19 Samodzielny Batalion Rozpoznawczy (LWP)

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
19 Samodzielny Batalion Rozpoznawczy
Ilustracja
Oznaka rozpoznawcza pododdziałów specjalnych
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

• 1954

Rozformowanie

• 1961

(przemian. na 19 bpd)

Tradycje
Rodowód

• 9 samodzielna kompania rozpoznawcza
• 10 samodzielna kompania rozpoznawcza

Kontynuacja

• 19 bpdes

Dowódcy
Pierwszy

kpt. Dymitr Muśko

Ostatni

mjr dypl. Henryk Sobkiewicz

Organizacja
Numer

JW 5485

Dyslokacja

• Oleśnica Śląska
• Wrocław
• Bielsko

Rodzaj wojsk

wojska rozpoznawcze

Podległość

• Zarząd II SG WP
• 6 Pomorska Dywizja Powietrznodesantowa

Skład

• dowództwo i sztab
• 1, 2 kp rozpoznawcza
• pl łączności, sekcja tyłów
• ambulatorium

19 Samodzielny Batalion Rozpoznawczy (19 sbr) – jednostka wojskowa rozpoznawcza i działań specjalnych SZ PRL.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

16 lipca 1951 Sztab Generalny Wojska Polskiego na podstawie Zarządzenia NR 0185/Org. nakazał dowódcom II i IV Okręgu Wojskowego sformować samodzielne plutony rozpoznawcze[1]. Dowódca Okręgu Wojskowego II (Pomorski OW) gen. dyw. Bronisław Półturzycki rozpoczął formowanie 5 samodzielnego plutonu rozpoznawczego o charakterze specjalnym przy 6 batalionie rozpoznawczym w Sztumie[1]. Na mocy tego samego zarządzenia Dowódca Okręgu Wojskowego IV (Śląski OW) gen. dyw. Wsiewołod Strażewski rozpoczął formowanie 6 samodzielnego plutonu rozpoznawczego przy 7 batalionie rozpoznawczym w Opolu. Samodzielne plutony rozpoznawcze zostały sformowane wg. etatu Nr 5/98[1]. W 1953 samodzielne plutony na podstawie Zarządzenia Nr 0154/Org. i SG z 2 kwietnia 1953 sformowano 9 i 10 samodzielną kompanię rozpoznawczą w Inowrocławiu i Oleśnicy Śląskiej wg. etatu 5/116 o stanie osobowym 118 wojskowych[2][3][4].

Na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP Nr 0215/Org. z dn. 18 września 1954 roku Dowódca Śląskiego Okręgu Wojskowego na bazie 10 Samodzielnej Kompanii Rozpoznawczej rozpoczął formowanie 19 Samodzielnego Batalionu Rozpoznawczego. Jednocześnie na mocy tego zarządzenia dowódca Pomorskiego Okręgu Wojskowego przekazał Dowódcy Śląskiego Okręgu Wojskowego 9 Samodzielna Kompania Rozpoznawcza, która została rozformowana. Następnie uzupełniła formowany 19 Samodzielny Batalion Rozpoznawczy, który powstał 25 października 1954[5][6]. Miejscem formowania i postoju została Oleśnica Śląska. Batalion został zorganizowany według etatu Nr 5/119. Jednostka podlegała pod II Zarząd Sztabu Generalnego poprzez dowódcę ŚOW. W lipcu 1955 19 sbr przeniesiono do Wrocławia, gdzie jednostka specjalizowała się w wykonywaniu zadań dywersyjno-rozpoznawczych[1]. Żołnierze jednostki nosili mundury typu US i bordowe berety[7][8][6], skoki wykonywali z samolotów C-47 i Li-2 należących do 6 Samodzielnej Eskadry Transportowej. Od 1 grudnia 1958 19 sbr zmienił podporządkowanie i etat. Zmianę sankcjonował rozkaz Ministra Obrony Narodowej Nr 0010/Org. z dnia 2 października 1958 przenosząc 19 sbr z etatu Nr 5/119 na etat Nr 5/231 o stanie osobowym 104 wojskowych i 3 kontraktowych, z jednoczesnym podporządkowaniem go Szefowi Zarządu II Sztabu Generalnego WP, pozostawiając go na zaopatrzeniu w Śląskim Okręgu Wojskowym[9].

