Gatunki żółwi objęte ochroną i ograniczeniami w Unii Europejskiej i na świecie
Gatunki żółwi objęte ochroną i ograniczeniami w Unii Europejskiej i na świecie [1]
| Nazwa łacińska | Nazwa polska[2] | IUCN[3] | UE[4][5] | CITES[6] | POLSKA[7][8] |
|---|---|---|---|---|---|
| CARETTOCHELYIDAE | Miękkoskórkowate | ||||
| Carettochelys insculpta | Miękkoskórek dwupazurzasty | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| CHELIDAE | Żółwie wężoszyjne | ||||
| Chelodina mccordi | Chelodyna rotiańska | CR | B | II | wymaga rejestracji |
| Pseudemydura umbrina | Wężogłówka zachodnioaustralijska | CR | A | I | wymaga rejestracji |
| CHELONIIDAE | Żółwie morskie | ||||
| Caretta caretta | Karetta | EN | Habitat, A | I | wymaga rejestracji |
| Chelonia mydas | Żółw zielony | EN | A | I | wymaga rejestracji |
| Eretmochelys imbricata | Żółw szylkretowy | CR | Habitat, A | I | wymaga rejestracji |
| Lepidochelys kempii | Żółw zatokowy | CR | Habitat, A | I | wymaga rejestracji |
| Lepidochelys olivacea | Żółw oliwkowy | VU | A | I | wymaga rejestracji |
| CHELYDRIDAE | Skorpuchowate | ||||
| Chelydra serpentina | Skorpucha jaszczurowata | LC | C | III | gatunek inwazyjny[9] |
| Natator depressus | Natator australijski | DD | A | I | wymaga rejestracji |
| Macrochelys temminckii | Żółw sępi | VU | C | III | |
| DERMATEMYDIDAE | Spłaszczkowate | ||||
| Dermatemys mawii | Spłaszczek tabaskański | CR | B | II | wymaga rejestracji |
| DERMOCHELYIDAE | Żółwie skórzaste | ||||
| Dermochelys coriacea | Żółw skórzasty | CR | Habitat, A | I | wymaga rejestracji |
| EMYDIDAE | Żółwie błotne | ||||
| Chrysemys picta | Żółw malowany | B | wymaga rejestracji gatunek inwazyjny[9] | ||
| Emys orbicularis | Żółw błotny | NT | Habitat | pod ścisłą ochroną[10] | |
| Glyptemys insculpta | Żółw leśny | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Glyptemys muhlenbergii | Żółw torfowiskowy | EN | A | I | wymaga rejestracji |
| Graptemys barbouri | NT | C | III | ||
| Graptemys caglei | VU | C | III | ||
| Graptemys ernsti | NT | C | III | ||
| Graptemys flavimaculata | EN | C | III | ||
| Graptemys geographica | C | III | |||
| Graptemys gibbonsi | NT | C | III | ||
| Graptemys nigrinoda | Mapnik czarnopokrętły | NT | C | III | |
| Graptemys oculifera | Mapnik piłogrzbiety | EN | C | III | |
| Graptemys ouachitensis | C | III | |||
| Graptemys pseudogeographica | Żółw ostrogrzbiety | C | III | gatunek inwazyjny[9] | |
| Graptemys pulchra | C | III | |||
| Graptemys versa | NT | C | III | ||
| Pseudemys alabamensis | EN | gatunek inwazyjny[9] | |||
| Pseudemys concinna | Żółw żółtobrzuchy | gatunek inwazyjny[9] | |||
| Pseudemys gorzugi | NT | gatunek inwazyjny[9] | |||
| Pseudemys nelsoni | gatunek inwazyjny[9] | ||||
| Pseudemys peninsularis | gatunek inwazyjny[9] | ||||
| Pseudemys rubriventris | Żółw czerwonobrzuchy | NT | gatunek inwazyjny[9] | ||
| Pseudemys texana | gatunek inwazyjny[9] | ||||
| Terrapene coahuila | Terapena wodna | EN | A | I | wymaga rejestracji |
| Terrapene nelsoni | DD | B | II | wymaga rejestracji | |
| Terrapene ornata | Terapena ozdobna | NT | B | II | wymaga rejestracji |
| Trachemys scripta | Żółw ozdobny | NT | gatunek inwazyjny[9] | ||
| Trachemys scripta elegans | Żółw czerwonolicy | NT | B | wymaga rejestracji | |
| GEOEMYDIDAE | Batagurowate | ||||
| Batagur baska | Batagur słodkowodny | CR | A | I | wymaga rejestracji |
| Callagur borneoensis | Kalagur malajski | CR | B | II | wymaga rejestracji |
| Cuora amboinensis | Żółw sundajski | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Cuora aurocapitata | CR | B | II | wymaga rejestracji | |
| Cuora flavomarginata | Pudełecznik żółtobrzeżny | EN | B | II | wymaga rejestracji |
| Cuora galbinifrons | CR | B | II | wymaga rejestracji | |
| Cuora mccordi | CR | B | II | wymaga rejestracji | |
| Cuora mouhotii | EN | B | II | wymaga rejestracji | |
| Cuora pani | CR | B | II | wymaga rejestracji | |
| Cuora trifasciata | CR | B | II | wymaga rejestracji | |
| Cuora yunnanensis | EX | B | II | wymaga rejestracji | |
| Cuora zhoui | CR | B | II | wymaga rejestracji | |
| Geoclemys hamiltonii | VU | A | I | wymaga rejestracji | |
| Geoemyda spengleri | EN | C | III | ||
| Heosemys annandalii | Żółw świątynny | EN | B | II | wymaga rejestracji |
| Heosemys depressa | Żółw birmański | CR | B | II | wymaga rejestracji |
| Heosemys grandis | Żółw indochiński | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Heosemys spinosa | Żółw ciernisty | EN | B | II | wymaga rejestracji |
| Kachuga dhongoka | EN | B | II | wymaga rejestracji | |
| Kachuga kachuga | CR | B | II | wymaga rejestracji | |
| Kachuga trivittata | EN | B | II | wymaga rejestracji | |
| Leucocephalon yuwonoi | Cierniec celebeski | CR | B | II | wymaga rejestracji |
| Malayemys macrocephala | B | II | wymaga rejestracji | ||
| Malayemys subtrijuga | Żółw malajski | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Mauremys annamensis | Żółw annamski | CR | B | II | wymaga rejestracji |
| Mauremys caspica | Żółw kaspijski | Habitat | |||
| Mauremys iversoni | C | III | |||
| Mauremys leprosa | Żółw hiszpański | Habitat | |||
| Mauremys megalocephala | Żółw wielkogłowy | EN | C | III | |
| Mauremys mutica | Azjatycki żółw bagienny | EN | B | II | wymaga rejestracji |
| Mauremys nigricans | C | III | |||
| Mauremys pritchardi | C | III | |||
| Mauremys reevesii | EN | C | III | ||
| Mauremys sinensis | EN | C | III | ||
| Melanochelys tricarinata | VU | A | I | wymaga rejestracji | |
| Melanochelys trijuga | NT | D | |||
| Morenia ocellata | Żółw pawiooki | VU | A | I | wymaga rejestracji |
| Notochelys platynota | Płaskorupiec malajski | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Ocadia glyphistoma | C | III | |||
| Ocadia philippeni | C | III | |||
| Orlitia borneensis | Orlicja, żółw malajski olbrzymi | EN | B | II | wymaga rejestracji |
| Pangshura smithii | NT | B | II | wymaga rejestracji | |
| Pangshura sylhetensis | EN | B | II | wymaga rejestracji | |
| Pangshura tecta | Kaczuga indyjska | LC | A | I | wymaga rejestracji |
| Pangshura tentoria | LC | B | II | wymaga rejestracji | |
| Sacalia bealei | Sakalia pawiooka | EN | C | III | |
| Sacalia pseudocellata | C | III | |||
| Sacalia quadriocellata | EN | C | III | ||
| Siebenrockiella crassicollis | Żółw gruboszyi | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Siebenrockiella leytensis | Żółw filipiński | CR | B | II | wymaga rejestracji |
| KINOSTERNIDAE | Mułowcowate | ||||
| Platysternon megacephalum | Żółw wielkogłowy | EN | B | II | wymaga rejestracji |
| PODOCNEMIDIDAE | |||||
| Erymnochelys madagascariensis | Arau madagaskarski | CR | B | II | wymaga rejestracji |
| Peltocephalus dumerilianus | VU | B | II | wymaga rejestracji | |
| Podocnemis erythrocephala | VU | B | II | wymaga rejestracji | |
| Podocnemis expansa | Arrau | B | II | wymaga rejestracji | |
| Podocnemis lewyana | EN | B | II | wymaga rejestracji | |
| Podocnemis sextuberculata | VU | B | II | wymaga rejestracji | |
| Podocnemis unifilis | Terekaj | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Podocnemis vogli | B | II | wymaga rejestracji | ||
| TESTUDINIDAE | Żółwie lądowe | ||||
| Aldabrachelys gigantea | Żółw olbrzymi | B | II | wymaga rejestracji | |
| Astrochelys radiata | Żółw promienisty | CR | A | I | wymaga rejestracji |
| Astrochelys yniphora | Żółw madagaskarski | CR | A | I | wymaga rejestracji |
| Chelonoidis carbonaria | Żabuti czarny | B | II | wymaga rejestracji | |
| Chelonoidis chilensis | VU | B | II | wymaga rejestracji | |
| Chelonoidis denticulata | Żabuti leśny | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Chelonoidis nigra | Żółw słoniowy | VU | A | I | wymaga rejestracji |
| Chersina angulata | Żółw kanciasty | B | II | wymaga rejestracji | |
| Geochelone elegans | Żółw gwiaździsty | LC | B | II | wymaga rejestracji |
| Geochelone platynota | Żółw birmański | CR | B | II | wymaga rejestracji |
| Geochelone sulcata | Żółw pustynny | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Gopherus agassizii | VU | B | II | wymaga rejestracji | |
| Gopherus berlandieri | Żółw teksaski | LC | B | II | wymaga rejestracji |
| Gopherus flavomarginatus | Meksykański żółw norowy | VU | A | I | wymaga rejestracji |
| Gopherus polyphemus | Żółw norowy | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Homopus areolatus | B | II | wymaga rejestracji | ||
| Homopus boulengeri | B | II | wymaga rejestracji | ||
| Homopus femoralis | B | II | wymaga rejestracji | ||
| Homopus signatus | Żółw nakrapiany | NT | B | II | wymaga rejestracji |
| Indotestudo elongata | Żółw żółtogłowy | EN | B | II | wymaga rejestracji |
| Indotestudo forstenii | Żółw celebeski | EN | B | II | wymaga rejestracji |
| Indotestudo travancorica | Żółw trawankurski | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Kinixys belliana | Żółw zawiasowy | B | II | wymaga rejestracji | |
| Kinixys erosa | DD | B | II | wymaga rejestracji | |
| Kinixys homeana | VU | B | II | wymaga rejestracji | |
| Kinixys lobatsiana | B | II | wymaga rejestracji | ||
| Kinixys natalensis | NT | B | II | wymaga rejestracji | |
| Kinixys spekii | B | II | wymaga rejestracji | ||
| Malacochersus tornieri | Żółw Torniera | VU | A | II | wymaga rejestracji |
| Manouria emys | Żółw brunatny | EN | B | II | wymaga rejestracji |
| Manouria impressa | Żółw indochiński | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Psammobates geometricus | Żółw geometryczny | EN | A | I | wymaga rejestracji |
| Psammobates oculifer | Żółw ząbkowany | B | II | wymaga rejestracji | |
| Psammobates tentorius | Żółw namiotowy | B | II | wymaga rejestracji | |
| Pyxis arachnoides | Żółw pajęczynowy | CR | A | I | wymaga rejestracji |
| Pyxis planicauda | Żółw płaskoogonowy | CR | A | I | wymaga rejestracji |
| Stigmochelys pardalis | Żółw lamparci | B | II | wymaga rejestracji | |
| Testudo graeca | Żółw śródziemnomorski | VU | Habitat, A | II | wymaga rejestracji |
| Testudo hermanni | Żółw grecki | NT | Habitat, A | II | wymaga rejestracji |
| Testudo horsfieldii | Żółw stepowy | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Testudo kleinmanni | Żółw egipski | CR | A | I | wymaga rejestracji |
| Testudo marginata | Żółw obrzeżony | LC | A | II | wymaga rejestracji |
| TRIONYCHIDAE | Żółwiaki | ||||
| Amyda cartilaginea | Żółwiak czarnopręgi | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Apalone ferox | Żółwiak drapieżny | LC | C | III | |
