Jerzy Skoryna (inżynier)

Jerzy Jan Skoryna

Górski, Skórski,
Sielawa

plutonowy podchorąży
Data i miejsce urodzenia	16 grudnia 1926 Kraków
Data i miejsce śmierci	28 grudnia 2010 Meksyk
Przebieg służby
Lata służby	1939–1944
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Narodowe Siły Zbrojne Armia Krajowa Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	7. pułk piechoty „Garłuch”; 2 Korpus Polski
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Jerzy Jan Skoryna-Lipski (ur. 16 grudnia 1926 w Krakowie, zm. 28 grudnia 2010 w Meksyku) – plutonowy podchorąży NSZ i AK, uczestnik Powstania warszawskiego, inżynier, dziennikarz.

Życiorys

Urodził się w Krakowie, w rodzinie Jana i Konstancji z domu Lipska. Ukończył powszechną Szkołę Rodziny Wojskowej, a następnie gimnazjum Ojców Marianów na warszawskich Bielanach. Wstąpił w szeregi Narodowych Sił Zbrojnych – brał udział w transporcie broni, kolportażu prasy podziemnej oraz rozbrajaniu żołnierzy niemieckich. W 1944 uczestniczył w konspiracyjnym kursie Szkoły Podchorążych i otrzymał stopień kaprala podchorążego.

W czasie Powstania Warszawskiego walczył w zgrupowaniach „Harnaś”, „Chrobry II” w kompanii „Warszawianka”. Ranny we wrześniu, awansowany do stopnia plutonowego podchorążego. W niewoli niemieckiej w obozach w Ożarowie, Łambinowicach, Sandbostel i Lubece. Po wyzwoleniu z ostatniego obozu, poprzez Niemcy, Holandię, Belgię i Francję dostał się do Włoch i zaciągnął się do II Korpusu.

19 października 1946, jako członek załogi lotniskowca HMS „Queen”, przybył do Montrealu, a następnie przez Kanadę oraz USA dotarł do Meksyku, gdzie przebywał jego ojciec Jan.

W Meksyku uzyskał wyższe wykształcenie na uniwersytecie Uniwersytecie Panamerykańskim na wydziale Inżynierii Przemysłowej oraz Filozofii Socjalnej i Polityki.

Działalność polonijna

Dzięki jego staraniom i przychylności księdza prymasa Meksyku kard. Miguela Dario Miranda y Gomeza i przy poparciu Prymasa Polski ks. Kard. Stefana Wyszyńskiego oraz rządu polskiego w Londynie dnia 3 maja 1959, Polska jako jedyny kraj Europy została poświęcona Matce Bożej z Guadelupe, Królowej Meksyku.

W następnym roku dzięki jego staraniom udało się wybudować w Meksyki kościół parafialny pod wezwaniem Matki Bożej Częstochowskiej.

Pragnieniem Prymasa kard. Wyszyńskiego było aby w Polsce wybudować świątynię pod wezwaniem Matki Bożej z Guadalupe, Królowej Meksyku. Kościół i parafia została powołana w 1981 w podwarszawskich Laskach.

Jerzy Skoryna był inicjatorem wielu polskich pomników na ziemi meksykańskiej:

- popiersie płk Stanisława Skarżyńskiego w Galerii Sławnych Lotników,

- w bazylice guadelupiańskiej pamiątkowa tablica z Orłem Polskim na pamiątkę konsekracji z 3 maja 1959,

- na głównej stołecznej alei postawiono pomnik Ignacego Jana Paderewskiego,

- w pobliskim parku pomnik Mikołaja Kopernika,

- w szpitalu Narodowym popiersie Marii Skłodowskiej-Curie,

- stworzył Instytut Studiów Kultury i Społeczeństw Europejskich,

Przetłumaczył na język hiszpański:

• "Armia Krajowa"; gen. T. Bór Komorowski,
• "Zaproszenie do Moskwy" oraz "Katyń"; Z. Stypułkowski,
• "Zbrodnia Katyńska w świetle dokumentów"; gen. W. Anders,
• "W imieniu Kremla"; S. Korboński

Był delegatem z Londynu na Meksyk Stowarzyszenia Polskich Kombatantów, oraz Koła Byłych Żołnierzy Armii Krajowej i przedstawicielem Unii Stowarzyszeń i Organizacji Polskich Ameryki Łacińskiej - USOPAŁ.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych
• Krzyż Armii Krajowej
• Medal Wojska - czterokrotnie
• Warszawski Krzyż Powstańczy
• Złoty Prymasowski Medal „Zasłużonemu w Posłudze dla Kościoła i Narodu”
• Odznaka Weterana Walk o Niepodległość
• Złota Odznaka Honorowa SPK (Stowarzyszenie Polskich Kombatantów)
• brytyjski Medal Wojny 1939–1945
• meksykańskie odznaczenia - Polonia Semper Fidelis,
• Komandoria z Gwiazdą de los Defensores de la Patria con Estrelia”.

Bibliografia

• Radio Maryja
• AZ Polonia

Linki zewnętrzne

https://www.rdc.pl/podcast/losiowisko-belweder/