20 października 1959 19 sbr Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 094/Org. z dnia 31 sierpnia 1959 został podporządkowany dowódcy 6 Pomorskiej Dywizji Powietrznodesantowej z miejscem stacjonowania Bielsko. We wrześniu 1959 19 sbr przekazał kompanii rozpoznawczej 6 DPD kadrowy pluton rozpoznawczy. Batalion nadal pełnił zadania rozpoznawczo dywersyjne, jako jednostka utajniona z racji zadań do jakich była przeznaczona. W 1961 przemianowano 19 sbr na 19 Batalion Powietrznodesantowy, zmieniając etat z Nr 2/231 na 2/252. Batalion przeszedł zmiany organizacyjne, zmiana profilu działań rozpoznawczych i specjalnych na desantowo szturmowe spowodowała, że zrezygnowano z dalszego utrzymywania utajnionego oddziału[10][1]. Zmiana nazwy i charakteru 19 specjalnego batalionu rozpoznawczego spowodowało, że utworzono nowy pododdział dywersyjno-rozpoznawczy 26 batalion rozpoznawczy[10].

Skład organizacyjny (1954)[edytuj | edytuj kod]

W chwili powstania w 1954 batalion liczył[5]:

  • 22 oficerów,
  • 47 podoficerów,
  • 121 żołnierzy.

Stan na rok 1954[edytuj | edytuj kod]

Struktura organizacyjna w 1954 była[11]:

  • dowództwo i sztab
    • pluton łączności radiowej,
    • 1 kompania rozpoznawcza,
    • 2 kompania rozpoznawcza,
    • pluton samochodowy,
    • sekcja tyłów,
    • ambulatorium.

Stan na rok 1958[edytuj | edytuj kod]

W 1958 batalion liczył[12]:

  • 18 oficerów,
  • 31 podoficerów,
  • 55 żołnierzy.

Struktura organizacyjna w 1958 była[13]:

  • dowództwo i sztab
  • szefowie służb,
  • drużyna łączności,
    • pluton łączności radiowej,
    • 1 kompania rozpoznawcza,
    • 2 kompania rozpoznawcza,
    • kwatermistrzostwo,
    • ambulatorium.

Uzbrojenie i wyposażenie batalionu[edytuj | edytuj kod]

Stan uzbrojenie i wyposażenia w 1954[14]:

Dowódcy batalionu[edytuj | edytuj kod]

19 samodzielny brozp
19 sbr stacjonował od 1954 w Oleśnicy Śląskiej w kompleksie "Białe Koszary"
19 sbr stacjonował od 1955 we Wrocławiu w dawnych pruskich koszarach, dziś koszary Żandarmerii Wojskowej
19 sbr stacjonował od 1959 w Bielsku, obecnie kwateruje tu 18 bpd[a]

W okresie od 1954 do 1961 dowódcami batalionu byli[15]:

  • kpt. Dymitr Muśko (1954–1957)
  • mjr Antoni Sokołowski (1957–1958)[b]
  • mjr dypl. Henryk Sobkiewicz (1958–1961)

Przekształcenia[edytuj | edytuj kod]

5 i 6 Samodzielny Pluton Rozpoznawczy (1951–1953) → 9 i 10 Samodzielna Kompania Rozpoznawcza (1953–1954) → 19 Samodzielny Batalion Szturmowy (1954–1961)

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ W 1961 roku jednostka została przemianowana na 19 Batalion Powietrznodesantowy. Na mocy rozkazu Ministra Obrony Narodowej z 30 czerwca 1967 roku jednostka przejeła dziedzictwo tradycji 18 Kołobrzeskiego Pułku Piechoty i została przemianowana na 18 Kołobrzeski Batalion Powietrznodesantowy. W 1995 roku do nazwy jednostki dodano honorowy tytuł „bielski”[1].
  2. ↑ W 1958 w drodze powrotnej z ćwiczeń zmarł nagle na stacji kolejowej w Bydgoszczy. Pogrzeb odbył się 2 września 1958 we Wrocławiu[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f Komorowski 2006 ↓, s. 225.
  2. ↑ Królikowski 2007 ↓, s. 11-13.
  3. ↑ 19. Samodzielny Batalion Rozpoznawczy. special-ops.pl. [dostęp 2023-08-26].
  4. ↑ Polskie wojska specjalne 1951–1993. kwartalnikbellona.com. [dostęp 2023-08-26].
  5. ↑ a b Królikowski 2007 ↓, s. 13.
  6. ↑ a b c 19. Samodzielny Batalion Rozpoznawczy 1954-1959. olesnica.vot.pl. [dostęp 2023-08-26].
  7. ↑ Królikowski na 19 Batalion 2007 ↓, s. 18.
  8. ↑ Bernabiuk 2007 ↓, s. 23.
  9. ↑ Królikowski 2007 ↓, s. 11-14.
  10. ↑ a b Królikowski 2007 ↓, s. 15.
  11. ↑ Królikowski 2007 ↓, s. 17.
  12. ↑ Królikowski 2007 ↓, s. 14.
  13. ↑ Królikowski 2007 ↓, s. 14-15.
  14. ↑ Królikowski 2007 ↓, s. 17-22.
  15. ↑ Królikowski 2007 ↓, s. 13-15.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=19_Samodzielny_Batalion_Rozpoznawczy_(LWP)&oldid=73547081”