Li-2

Li-2

Dane podstawowe
Państwo	ZSRR
Producent	Komsomolskie Zjednoczenie Przemysłu Lotniczego, Kazańskie Zjednoczenie Przemysłu Lotniczego
Typ	samolot transportowy
Załoga	3 osoby
Historia
Data oblotu	1939
Lata produkcji	1939–1947
Wycofanie ze służby	w lotnictwie LWP: 13 maja 1974
Dane techniczne
Napęd	2 silniki gwiazdowe M-62 lub ASz-62IR
Moc	M-62 – 2 × 840 KM ASZ-62IR – 2 × 1000 KM
Wymiary
Rozpiętość	28,83 m
Długość	19,65 m
Wysokość	5,15 m
Powierzchnia nośna	91,70 m²
Masa
Własna	7150 kg
Startowa	11 500 kg
Osiągi
Prędkość maks.	280 km/h
Prędkość przelotowa	220–240 km/h
Prędkość minimalna	108 km/h
Prędkość wznoszenia	3,5–4,8 m/s
Pułap	5600 m
Zasięg	2400 km
Rozbieg	400 m
Dobieg	350 m
Dane operacyjne
Użytkownicy
ZSRR, Polska
Rzuty

Li-2 (ros. Ли-2) – samolot transportowy, pasażerski i bombowy produkcji radzieckiej z okresu II wojny światowej. Adaptacja amerykańskiego projektu samolotu Douglas DC-3.

Historia

Li-2 w barwach LOTu na lotnisku Okęcie w Warszawie

W 1938 roku ZSRR zakupił licencję na produkcję samolotu komunikacyjnego Douglas DC-3. Jego konstrukcja nie odpowiadała jednak w pełni wymaganiom użytkowników. Z tego powodu w biurze konstrukcyjnym Borysa Lisunowa dokonano adaptacji projektu. Obejmowała ona wzmocnienie konstrukcji płatowca i przystosowanie go do przewozu cięższych ładunków, zmieniono rozmieszczenie drzwi wejściowych, zmniejszono również rozpiętość płata i powierzchnię nośną. Przystosowano kadłub do instalacji grzbietowej wieżyczki strzeleckiej. Zmieniono napęd samolotu – zastosowano silniki M-62 o mocy 840 KM. Samolot otrzymał oznaczenie PS-84 i pod koniec 1939 roku uruchomiono jego produkcję w Wytwórni Lotniczej nr 84 w Chimkach pod Moskwą. Na początku 1941 roku zmieniono oznaczenie maszyny na Li-2. Ogółem wyprodukowano ok. 3000 sztuk samolotu w różnych odmianach, najwięcej – w wersji transportowej Li-2G (Li-2T). Produkcję zakończono na przełomie lat 1946 i 1947.

Wersje produkcyjne

• PS-84 – początkowe oznaczenie samolotu transportowego
• Li-2P – komunikacyjny dla 14-28 pasażerów
• Li-2G (lub Li-2T) – transportowy do przewożenia 2800 kg ładunku lub 26 spadochroniarzy. Mógł także holować szybowce desantowe
• Li-2GP – transportowo-pasażerski dla 10 pasażerów i 1200 kg ładunku
• Li-2(S) – dalekiego zasięgu do przerzutu grup dywersyjnych na zaplecze frontu
• Li-2(B) – bombowy uzbrojony w 3 km-y SzKAS i 1500 kg bomb
• Li-2F – samolot aerofotogrametryczny
• Li-2W – wariant wysokościowy.

Służba

Na początku 1940 roku nowe samoloty weszły na wyposażenie Aerofłotu i pułków transportowych lotnictwa wojskowego. W czasie II wojny światowej były wykorzystywane na wszystkich frontach: przewoziły zaopatrzenie, holowały szybowce desantowe i służyły do desantowania spadochroniarzy.

Wersja bombowa weszła w trakcie wojny z Niemcami na wyposażenie lotnictwa dalekiego zasięgu, przekształconego 6 grudnia 1944 w 18. Armię Powietrzną – w maju 1945 roku Li-2 z 593 sztukami był jej najliczniejszym typem samolotu.

Służba w lotnictwie polskim

W polskim lotnictwie wojskowym używano 20 maszyn Li-2 w wersjach: transportowej Li-2T oraz pasażerskiej Li-2P, z tego 10 wypożyczono na pewien czas firmie PLL LOT. Wojsko eksploatowało te samoloty do 1973 r. W PLL LOT eksploatowano łącznie 40 maszyn w wersji pasażerskiej Li-2P z 24 miejscami dla podróżnych (w tej liczbie 9 maszyn DC-3) oraz transportowe Li-2T. W PLL LOT samoloty Li-2 były w użyciu do 1967 r. Trzy egzemplarze Li-2 w pierwszej połowie lat 60. XX w. przebudowano na wersję aerofotogrametryczną. 25 sierpnia 1960 r. we wsi Lignowy w okolicach Tczewa w czasie technicznego lotu aerofotogrametrycznego bez pasażerów wskutek pęknięcia konstrukcji lewego skrzydła samolot PLL LOT Lisunow Li-2P SP-LAL (Lucynka) uległ katastrofie, spadając z wysokości około 2000 m, zginęło wówczas 5 członków załogi i dwie osoby towarzyszące. Wypadek ten spowodował, że ze stanu PLL LOT zostało skasowane 16 samolotów Li-2 z nalotem większym niż 5000 h.

Bibliografia

• Rafał Chyliński: Moja pasja lotnictwo. Życie i działalność Tadeusza Chylińskiego dla Polskiego Lotnictwa w świetle dokumentów. Warszawa: Agencja Wydawnicza CB, 2017, s. 852. ISBN 978-83-7339-166-6 oraz Tom 2 ISBN 978-83-7339-167-3.

Linki zewnętrzne

• Sylwetka samolotu na stronie Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie