Droga Neokatechumenalna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Jankraw (dyskusja | edycje) o 09:20, 27 mar 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Ikona Dziewicy Maryi „Virgen del Camino” autorstwa Kiko Argüello

Droga Neokatechumenalna lub Neokatechumenat – katolicka fundacja dóbr duchowych[1], której statutowym celem jest promowanie odnowy życia parafialnego w duchu soboru watykańskiego II poprzez otwieranie i prowadzenie w diecezjach i parafiach wtajemniczenia chrześcijańskiego na wzór katechumenatu pierwotnego Kościoła[2]. Wtajemniczenie to opiera się na tzw. trójnogu chrześcijańskim: Słowo Boże, Liturgia, Wspólnota[3].

Ogólna charakterystyka

Charyzmat i zadania Drogi Neokatechumenalnej w Kościele zostały rozpoznane przez Stolicę Apostolską jako jedna z form realizacji programu wtajemniczenia chrześcijańskiego w diecezjach i parafiach. Wtajemniczenie dorosłych było postulowane przez reformy soboru watykańskiego II[4]. O takim charakterze tej nowej, posoborowej rzeczywistości Kościoła mówił papież Benedykt XVI w styczniu 2011 r.:

Od ponad 40 lat Droga Neokatechumenalna pomaga ożywić i umocnić wtajemniczenie chrześcijańskie w diecezjach i parafiach, promując stopniowe i radykalne odkrycie bogactw chrztu, pomagając zakosztować życie Boże, życie niebiańskie, które Pan zapoczątkował poprzez swoje Wcielenie, poprzez przyjście między nas, poprzez narodzenie się jako jeden z nas. Ten dar Boga dla Jego Kościoła jest złożony „w służbie Biskupowi jako jeden ze sposobów diecezjalnej realizacji wtajemniczenia chrześcijańskiego i stałego wychowania wiary”[5]. Ta służba, jak przypomniał wam mój poprzednik Sługa Boży Paweł VI w czasie pierwszego spotkania, które miał z wami w 1974 r., „będzie mogła odnowić w dzisiejszej wspólnocie chrześcijańskiej, te efekty dojrzałości i pogłębienia, które w Kościele pierwotnym były realizowane w okresie przygotowania do Chrztu”[6][2]

Droga jest formacją służącą doprowadzeniu do dojrzałej wiary parafian – osoby już ochrzczone, ale potrzebujące gruntownego wprowadzenia w program Chrystusowego Kazania na górze, poprzez nauczenie ich słuchania Słowa Bożego (por. KO 25[7]), aktywnego, świadomego i pełnego uczestniczenia w liturgii (por. KL 14[8]) oraz przeżywania miłości ((gr.) agapé) we wspólnocie chrześcijańskiej (por. KK 9[9]). W ramach tego programu formacyjnego do chrztu przygotowywane są także osoby nieochrzczone[10]. Ze względu na katechetyczny charakter oraz cel neokatechumenatu, którym jest odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych, jest on realizowany w parafiach pod opieką pasterską proboszcza[11]. Wspólnoty neokatechumenalne są więc częścią danej parafii, a nie jakiegoś oddzielnego stowarzyszenia w Kościele. Katechiści, którzy prowadzą wspólnotę, czynią to jako posługę wobec parafii, pozostając do dyspozycji także po skończeniu przez daną wspólnotę intinerarium neokatechumenalnego[12].

Założenia

Zgodnie ze Statutem[13] jest to zespół dóbr duchowych, realizowany w Kościele katolickim na który składają się:

  1. Neokatechumenat – czyli katechumenat pochrzcielny dla osób dorosłych. Jest on narzędziem służącym biskupom do ponownego odkrywania chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych już ochrzczonych. Obejmuje on katechezy początkowe oraz itinerarium neokatechumenalne, rozwinięte według trzech faz wtajemniczenia chrześcijańskiego: Prekatechumenat, Katechumenat i Wybranie, podzielone na etapy odmierzane „przejściami” z odpowiednimi celebracjami. Katechezy początkowe oraz itinerarium neokatechumenalne opierają się na trzech podstawowych elementach życia chrześcijańskiego uwydatnionych przez sobór watykański II: Słowie Bożym, Liturgii i Wspólnocie.
  2. Stałe wychowanie wiary – czyli życie wspólnoty wiernych w parafii po zakończeniu Neokatechumenatu
  3. Katechumenat chrzcielny – katechumenat dla nieochrzczonych osób dorosłych
  4. Służba katechezie – włączenie wspólnoty wiernych w działalność misyjną Kościoła katolickiego

Inicjatorzy Drogi Neokatechumenalnej od początku podkreślali znaczenie posłuszeństwa Kościołowi, wyrażanego w praktyce poprzez posłuszeństwo Papieżowi oraz biskupom lokalnym, których zgoda jest warunkiem rozpoczęcia głoszenia katechez w danej diecezji. Wszelkie szczegóły dotyczące treści katechez, poszczególnych etapów Drogi Neokatechumenalnej, form celebracji liturgii – są szczegółowo uzgadniane z Papieżem oraz odpowiednimi kongregacjami (ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, ds. Doktryny Wiary itd.) – i zapisywane w oficjalnych dokumentach Stolicy Apostolskiej. Dokumenty te to w szczególności Statut Drogi Neokatechumenalnej[13] oraz Dyrektorium Katechetyczne Drogi Neokatechumenalnej.

Historia

Droga Neokatechumenalna poświęcona jest „formacji w wierze osób dorosłych i starszej młodzieży”. Została zainicjowana przez hiszpańskiego malarza Kiko Argüello wspólnie z Carmen Hernández i Mario Pezzim w 1964, w czasach rządów gen. Franco. Powstała pod wpływem soboru watykańskiego II, który podkreślał potrzebę odpowiedzi Kościoła na zmiany społeczne XIX i XX wieku, w szczególności na sekularyzację, ze szczególną troską poprzez tworzenie wspólnot i powrót do nauczania wczesnego chrześcijaństwa. W 1990 roku Droga została uznana przez papieża Jana Pawła II jako itinerarium formacji katolickiej ważnej dla społeczeństwa i czasów dzisiejszych.

Carmen Hernandez zmarła 19 lipca 2016 roku. 2 lutego 2018 roku w jej miejsce do ekipy odpowiedzialnej za Drogę Neokatechumenalną na świecie została wybrana Maria Ascension Romero[14].

Ze względu na ciągłe powstawanie wielu nowych wspólnot neokatechumenalnych na świecie, trudno jest określić dokładną liczbę wspólnot i osób zaangażowanych w Drodze Neokatechumenalnej. Do 2001 roku Droga Neokatechumenalna dotarła do 105 krajów. W 2001 roku w 5000 parafiach, w 880 diecezjach istniało 40 700 wspólnot, z czego 18 000 w Europie, 19 000 w obu Amerykach, około 900 w Azji i Australii, oraz 600 w Afryce.

Do Polski Droga dotarła dzięki jezuicie o. Alfredowi Cholewińskiemu, który studiując w Rzymie wziął udział w katechezach początkowych. W 1975 roku powstała pierwsza wspólnota neokatechumenalna w Polsce, przy kościele rektoralnym Ojców Jezuitów na ul. Królewskiej w Lublinie. W 2001 roku istniało w Polsce 790 wspólnot w 350 parafiach, znajdujących się w 35 diecezjach[15].

Dane statystyczne

Od lat 60. kiedy pierwsze parafie w Madrycie przyjęły Neokatechumenat, ta formacja katolicka rozprzestrzeniła się w Kościele na wszystkich kontynentach[16].

Wspólnoty

W 2009 r. formacja neokatechumenalna była prowadzona w 19 tysiącach wspólnot w 4,5 tys. parafii w 820 diecezjach w 101 krajach na 5 kontynentach.

Najwięcej wspólnot w Europie oraz na świecie jest we Włoszech oraz w Hiszpanii. Kościół w Polsce, w którym jest ok. tysiąca wspólnot jest trzeci co do liczebności wspólnot w Europie. Droga jest bardzo rozpowszechniona także w Brazylii, Meksyku, Kolumbii, Argentynie oraz Wenezueli. W Azji najwięcej wspólnot jest Indiach. Większość wspólnot liczy od 20 do 50 osób.

Z uwagi na powszechną wielodzietność u osób zaangażowanych w Drogę liczba pozostających pod jej wpływem szacowana jest na milion osób[17].

Rodziny w misji

W 2009 r. było także 598 wielodzietnych, zazwyczaj, rodzin w misji, z 2 tys. 48 dziećmi. Na bezpośrednie zaproszenie biskupów miejscowych zostały one posłane na tereny zdechrystianizowane, w których obecność Kościoła jest bardzo mała:

  • Europa – 261 rodzin z 899 dziećmi
  • Ameryka – 162 rodziny z 595 dziećmi
  • Bliski Wschód – 24 rodziny z 23 dziećmi
  • Afryka – 24 rodziny z 44 dziećmi
  • Azja – 82 rodzin z 286 dziećmi
  • Australia – 45 rodzin z 201 dziećmi

W styczniu 2011 papież Benedykt posłał kolejne 200 rodzin[2].

Powołania

We wspólnotach neokatechumenalnych jest wielu młodych, dzięki prowadzeniu rodziców ku postawie miłości otwartej na życie, zgodnie z nauczaniem encykliki Humanae vitae. Wiara tych młodych, przekazana im w rodzinach, w których jest często osiem, dziesięć, a czasem nawet więcej dzieci, jest rozwijana przez wspólnotę neokatechumenalną. W ten sposób zrodziło się wiele powołań do prezbiteratu i życia konsekrowanego. Mówił o tym Kiko Argüello w swoim wykładzie z okazji otrzymania doktoratu honoris causa w Papieskim Instytucie Jana Pawła II Studiów nad Małżeństwem i Rodziną Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie:

Droga Neokatechumenalna, będąc formą chrześcijańskiego wtajemniczenia w diecezji i w parafiach, uczy pary małżeńskie jak przekazywać wiarę swoim dzieciom, przede wszystkim w trakcie rodzinnych celebracji, w liturgiach domowych. (...) Owocem tej specjalnej troski rodziców wobec swoich dzieci, prawie wszystkie są nadal w Kościele. Dlatego właśnie we wspólnotach neokatechumenalnych jest tak wielu młodych. Z tych rodzin pochodzą tysiące powołań do seminariów, do klasztorów kontemplacyjnych i zgromadzeń zakonnych[18].

Przyczyniły się do tego także spotkania młodych z Drogi, organizowane jako część obchodów papieskich Światowych Dni Młodzieży.

Według danych z 02.02.2014 r., Droga Neokatechumenalna przyczyniła się do powstania 100 diecezjalnych seminariów misyjnych „Redemptoris Mater” na pięciu kontynentach. Ponad 1,88 tys. księży zostało już wyświęconych, a 2300 seminarzystów przygotowuje się do święceń. Są oni inkardynowani do diecezji, do której należy dane seminarium.

Około 4 tys. osób rozpoczęło życie konsekrowane w różnych instytutach i zakonach.

Redemptoris Mater

Ponieważ we wspólnotach neokatechumenalnych rodzi się wiele powołań do stanu kapłańskiego papież Jan Paweł II zaaprobował stworzenie seminarium misyjnego specjalnie dla powołań ze wspólnot, pierwsze takie seminarium powstało w 1988 roku w Rzymie. Również Jan Paweł II zasugerował nazwę dla tego seminarium: Redemptoris Mater, co po łacinie oznacza Matka Odkupiciela. Do 2008 r. na całym świecie, erygowano ponad 70 seminariów Redemptoris Mater, w których do kapłaństwa przygotowuje się około 3000 alumnów. W Polsce – istnieje jedno Archidiecezjalne Seminarium Misyjne Redemptoris Mater w Warszawie, w planie jest otwarcie takiegoż w Krakowie. Na dzień 13 października 2015 r., istnieje już 105 seminariów Redemptoris Mater na całym świecie.

Zatwierdzenie statutu i realizacja zadań statutowych

Proces zatwierdzania Statutu

Ostatnie fakty dotyczące Drogi Neokatechumenalnej i jej zatwierdzenia przez Stolicę Apostolską:

Realizacja zadań statutowych

Odnośnie do sposobu realizacji statutowych zadań neokatechumenatu, ze względu na jego kościelny charakter jako rzeczywistości parafialnej[11], inicjatorzy Drogi, Kiko Argüello, Carmen Hernández i o. Mario Pezzi są w stałym kontakcie z Ojcem Świętym i Kongregacjami Stolicy Apostolskiej:

Do Międzynarodowej Ekipy Odpowiedzialnej za Drogę, o czym w Tytule VI, należy:(...) utrzymywanie stałych kontaktów z Papieską Radą do Spraw Świeckich, dykasterią, której Ojciec Święty powierzył zadanie towarzyszenia Drodze Neokatechumenalnej[20], jak również z innymi dykasteriami Stolicy Świętej w ramach właściwych im kompetencji, informując o tym Papieską Radę do Spraw Świeckich (Statut, art. 3, p. 6)

Dotyczy to także formy sprawowania Eucharystii:

Eucharystia pod przewodnictwem kardynała Antonio Cañizaresa Llovery, prefekta watykańskiej Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w Międzynarodowym Centrum Neokatechumenalnym w Porto San Giorgio, 20 stycznia 2014 r.

Eucharystia w małych wspólnotach celebrowana jest według zatwierdzonych ksiąg liturgicznych Rytu Rzymskiego, z wyjątkiem zezwoleń udzielonych przez Stolicę Apostolską[21]. Odnośnie do udzielania Komunii Świętej pod dwiema postaciami, neokatechumeni przyjmują ją na stojąco, pozostając na swoim miejscu. (Statut, art.13 par.3)

11 stycznia 2009 r. prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego, kard. Antonio Cañizares Llovera odprawił w międzynarodowym centrum Drogi Neokatechumenalnej w Porto San Giorgio k. Ankony Eucharystię dziękczynną za 40-lat Drogi w taki sposób, w jaki jest ona sprawowana przez wspólnoty neokatechumenalne w parafiach. W Eucharystii uczestniczyli katechiści odpowiedzialni za Neokatechumenat na wszystkich kontynentach[22].

Zatwierdzenie doktrynalne katechez Drogi

  • Zawartość teologiczna katechez, głoszonych w trakcie etapów i skrutiniów katechumenalnych Drogi, została zbadana przez Kongregację Nauczania Wiary w latach 1997-2003. Kongregacja ta, w celu dania gwarancji doktrynalnych dla katechez Drogi pasterzom Kościoła, 20 listopada 2010 r. zwróciła się do Papieskiej Rada ds. Świeckich, jako dykasterii odpowiedzialnej za kontakty Drogi Neokatechmenalnej ze Stolicą Apostolską, by ta zatwierdziła 13 tomowe Dyrektorium katechetyczne Drogi Neokatechumenalnej, o którym mowa w Statucie Drogi, art. 2, p. 2. Papieska Rada uczyniła to dekretem podpisanym przez kard. Stanisława Ryłko 26 grudnia 2010 r.[23] Benedykt XVI mówił o tym w trakcie spotkania z Drogą Neokatechumenalną w styczniu 2011 r.:

W ostatnich latach z powodzeniem przebiegł proces redakcji Statutu Drogi Neokatechumenalnej, który po odpowiednim okresie próbnym „ad experimentum”, otrzymał swe ostateczne zatwierdzenie w czerwcu 2008 r. Kolejny znaczący krok dokonał się w ostatnich dniach, wraz z zatwierdzeniem, poprzez pracę kompetentnych Dykasterii Stolicy Apostolskiej, „Dyrektorium katechetycznego Drogi Neokatechumenalnej”. Poprzez te pieczęcie kościelne, Pan potwierdza dziś i powierza wam na nowo owo drogocenne narzędzie, którym jest Droga[24].

