Brookit
 |
Ten artykuł od 2013-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
| |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Inne nazwy |
brukit |
|---|---|
| Skład chemiczny |
dwutlenek tytanu (TiO2) |
| Twardość w skali Mohsa |
5,5–6,0[1] |
| Przełam |
muszlowy[2] |
| Łupliwość |
niewyraźna[1] |
| Pokrój kryształu |
cienkotabliczkowy, słupkowy |
| Układ krystalograficzny |
rombowy[1] |
| Właściwości mechaniczne |
kruchy |
| Gęstość minerału |
4,1[1] g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
żółtobrunatny, czerwonobrunatny do czarnego (arkansyt)[1] |
| Rysa |
bezbarwna[2] |
| Połysk |
diamentowy[2] |
| Inne |
przezroczysty, silny pleochroizm |
Brookit (brukit) – minerał z gromady tlenków[1].
Nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego mineraloga i krystalografa Henry’ego Jamesa Brooke’a (1771-1857)[1].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Właściwości[edytuj | edytuj kod]
Tworzy kryształy tabliczkowe i kolumnowe[2] i słupkowe. Występuje w postaci tabliczkowych kryształów, na ścianach których widać wyraźne prążkowanie.
Często przyjmuje postać pseudoheksagonalną (podwójnej pseudoheksagonalnej piramidy). Jest jedną z trzech odmian polimorficznych dwutlenku tytanu – pozostałe odmiany to: rutyl i anataz. Jest kruchy, przezroczysty, wykazuje silny pleochroizm o barwach od żółto-, przez czerwoną, do złocistobrunatnej.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Występuje w żyłach hydrotermalnych, skałach metamorficznych: gnejsach, łupkach i skałach wulkanicznych[1]. Powstaje też jako produkt rozkładu innych minerałów zawierających tytan. Niekiedy tworzy koncentracje w skałach okruchowych: piaskach i żwirach.
Miejsca występowania:
- Na świecie: Szwajcaria (Amsteg), Austria (Prägraten), Rosja (Miass), USA (Magnet Cove), Wielka Brytania (Tremadoc)[1], Brazylia.
- W Polsce: znajdowany jest w Sudetach (w okolicach Jeleniej Góry i Kowar).
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
- ma znaczenie naukowe i kolekcjonerskie,
- okazjonalnie stosowany jako kamień ozdobny w jubilerstwie. Przezroczyste brukity są bardzo rzadkie i najbardziej poszukiwane,
- w niektórych złożach minerał występuje w ilościach opłacalnych do eksploatacji i wówczas jest używany do pozyskiwania tytanu.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1996, seria: Leksykon Przyrodniczy. ISBN 83-7129-194-9.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- brukit w serwisie Webmineral.com (ang.)
- brukit na stronie Mindat.org (ang.)