Kamień runiczny z Oddernes
Kamień runiczny z Oddernes – kamień runiczny znajdujący się w miejscowości Oddernes, niedaleko Kristiansand, w norweskim regionie Agder[1].
Mierzący 3,5 m wysokości kamień ustawiony jest od 1990 roku[2] w przedsionku kościoła w Oddernes[3]. Pierwotnie stał na wzgórzu obok kościoła[1]. Znajdują się na nim dwie inskrypcje zapisane pismem runicznym. Krótsza z nich (oznaczana symbolem N 209), wyryta na szerszym boku kamienia, jest starsza i datowana na X wiek[3]. Jej treść głosi:
Nerids ów identyfikowany jest przez badaczy z jarlem o tym samym imieniu, wzmiankowanym w Landnámabók, przodkiem jarla Eyvindra, walczącym przeciwko siłom Haralda Pięknowłosego podczas bitwy w Hafrsfjördzie[4].
Druga, dłuższa inskrypcja (oznaczana symbolem N 210), wyryta jest na jednym z węższych boków kamienia[3][4]. Pochodzi ona z okresu chrystianizacji Norwegii i upamiętnia działalność zmarłego w 1019 roku Eyvindra Żubrzego Rogu, przyjaciela i chrześniaka króla Olafa II Świętego oraz aktywnego propagatora nowej wiary, opisanego przez Snorriego Sturlusona w Heimskringli[1][4]. Eyvindr ufundował na terenie swoich włości w Oddernes drewniany kościół i sprowadził do miejscowości kapłana[1]. Inskrypcja głosi:
- ayintr × karþi × kirkiu × þesa × kosunr × olafs × hins × hala × aoþali × sinu[3]
- Eyvindr uczynił ten kościół, syn Boży Olafa Świętego, na swej dziedzicznej ziemi[4]
Ponieważ Olaf tytułowany jest w inskrypcji Świętym, napis musiał zostać wyryty najwcześniej po śmierci władcy w 1030 roku[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Marian Adamus: Tajemnice sag i run. Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1970, s. 231.
- ↑ Oddernessteinen. Store Norske Leksikon. [dostęp 2017-10-17]. (norw.).
- ↑ a b c d e Terje Spurkland: Norwegian Runes and Runic Inscriptions. Woodbridge: Boydell Press, 2005, s. 114. ISBN 1-84383-186-4.
- ↑ a b c d e f Przemysław Kulesza: Normanowie a chrześcijaństwo. Recepcja nowej wiary w Skandynawii w IX i X wieku. Wrocław-Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna WAW, 2007, s. 252. ISBN 978-83-89802-35-4.
| Kamienie runiczne w Danii | |
|---|---|
| Kamienie runiczne w Norwegii | |
| Kamienie runiczne w Szwecji |
|
| Kamienie runiczne w Niemczech |