  • W styczniu 2012 roku Papieska Rada ds. Świeckich wydała dekret zatwierdzający wszystkie celebracje zawarte w Dyrektorium katechetycznym Drogi Neokatechumenalnej, sprawowane podczas poszczególnych etapów Drogi. Dekret został ogłoszony i odczytany 20 stycznia 2012 roku przez sekretarza Papieskiej Rady ds. Świeckich, bp Josef Clemensa, podczas audiencji Ojca Świętego, Benedykta XVI, udzielonej inicjatorom i członkom Drogi Neokatechumenalnej. Wydanie dekretu zamyka proces zatwierdzenia Drogi Neokatechumenalnej.

Kontrowersje

Droga Neokatechumenalna przez wiele lat spotykała się (podobnie jak sobór watykański II) z licznymi kontrowersyjnymi opiniami, również w samym Kościele Katolickim, ze względu na swój radykalizm, powrót do tradycji pierwszych chrześcijan i nową estetykę w liturgii. Wątpliwości te wyrażali w formie książkowej m.in. włoscy księża: Enrico Zoffoli (Czy „droga” neokatechumenatu jest prawowierna?) oraz Elio Marighetto (Tajemnice Drogi Neokatechumenalnej). W Polsce opinie te rozpowszechnia aktywnie na swoich stronach internetowych w szczególności wydawnictwo Antyk, a wydawnictwo Petrus wydało książkę ks. prałata Edwarda Skotnickiego (proboszcza jednej z kieleckich parafii, wieloletniego opiekuna grup neokatechumenalnych) zawierającą analizę krytyczną ruchu (Neokatechumenat – szansa czy zagrożenie dla Kościoła?). Zdarzają się przypadki zakazu działalności neokatechumenalnej przez hierarchów poszczególnych diecezji (jak np. uczynił w 2005 r. bp Clemens Pickel, ordynariusz diecezji św. Klemensa w Saratowie).

Sposób przyjmowania Komunii św.

W grudniu 2008 roku Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów wydała opinię nt. sposobu przyjmowania Komunii świętej przez celebransa, przypominając o konieczności zachowania odpowiedniej kolejności przyjmowania świętych postaci w celu zaznaczenia właściwej hierarchii:

We wszystkich obrządkach Kościoła znajduje się utrwalony tradycją porządek przystępowania do Komunii świętej: najpierw Komunię przyjmuje biskup lub kapłan celebrujący, potem inni posługujący według porządku hierarchicznego, a na końcu lud[25].

Krytycy odnowionej liturgii Eucharystii, celebrowanej przez wspólnoty neokatechumenalne w parafiach, odnoszą opinię Kongregacji do tej właśnie liturgii. Jednak, od początku w liturgiach Eucharystii neokatechumenalnych komunię pod obiema postaciami przyjmował najpierw celebrans. Przy przyjmowaniu Ciała Pańskiego, co prawda, gdy sprawuje jeden celebrans – ksiądz najpierw rozdaje je, w celu adoracji, na ręce wiernych – ci jednak czekają z przyjęciem komunii do czasu aż ksiądz przyjmie ją pierwszy. Gdy koncelebrują inni prezbiterzy, którzy rozdają komunię wiernym, najpierw przynoszą Ciało Pańskie do głównego celebransa. Krew Pańską zaś najpierw spożywa celebrans, a następnie udziela jej wiernym. W taki sposób przyjmowano komunię w czasie uroczystej Eucharystii, której przewodniczył ówczesny prefekt kongregacji ds. liturgii kard. Antonio Cañizares Llovera 11 stycznia 2009 r. w międzynarodowym centrum Drogi Neokatechumenalnej w Porto San Giorgio k. Ankony – celebrowanej z okazji 40-lecia Drogi. Tak też sprawowana jest Komunia św. obecnie przez wspólnoty parafialne[22]. W artykule zamieszczonym w hiszpańskim tygodniku La Razón Kardynał Cañizares wyraził swoją aprobatę dla godności z jaką wspólnoty Drogi celebrują swe niedzielne Eucharystie w sobotę wieczór po pierwszych nieszporach niedzielnych:

Eucharystia niedzielna, antycypowana z reguły w sobotę wieczorem we wspólnotach neokatechumenalnych jest jakby «duszą i mocą» całej Drogi. Celebracja Eucharystii, dokonywana w ramach własnego itinerarium tych wspólnot, sprawowana jest z największą godnością i w sposób piękny, z wielkim wyczuciem wiary, w duchu kościelnym, świątecznym i liturgicznym, z ogromnym «poczuciem tajemnicy i sacrum». Słowo Boże i Eucharystia ukazują pierwszeństwo Boga, inicjatywę Boga i stanowią podstawę i źródło, które daje życie, udzielając siły wspólnotom, zdolność, entuzjazm i wolność do dawania świadectwa i ewangelizowania[26][27].

Przypisy

  1. ↑ Por Statut Drogi Neokatechumenalnej, art 1, par. 2; por. KPK, kan. 115 § 3: autonomiczna fundacja dóbr duchowych.
  2. ↑ a b c Por. Benedykt XVI: Benedict XVI’s Address to Neocatechumenal Way. 2011-01-17. [dostęp 2011-03-28]. (ang.).
  3. ↑ Por Statut Drogi Neokatechumenalnej, art 8, par. 2.
  4. ↑ Por. Obrzędy chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych: dostosowane do zwyczajów diecezji polskich. Katowice: Księgarnia św. Jacka, 1988, s. 203.
  5. ↑ Por. Statuty, art. 1 par. 2.
  6. ↑ Insegnamenti di Paolo VI, XII [1974], 406).
  7. ↑ sobór watykański II (SWII), konstytucja dogmatyczna O Objawieniu Bożym, VI. O Piśmie Świętym w życiu Kościoła n. 25: Do czcigodnych biskupów, „przy których jest nauka apostolska”, należy, aby wiernych sobie powierzonych pouczali odpowiednio o należytym korzystaniu z ksiąg Bożych, zwłaszcza z Nowego Testamentu, a przede wszystkim z Ewangelii. Mają to czynić przez przekłady świętych tekstów zaopatrzone w konieczne i dostatecznie liczne objaśnienia, by synowie Kościoła mogli bezpiecznie i pożytecznie obcować z Pismem św. i przepoić się jego duchem.
    Niech ponadto sporządzone zostaną wydania Pisma świętego zaopatrzone w odpowiednie przypisy, dostosowane także do użytku niechrześcijan i do ich warunków, a o ich rozpowszechnianie niech mądrze troszczą się duszpasterze czy też chrześcijanie jakiegokolwiek stanu.
  8. ↑ SW II, konstytucja O Liturgii Świętej, II. Wychowanie liturgiczne i czynne uczestnictwo w liturgii, n. 14: Matka Kościół bardzo pragnie, aby wszystkich wiernych prowadzić do pełnego, świadomego i czynnego udziału w obrzędach liturgicznych, którego się domaga sama natura liturgii. Na mocy chrztu lud chrześcijański, „rodzaj wybrany, królewskie kapłaństwo, naród święty, lud nabyty” (1 P 2,9 por. 4-5) jest uprawniony i zobowiązany do takiego udziału'.
  9. ↑ SWII, konstytucja dogmatyczna O Kościele, II. Lud Boży n. 9: Lud ów mesjaniczny ma głowę Chrystusa, „który wydany został za grzechy nasze i zmartwychwstał dla usprawiedliwienia naszego” (Rz 4,25), a teraz, posiadłszy imię, które jest ponad wszelkie imię, chwalebnie panuje w niebie. Udziałem tego ludu stała się godność i wolność synów Bożych, w których sercach Duch Święty mieszka jak w świątyni. Prawem jego stało się przykazanie nowe miłowania, jak Chrystus nas umiłował (por. J 13,34).
