTube)
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieOEC-TRAPPIST1b
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie2MASS Cat
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c d Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwiesimbad
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c d e f g Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieseven
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieSolar neighborhood
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b M. Gillon, E. Jehin, S. M. Lederer, L. Delrez i inni. Temperate Earth-sized planets transiting a nearby ultracool dwarf star. , s. 221–224, 2016. DOI: 10.1038/nature17448.
- ↑ a b c Three Potentially Habitable Worlds Found Around Nearby Ultracool Dwarf Star – Currently the best place to search for life beyond the Solar System.
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieNYT-20170222
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Could these newly-discovered planets orbiting an ultracool dwarf host life?. [w:] The Guardian [on-line]. 2 Maj 2016.
- ↑ Three New Planets Are the Best Bets for Life. [w:] Popular Mechanics [on-line]. 2 Maj 2016. [dostęp 2 Maj 2016].
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwietemperate
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwiebatch
BŁĄD PRZYPISÓW