Jewgienija Żygulenko

Jewgienija Żygulenko
Евгения Андреевна Жигуленко
	major lotnictwa
Data i miejsce urodzenia	1 grudnia 1920 ; Krasnodar
Data i miejsce śmierci	27 lutego 1994 ; Moskwa
	Przebieg służby
Lata służby	1941–1945
Siły zbrojne	Armia Czerwona; Wojskowe Siły Powietrzne
Jednostki	46 Gwardyjski Pułk Nocnych Bombowców
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa bitwa o Kaukaz; operacja desantowa kerczeńsko-eltigeńska; operacja krymska; operacja Bagration; operacja mławsko-elbląska; operacja pomorska; operacja berlińska;
	Odznaczenia
	;

Jewgienija Andriejewna Żygulenko (ros. Евгения Андреевна Жигуленко, ur. 1 grudnia 1920 w Jekaterynodarze, zm. 27 lutego 1994 w Moskwie) – radziecka pilotka wojskowa, major lotnictwa, reżyserka filmowa, Bohater Związku Radzieckiego (1945).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo i młodość spędziła w Armawirze i Tichoriecku, później studiowała w Moskiewskim Instytucie Inżynierów i Moskiewskim Instytucie Lotniczym, jednocześnie zajmowała się lataniem samolotem i skokami spadochronowymi w aeroklubie w Tuszynie, od października 1941 służyła w Armii Czerwonej. W styczniu 1942 skończyła kursy szturmanów (nawigatorów) przy wojskowej szkole lotników w Engelsie i została szefem łączności eskadry 46 gwardyjskiego pułku nocnych bombowców, od maja 1942 walczyła w wojnie z Niemcami. Od maja 1942 do maja 1945 jako szef łączności eskadry, lotnik, starszy lotnik i dowódca klucza walczyła na Froncie Południowym (od maja do lipca 1942) i Północno-Kaukaskim (od lipca do września 1942), w składzie Północnej Grupy Wojsk Frontu Zakaukaskiego (od września 1942 do stycznia 1943), ponownie na Froncie Północno-Kaukaskim (od stycznia do listopada 1943), w składzie Samodzielnej Armii Nadmorskiej (od listopada 1943 do maja 1944) i na 2 Froncie Białoruskim (od maja 1944 do maja 1945). Brała udział w bitwie o Kaukaz, wyzwoleniu Kubania, operacji kerczeńsko-eltigeńskiej, krymskiej, mohylewskiej, białostockiej, osowieckiej, mławsko-elbląskiej, pomorskiej i berlińskiej. W marcu 1945 została kontuzjowana i lekko ranna podczas walk w rejonie Stargardu. Podczas wojny wykonała 968 lotów bojowych bombowcem Po-2, wykonując bombardowania siły żywej i techniki wroga. W momencie zakończenia wojny miała stopień porucznika. Po wojnie do października 1945 służyła jako dowódca klucza nocnego bombowego pułku lotniczego w Północnej Grupie Wojsk stacjonującej w Polsce, w latach 1945–1949 studiowała w Wojskowym Instytucie Języków Obcych, później była lotnikiem-instruktorem w moskiewskim aeroklubie, następnie służyła w Dalekowschodnim Okręgu Wojskowym (kraj Kamczacki) i w Karpackim Okręgu Wojskowym (Sambor), we wrześniu 1955 w stopniu majora została przeniesiona do rezerwy. Mieszkała w Soczi, a od 1970 w Moskwie, gdzie w 1976 ukończyła studia na Wydziale Reżyserskim Wszechzwiązkowego Państwowego Instytutu Kinematografii i następnie pracowała jako reżyser w studiu kinowym im. Gorkiego, gdzie wyreżyserowała dwa filmy wojenne. Została pochowana na Cmentarzu Trojekurowskim. Jej imieniem nazwano ulice w Krasnodarze, Gelendżyku i Tichoriecku.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego (23 lutego 1945)
Order Lenina (23 lutego 1945)
Order Czerwonego Sztandaru (dwukrotnie - 19 października 1942 i 15 czerwca 1945)
Order Wojny Ojczyźnianej I klasy (dwukrotnie - 30 października 1943 i 11 marca 1985)
Order Czerwonej Gwiazdy (dwukrotnie - 26 kwietnia 1944 i 5 listopada 1954)
Medal „Za zasługi bojowe” (17 maja 1951)
Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
Medal „Za obronę Kaukazu”
Medal „Za wyzwolenie Warszawy”
Medal „Weteran pracy”

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]