Chechło (województwo śląskie)
50°24′37″N 18°24′17″E/50,410278 18,404722
| wieś | |
 Chechło, kościół św. Walentego (2019) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
498[2] |
| Strefa numeracyjna |
032 |
| Kod pocztowy |
44-172[3] |
| Tablice rejestracyjne |
SGL |
| SIMC |
0221066 |
Położenie na mapie gminy Rudziniec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gliwickiego  | |
| 50°24′37″N 18°24′17″E/50,410278 18,404722[1]
| |
Chechło (niem. Chechlau, 1936-1945 Strahlheim) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Rudziniec.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość ma metrykę średniowieczną i notowana jest od XIV wieku. Po raz pierwszy wymieniona została w latach 1306-1308 jako Hechel, 1354-55 Chochel, 1388 in Chechli, 1394 de Chechło, 1401 Chechli, 1480 Chechel oraz fluvio Chechelyecz, 1509 Chechło, 1564 Chechło, 1680 Chechło, 1765 Chichło, 1787 Chechło 1880 Chechło. Nazwa wsi Chechło oznacza mokre łąki, mokradła[4].
W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Chechel[5][6].
Nazwę miejscowości w zlatynizowanej formie Chechel wymienia w latach (1470-1480) Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis[7].
W okresie germanizacji nazw na Śląsku przez narodowych socjalistów zmieniono po 1938 roku nazwę wsi na ahistoryczną, całkowicie niemiecką nazwę - Strahleim.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość lokowana została w 1305 rok. Przybliżony czas powstania osady to pierwsza połowa XIII wieku. Wieś należy do kasztelanii toszeckiej[8].
W 1320 roku właścicielem wsi jest rycerz Wilczek, kolejno wieś przechodzi w 1409 roku we władanie rycerza Stefana Stral von Czechel, a następnie w 1515 roku kupuje ją szlachcic Melchior Ściborowski, w 1679 roku J. M. K. Fryderyk von Oderwolf, potem dobra te kupują kolejno hrabiowie Paczyńscy, Sobek, Werner, Strachowity, Scherr – Toss i książęta Hohenlohe-Oehringen.
W 1376 roku wzmiankowany jest w Chechle kościół parafialny. Późniejszy, pochodzący z 1517 roku, drewniany z podmurówką z kamienia polnego, jednonawowy, posiadał wielobocznie zamknięte prezbiterium i wysokie, dwuspadowe dachy (osobne nad nawą i prezbiterium) kryte gontem[9]. Był dziełem polskich cieśli i należał do najcenniejszych gotyckich budowli sakralnych na Śląsku[10]. Pierwotnie bezwieżowy - w późniejszych czasach dobudowano do niego od frontu murowaną wieżę. Na kalenicy nawy znajdowała się barokowa sygnaturka[9]. Kościół ten, pod wezwaniem św. Walentego, spłonął 15 lipca 1949 roku od uderzenia pioruna[11]. Na jego miejscu w latach 1952-1954 wybudowano nowy kościół murowany. Przeniesiono do niego dwie drewniane rzeźby, uratowane z pożaru[10].
W 1864 roku we wsi działała huta żelaza[12].
Edukacja[edytuj | edytuj kod]
Szkoły podstawowe:
- Szkoła Podstawowa w im. Bolesława Chrobrego w Chechle
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 15162
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 142 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rymut 1997 ↓, s. 26.
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
- ↑ Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, "Liber Beneficiorum", Aleksander Przezdziecki, Tom II, Kraków 1864, str.195.
- ↑ Dane za prof. I. Panic i H. Borek
- ↑ a b Galeria zdjęć parafii Chechło. [dostęp 2023-10-28]. (pol.).
- ↑ a b Anna Jurkiewicz, Stanisław Ziemba: Województwo katowickie. Przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1962, s. 313.
- ↑ Chechło. Kościół parafialny pw. św. Walentego, [w:] Piotr Siemko, Nie zachowane kościoły drewniane Górnego Śląska, Katowice: Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, 2001, s. 40, ISBN 83-85871-24-1, OCLC 50262050 [dostęp 2023-01-16].
- ↑ Recenzentem całego tekstu był prof. A. Molenda z UŚ w Katowicach
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. II, C-D, hasło "Chechło (1)". Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 1997, s. 26. ISBN 978-83-64007-04-0.