Fontana della Galera
| |
| Rodzaj | |
|---|---|
| Data powstania |
XVI w. |
| Medium | |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Fontana della Galera (pol. Fontanna z galerą) – klasycystyczna fontanna w Ogrodach Watykańskich.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Za pontyfikatu papieża Juliusza III w latach 1550–1555 istniała, przylegająca do wieży z zaprojektowaną przez Bramantego spiralną klatką schodową, poprzednia fontanna, nazywana „peschierą” (pol. staw rybny). Przedstawili ją na swoich rysunkach Mario Cartaro w 1574 roku oraz Claude Duchet w 1579 roku. Fontana składała się z łukowatego zagłębienia, które otoczone było formami skalnymi. Przed zagłębieniem znajdował się prostokątny basen. Fontanna otoczona była bujną roślinnością. Fontannę przebudowano w 1613 roku za pontyfikatu papieża Pawła V. Prace wykonali murarze Simone Dario i Stefano Fuccaro. Przede wszystkim rozbudowano wówczas strukturę w tle. Dodane zostały trzy baseny na wyższych kondygnacjach. U góry umieszczono: symetryczne rogi obfitości wykonane ze stiuku, orła z herbu rodziny Borghese wykonanego w peperynie oraz epigraf dedykacyjny na marmurze. Rzeźbiarz Carlo Fancelli wykonał dwa smoki z peperynu, które wstawione zostały do dwóch nisz po obu bokach centralnie usytuowanej groty. Smok widnieje w herbie papieskim Pawła V. W centralnym zagłębieniu struktury w tle znajdował się posąg przedstawiający leżące bóstwo rzeczne[1].
Pierwszy model galery wykonał blacharz Giovanni Fantini w 1621 roku. Jego warsztat znajdował się w rione Sant’Eustachio. Zleceniodawcą był papież Grzegorz XV[1].
Kompletną przebudowę fontanny przeprowadzono między kwietniem 1779 a czerwcem 1781 roku za pontyfikatu Piusa VI, w związku z pracami prowadzonymi na terenie i wokół Museo Pio-Clementino (Palazzetto del Belvedere). Postanowiono przebudować prospekt fontanny, dostosowując go do kanonu neoklasycystycznego. Wykonano go z cegieł, stiuku i trawertynu. Dla kolumn i architrawu wybrano porządek dorycki. Nad architrawem umieszczono cztery wazony z trawertynu oraz wyrzeźbiony przez Francesca Antoniego Franzoniego duży herb papieski Piusa VI. Nad bocznymi niszami po trzy gwiazdy z herbu rodziny Braschi. Basen fontanny zmienił formę z prostokątnej na owalną. Jednocześnie przebudowano pomieszczenia przylegające do fontanny we wnętrzu budynku – Vestibolo Rotondo. Przebudowano sąsiadującą loggię oraz bramę prowadzącą do ogrodu wokół fontanny. Pracami kierowali architekci, tacy jak: Pietro Camporese, Michelangelo Simonetti, Salvatore Casali[1].
Rzeźby w centralnej niszy, przedstawiające mit o Faetonie, wykonał rzeźbiarz Gaspare Sibilla. Artysta użył marmuru. W związku z pracami w latach 1779–1781 wymieniony został model galery. Nowy galeon, na wzór poprzedniego barokowego, wykonał Carlo Giuseppe Bassetti. Artysta użył ołowiu, brązu i miedzi. Pracował nad nim w między 22 maja 1780 a 31 maja 1781 roku. Model statku bojowego wyposażony jest w armaty, żagle i wanty. Przez specjalne dysze z najróżniejszych miejsc na statku wyrzucane są strumienie wody[1][2].
W latach 2007–2011 roku fontanna poddana została pracom restauracyjnym[3].
-
Akwaforta z XVII w. -
Galeon i Faeton -
Galeon i Pałac Apostolski -
Palazzetto del Belvedere w tle
_Le_fontane_ne_palazzi_e_ne_giardini_di_Roma_(serietitel)_Fonteinen_in_de_paleizen,_BI-1893-A39-56.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Maria Antonietta De Angelis. Una pacifica macchina da guerra. „L'Osservatore Romano”, s. 4, 2011-09-23. Città del Vaticano. [dostęp 2022-06-29]. (wł.).
- ↑ Antonio Paolucci: Presentazione. W: Maria Antonietta De Angelis, Marta Bezzini (pod red.): La Fontana della Galera nei Giardini Vaticani. Storia e restauro. Città del Vaticano: Edizioni Musei Vaticani, 2013. ISBN 978-88-8271-289-1. [dostęp 2022-06-29]. (wł.).
- ↑ Marta Bezzini: Il restauro della Fontana della Galera. Storia di un intervento. W: Maria Antonietta De Angelis, Marta Bezzini (pod red.): La Fontana della Galera nei Giardini Vaticani. Storia e restauro. Città del Vaticano: Edizioni Musei Vaticani, 2013. ISBN 978-88-8271-289-1. [dostęp 2022-06-29]. (wł.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Maria Antonietta De Angelis, Marta Bezzini (pod red.): La Fontana della Galera nei Giardini Vaticani. Storia e restauro. Città del Vaticano: Edizioni Musei Vaticani, 2013. ISBN 978-88-8271-289-1. (wł.).