Chrysomela saliceti
| Chrysomela saliceti | |
| Suffrian, 1849 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Podrodzaj |
Chrysomela s.str. |
| Gatunek |
rynnica wierzbowa |
Rynnica wierzbowa[1] (Chrysomela saliceti) – gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny Chrysomelinae.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o ciele długości od 6 do 10 mm, z wyjątkiem pokryw ubarwionym czarnozielono lub granatowo z metalicznym połyskiem. Czułki mają trzeci człon półtora raza dłuższy od czwartego. Przedplecze jest szerokie, choć u nasady wyraźnie węższe od pokryw, ponad dwukrotnie szersze niż długie, wyraźnie szersze niż u rynnicy osikowej. Boczne brzegi przedplecza są wałeczkowato zgrubiałe i od pozostałej jego wierzchniej strony odgraniczone bruzdą, która zanika w pewnej odległości do przedniej krawędzi przedplecza. Przed kątami tylnymi boczne brzegi przedplecza nie są wykrojone. Barwa pokryw jest całkowicie czerwona (bez czarnej plamki u wierzchołka jak u r. topolowej), a u bardzo rzadkich form melanistycznych całkowicie czarna, ale zawsze niemetaliczna. Brzegi boczne pokryw również są wałeczkowato pogrubione, a u wierzchołków, w kątach przyszwowych opatrzone wgłębieniem. Boczne krawędzie pokryw są z tyłu nieorzęsione, a ich epipleury są z tyłu silnie zwężone. Punktowanie powierzchni pokryw tworzy regularne, podwójne rządki wzdłuż ich bocznych brzegów. Odnóża mają stopy o ostatnich członach pozbawionych ząbków. Samca charakteryzuje prącie o części wierzchołkowej po obu stronach rozszerzonej w tępy ząb, a płytce grzbietowej zaopatrzonej w przedniej części w dołeczek, od którego ciągnie się do tyłu wąska szpara[2].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Roślinami żywicielskimi larw i owadów dorosłych są wierzby, a rzadziej topole. Żerują na liściach (foliofagi)[2][3]. Preferują siedliska nadwodne oraz wilgotne skraje lasów. Bywają notowane jako szkodniki upraw wierzb i młodników topolowych[2].
Gatunek palearktyczny[3]. W Europie stwierdzony został m.in. we Francji, Holandii, Niemczech, Szwajcarii, Liechtensteinie, Austrii, Włoszech, Danii, Szwecji, Finlandii, Łotwie, Polsce, Węgrzech, Bośni i Hercegowinie, Serbii, Grecji i Rosji[4]. Północna granica jego zasięgu na tym kontynencie przebiega przez Danię, południową Szwecję, Finlandię i Karelię. Dalej na wschód sięga Syberii i Mongolii[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Chrysomela saliceti – Rynnica wierzbowa. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2022-04-29].
- ↑ a b c Andrzej Warchałowski: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze — Coleoptera. Zeszyt 94b Stonkowate — Chrysomelidae. Podrodziny: Chrysomelinae i Galerucinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1973, s. 9-10, 49-54.
- ↑ a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Stonkowate – Chrysomelidae, część 1. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (16), 1990.
- ↑ Chrysomela (Chrysomela) saliceti Suffrian, 1851. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-02-09].