  10. ↑ Por. Statut Drogi Neokatechumenalnej, Tytuł IV, art. 24-25.
  11. ↑ a b Por. Statut Drogi Neokatechumenalnej art. 6 par. 1-2.
  12. ↑ Por. Statut Drogi, art. 23 p. 2.
  13. ↑ a b c Zob. Statut – wersja definitywna z 11 maja 2008 r.
  14. ↑ Na cały świat, „gosc.pl”, 15 lutego 2018 [dostęp 2018-03-26].
  15. ↑ Por. Nota historyczna.
  16. ↑ Dane statystyczne za: Curriculum vitae et operum of Kiko Argüello. W: Awarding of the Doctorate honoris causa to Kiko Argüello. Pontifical Institute John Paul II for Studies on Marriage and the Family. Centro neocatecumenale – Roma (oprac.), Pontificio Istituto Giovanni Paolo II (autoryzacja). Watykan: pro manuscripto, 13.05.2009, s. 28-30.
  17. ↑ Droga Neokatechumenalna powszechnym dziedzictwem Kościoła [1].
  18. ↑ Rodzina w misji Kościoła. Lectio doctoralis Kiko Argüello. W: [Institute John Paul II for Studies on Marriage and the Family]: Awarding of the Doctorate honoris causa to Kiko Argüello. Centro neocatecumenale – Roma (oprac.), Pontificio Istituto Giovanni Paolo II (autoryzacja). Watykan: pro manuscripto, 13.05.2009, s. 24-25.
  19. ↑ Informacja Radio Vaticana (wł.)
  20. ↑ Por. JAN PAWEŁ II, List do Kardynała Jamesa Francisa Stafforda, Przewodniczącego Papieskiej Rady do Spraw Świeckich, 5 kwietnia 2001, w: L’Oss. Rom., 17-18 kwietnia 2001, s. 4.
  21. ↑ Por. BENEDYKT XVI, Discorso alle Comunità del Cammino Neocatecumenale del 12 gennaio 2006: Notitiæ 41 (2005) 554-556; por. również L’Oss. Rom. Wydanie polskie, Nr 4 (282) 2006, s. 24-25; ŚWIĘTA KONGREGACJA DO SPRAW KULTU BOŻEGO, List z 1 grudnia 2005 r.: Notitiæ 41 (2005) 563-565; Notyfikacja Kongregacji do Spraw Kultu Bożego o liturgiach w gru-pach Drogi Neokatechumenalnej, w: L’Oss. Rom., 24 grudnia 1988: „Kongregacja zgadza się, by wśród dostosowań przewidzianych przez Instrukcję Actio pastoralis, nr 6-11, grupy wspomnianej «Drogi» mogły przyjmować komunię pod dwiema postaciami, używając chleba przaśnego, i umieścić, ad experimentum, obrzęd znaku pokoju po modlitwie powszechnej”.
  22. ↑ a b Por. homilia oraz wideo z Eucharystii celebrowanej 11.01.2009 w Porto San Giorgio przez Kard. A. Cañizaresa, (wł.) (hiszp.)
  23. ↑ Zob. Papieska Rada do spraw Świeckich: Dekret zatwierdzający Dyrektorium katechetyczne. [dostęp 2011-03-28].
  24. ↑ Por. Benedykt XVI: Discorso del Papa ai membri del Cammino Neocatecumenale. 2011-01-17. [dostęp 2011-03-28]. (wł.).
  25. ↑ Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów: Odpowiedzi na przedłożone wątpliwości. [w:] Anamnesis 58 [on-line]. KKBiDS. [dostęp 2012-02-27]. (pol.).
  26. ↑ Un aire fresco por Cardenal Antonio Cañizares. [w:] La Razón [on-line]. [dostęp 2015-01-23].
  27. ↑ Krzysztof Broszkowski OP. Jedność parafii a celebracja Eucharystii w małych wspólnotach w parafii w świetle najnowszych dokumentów Kościoła. „Wrocławski Przegląd Teologiczny”. 21.2 (2013). s. 147. 

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Droga_Neokatechumenalna&oldid=52996893”