| Apalone mutica | Żółwiak drapieżny | LC | C | III | |
| Apalone spinifera | Żółwiak kolcowaty | LC | C | III | |
| Apalone spinifera atra | Żółwiak kolcowaty | CR | A | I | wymaga rejestracji |
| Aspideretes gangeticus | Żółwiak gangesowy | VU | A | I | wymaga rejestracji |
| Aspideretes hurum | Żółwiak pawi | VU | A | I | wymaga rejestracji |
| Aspideretes nigricans | Żółwiak czarny | EW | A | I | wymaga rejestracji |
| Chitra chitra | CR | B | II | wymaga rejestracji | |
| Chitra indica | Żółwiak wąskogłowy | EN | B | II | wymaga rejestracji |
| Chitra vandijki | B | II | wymaga rejestracji | ||
| Lissemys punctata | Skrytonóg indyjski | LC | B | II | wymaga rejestracji |
| Lissemys scutata | DD | B | II | wymaga rejestracji | |
| Palea steindachneri | EN | C | III | ||
| Pelochelys bibroni | Żółwiak olbrzymi | VU | B | II | wymaga rejestracji |
| Pelochelys cantorii | EN | B | II | wymaga rejestracji | |
| Pelochelys signifera | B | II | wymaga rejestracji | ||
| Pelodiscus axenaria | C | III | |||
| Pelodiscus maackii | C | III | |||
| Pelodiscus parviformis | C | III | |||
| Pelodiscus sinensis | Żółwiak chiński | VU | C | gatunek inwazyjny[9] | |
| Rafetus swinhoei | Żółwiak szanghajski | CR | C | III |
Stan prawny na dzień 15 września 2011.
IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych
EX - wymarłe
EW - wymarłe na wolności
CR - krytycznie zagrożone
EN - zagrożone
VU - narażone
NT - bliskie zagrożenia
LC - najmniejszej troski
DD - niedostatecznie rozpoznane
NE - nie oszacowane według kryteriów IUCN
Załącznik I / Aneks A Obejmuje gatunki zagrożone wyginięciem, które są lub mogą być przedmiotem handlu. Handel okazami tych gatunków powinien być poddany szczególnie ścisłej reglamentacji w celu zapobieżenia dalszemu zagrożeniu ich istnienia i może być dozwolony jedynie w wyjątkowych okolicznościach.
Załącznik II / Aneks B Obejmuje gatunki, które wprawdzie niekoniecznie już teraz są zagrożone wyginięciem, nie mniej mogą stać się takimi, jeżeli handel okazami tych gatunków nie zostanie poddany ścisłej reglamentacji mającej zapobiec eksploatacji oraz Aneks B obejmuje obce gatunki inwazyjne, które uważa się za zagrożenia dla dzikich populacji gatunków rodzimych dla UE.
Załącznik III / Aneks C Obejmuje gatunki, co do których jedno z państw uznających konwencję uzna konieczność ograniczenia handlu nimi i wymaga to pomocy (w zakresie kontroli) ze strony innych państw.
Aneks D Kilka gatunków, co do których państwa członkowskie zgłosiły zastrzeżenia odnośnie ich zaszeregowania w Załączniku III CITES oraz gatunki nie-CITESowe importowane do Unii w takich ilościach, że budzi to niepokój o dziko żyjące populacje w państwach je eksportujących.
Habitat Obejmuje gatunki, które podlegają ścisłej ochronie na podstawie Dyrektywy 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory.
Przypisy
- ↑ UNEP-WCMC Species Database. [dostęp 18 listopada 2009]. (ang.).
- ↑ Kompendium gatunków żółw lądowych. [dostęp 7 lutego 2010]. (pol.).
- ↑ IUCN. [dostęp 18 listopada 2009]. (ang.).
- ↑ Rozporządzenie Rady (WE) Nr 338/97. (pol.).
- ↑ Dyrektywa Rady 92/43/EWG. (pol.).
- ↑ CITES. (ang.).
- ↑ Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Dz.U. z 2018 r. poz. 142
- ↑ Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw Dz.U. z 2008 r. nr 201, poz. 1237
- ↑ a b c d e f g h i j k l Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym Dz.U. z 2011 r. nr 210, poz. 1260
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną Dz.U. z 2004 r. nr 220, poz. 2237