Cerkiew św. Dymitra w Leluchowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerkiew św. Dymitra
obecnie kościół św. Dymitra
762 z dnia 5.09.1964[1]
kościół filialny
Ilustracja
Elewacja południowa
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Leluchów

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Muszynie

Wezwanie

św. Dymitra

Położenie na mapie gminy Muszyna
Mapa konturowa gminy Muszyna, blisko dolnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Leluchów, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko dolnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Leluchów, cerkiew”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Leluchów, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Leluchów, cerkiew”
Ziemia49°18′00,1″N 20°56′14,2″E/49,300028 20,937278

Cerkiew pw. św. Dymitra w Leluchowie – dawna cerkiew greckokatolicka, wzniesiona w 1861, znajdująca się w Leluchowie.

Po 1947 przejęta przez kościół rzymskokatolicki. Obecnie użytkowana jako kościół filialny parafii św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Muszynie.

Cerkiew wpisano na listę zabytków w 1964. Została włączona do małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Cerkiew w Leluchowie została zbudowana w 1861. Pierwotnie była cerkwią parafialną greckokatolicką, natomiast obecnie istnieje jako kościół rektoralny rzymskokatolicki[2]. Odnawiana w latach 1916-1917 oraz w drugiej połowie XX w.

Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Świątynia drewniana konstrukcji zrębowej, trójdzielna. Składa się z nawy, zamkniętego prezbiterium, babińca i wieży.

Wewnątrz stropy płaskie. Na ścianach i stropach polichromia ornamentalna z początku XX w. Głównym elementem wyposażenia jest rokokowo-klasycystyczny ikonostas z XIX w. autorstwa A. i M. Bogdańskich, z niektórymi ikonami wykonanymi przez Viktorina Zompha.

Wokół cerkwi[edytuj | edytuj kod]

Teren cerkwi otoczono murkiem kamiennym. Obok świątyni stoi nieduża drewniana dzwonnica słupowo-ramowa przykryta gontowym dachem namiotowym, ze ścianami do połowy pokryte gontem, powyżej ażurowe.

Cerkiew jest siedliskiem nietoperza podkowca małego, zagrożonego wyginięciem w Europie (kolonia liczy ok. 135 osobników)[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2017-12-29].
  2. Drewniana Małopolska. [dostęp 2015-04-30].
  3. Polska Niezwykła. [dostęp 2015-04-30].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Paweł Kutaś Szlak Architektury Drewnianej w Małopolsce, wydawnictwo PROMO, wyd. pierwsze, str. 82-83; ISBN 978-83-60941-50-8
  • Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, ss. 99, 100 ISBN 83-89188-08-2
  • Praca zbiorowa, Szlak Architektury Drewnianej Małopolska, Kraków 2010, ss. 238, 239 ISBN 978-83-60538-61-6