Dzwonkówka niebieskoszara
.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
dzwonkówka niebieskoszara |
| Nazwa systematyczna | |
| Entoloma chytrophilum Wölfel, Noordel. & Dähncke Öst. Z. Pilzk. 10: 190 (2001) | |
.jpg)
Dzwonkówka niebieskoszara (Entoloma chytrophilum Wölfel, Noordel. & Dähncke) – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Holotyp: na korze sosny w donicy z Cymbidium na Wyspach Kanaryjskich[1].
Polską nazwę podał M.S. Wilga – odkrywca pierwszego stanowiska tego gatunku na terenie Polski[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
O średnicy 1,5–2 cm, w stanie dojrzałym płasko rozpostarty z niewielkim wklęśnięciem na środku. Powierzchnia w stanie suchym ciemnoszaroniebieska, w stanie wilgotnym prawie czarna[3] i pokryta bardzo drobnymi łuseczkami. Jest niehigrofaniczny; w stanie wilgotnym nieprzeźroczysty, blaszki nie prześwitują przez kapelusz[4].
Rzadkie, dość szerokie, przyrośnięte, czasami rozwidlające się przy brzegu kapelusza. U młodych owocników białawe, u starszych brązowawe[3].
Centralny, walcowaty, o wysokości około 2 cm i grubości około 2 mm[3]. Jest pokryty bardzo drobnymi, niebieskimi łatkami, przy podstawie często ze strzępkami białej grzybni[4].
O bardzo silnym zapachu podobnym do zapachu pieprznika jadalnego (Cantharellus cibarius)[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki różnią się od zarodników większości gatunków dzwonkówek, są bowiem niekanciaste, lecz wydłużone, kanciasto-guzowate o wymiarach: 8,8–12,0 × 6,2–7,0 µm (Gierczyk i Soboń 2012) lub 8,5-11,5 × 6,0–7,0 µm (Wölfel i Noordeloos 2001). Podstawki ze sprzążkami. Cystyd brak. Strzępki w skórcekapelusza równolegle do powierzchni, o wzniesionych końcach, szerokie, cylindryczne, wrzecionowate lub prawie kuliste[3].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Dzwonkówka niebieskoszara odkryta została w 2001 r. na Wyspach Kanaryjskich. Jej owocniki wyrastały na korze sosny wypełniającej donicę ze storczykiem Cymbidium. Kora ta pochodziła z Europy, stanowisko na Wyspach Kanaryjskich było więc antropogeniczne. Jest gatunkiem bardzo rzadkim, ale prawdopodobnie dość szeroko rozprzestrzenionym. W Europie do tej pory potwierdzono jego występowanie tylko w Polsce, ale występuje także w Azji (Syberia, Ałtaj). W Polsce po raz pierwszy stwierdzono występowanie tego gatunku w 2010 r. w Lasach Oliwskich w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym, w 2011 r. znaleziony został w Sudetach[3]. W 2013 r. znaleziono nowe stanowisko w Lasach Oliwskich[3]. Inne stanowiska w Polsce podaje internetowy atlas grzybów. Według tej publikacji dzwonkówka niebieskoszara znajduje się w rejestrze gatunków zagrożonych i chronionych[5].
Saprotrof. Rozwija się na próchniejącym drewnie i szyszkach drzew iglastych, ale jego grzybnię stwierdzono także na próchniejącym drewnie buka[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2018-12-09].
- ↑ M.S. Wilga, ''Entoloma chytrophilum'' – oliwski grzybowy unikat, „Gawron”, 2, 2011, s. 25–27.
- ↑ a b c d e f g Marcin Stanisław Wilga, Mirosław Wantoch-Rekowski, Nowe stanowisko Entoloma chytrophilum w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy, Pomorze Gdańskie), „Przegląd Przyrodniczy”, 2, XXIV, Klub Przyrodników, 2013, s. 43–48.
- ↑ a b c ''Entomoloma chalybeum'' [online], Mycobank [dostęp 2018-12-09].
- ↑ Stanowiska dzwonkówki niebieskoszarej w Polsce [online] [dostęp 2018-12-09].