Drzewce (powiat gostyński)
51°47′05″N 16°51′13″E/51,784722 16,853611
| wieś | |
 Drzewce - centrum wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
336[2] |
| Strefa numeracyjna |
65 |
| Kod pocztowy |
64-125[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PGS |
| SIMC |
0375036 |
Położenie na mapie gminy Poniec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gostyńskiego  | |
| 51°47′05″N 16°51′13″E/51,784722 16,853611[1]
| |
Drzewce – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Poniec.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIV wieku. Wymieniona pierwszy raz w dokumencie zapisanym po łacinie z 1399 jako Dzrewecz, 1410 (według kopii z 1555) Drzewcze, 1412 Drzewcze, 1427 Trzewcze, 1464 Drzewce[4].
Wieś była własnością rycerską należącą do lokalnej szlachty wielkopolskiej. W 1303 właścicielem we wsi miał być komes Dojazd jednak interpolowany dokument nie jest przez historyków uznawany za wiarygodny. W latach 1399-1430 należała do Sobka Wyskota zwany też Żytowieckim, którego odnotowały archiwalne dokumenty sądowe przy okazji jego sporów z sąsiadami o majętności. W XV-XVI wieku miejscowość należała do rodu Drzewieckich. W 1539 odbył się podział dóbr pomiędzy braćmi Drzewieckimi - Wojciechem, Janem oraz Bartłomiejem. Zachowany dokument opisał przy okazji miejscowość, okolicę oraz wymienił imiennie niektórych mieszkańców[4].
W 1410 wieś należała do parafii Poniec. W 1469 leżała w powiecie kościańskim Korony Królestwa Polskiego[4].
Miejscowość odnotowały historyczne regesty podatkowe. W 1530 miał miejsce we wsi pobór z 3 łanów. W 1563 z 3 łanów oraz wiatraka dorocznego. W 1580 podatki pobrano z części Mikołaja Krzyckiego od 3 łanów, 4 zagrodników, 3 komorników oraz z 30 owiec. Natomiast z części należącej do Piotra Moraczewskiego pobrano podatek z 1,5 łana, 0,5 łana opuszczonego, 3 zagrodników, 20 owiec oraz wiatraka dorocznego. Pobór z majątku Marcina Drzewieckiego odnotowano z połowy łana, 2 zagrodników, komornika oraz połowy łana opuszczonego[4].
W wyniku II rozbioru Rzeczypospolitej w 1793, miejscowość przeszła w posiadanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kröben (krobskim) w rejencji poznańskiej[5]. Drzewce należały do okręgu krobskiego tego powiatu i stanowiły siedzibę odrębnego majątku, którego właścicielem była wówczas (1846) Kunegunda Mycielska[5]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 307 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 26 dymów (domostw)[5]. W skład majątku Drzewce wchodziły także: Czarkowo (16 domów, 174 osoby), kolonia Franciszkowo (6 domów, 38 osób), karczma Glapa (2 domy, 11 osób) oraz polana leśna Wymysłowo (15 osób w jednym domu)[5].
W początkach października 1831 we wsi przebywał Adam Mickiewicz (gościł u rodziny Mycielskich). W miejscowości stoi dwór z 1860, z pozostałościami po wcześniejszym założeniu. Otoczony parkiem o powierzchni 3,3 ha, w którym rosną okazałe jesiony. Dworowi towarzyszą: oficyna i budynek gospodarczy z 2. połowy XIX wieku[6].
Wieś rycerska, własność Jana Żółtowskiego, położona była w 1909 roku w powiecie gostyńskim rejencji poznańskiej w Wielkim Księstwie Poznańskim[7]. Ostatnim właścicielem był pisarz i działacz społeczny Michał Żółtowski[8].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa leszczyńskiego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 26603
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 238 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d Chmielewski 1986 ↓, s. 415–417.
- ↑ a b c d Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 231.
- ↑ praca zbiorowa, Słownik krajoznawczy Wielkopolski, PWN, 1992, ss.54-55, ISBN 83-01-10630-1
- ↑ Księga adresowa polskich właścicieli ziemskich Wielkiego Księstwa Poznańskiego z uwzglednieniem powiatu, stacyi poczty, telegrafu, dworca, Poznań 1909, s. 7.
- ↑ Tadeusz Isakowicz-Zaleski, Ludzie dobrzy jak chleb, Kraków 2010, s. 134-136, ISBN 978-83-929708-9-7.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, t. 3, hasło „Drzewce”. Wrocław: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986, s. 415–417. ISBN 83-04-00938-2.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Drzewce w „Słowniku historyczno-geograficznym województwa poznańskiego w średniowieczu”
- Dwór w Drzewcach (UAM). staff.amu.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-22)].
