Kamienica Pod Złotym Gronem we Wrocławiu
 nr rej. A/174/188 z 15.02.1962[1]
| |
.JPG) Kamienica Pod Złotym Gronem | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Styl architektoniczny |
historyzm |
| Kondygnacje |
III |
Położenie na mapie Wrocławia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
 51°06′36,75″N 17°01′49,41″E/51,110208 17,030392
| |
Kamienica Pod Złotym Gronem – zabytkowa kamienica narożna na wrocławskim Rynku, we wschodniej pierzei tretu[a] u wylotu ulicy Sukiennice[3].
Historia kamienicy[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza zabudowa we wschodniej części sukiennic została wzniesiona w XIII wieku i były to komory o konstrukcji drewnianej. Komory te nie były podpiwniczone i miały tylko jedną kondygnację. W kolejnych latach drewniane ściany zastępowano murowanymi a pod komorami budowano piwnice i zakrywano je kolebkowymi sklepieniami. Pierwszy w pełni murowany budynek został wzniesiony w XVI wieku. W 1515 w budynku przy obecnej ulicy Sukiennice 15 otworzono urząd cła, dotychczasowa krajalnia została przeniesiona do Kamienicy Pod Błogosławionym Jakubem[4]. Na początku XVI wieku sukiennice zostały przebudowane, a w 1549 roku wymieniono dach. Budynki miały już dwa piętra i dwukondygnacyjne poddasza. Wschodni wylot Sukiennic, czyli miejsce, gdzie znajdowała się późniejsza kamienica Pod Złotym Gronem, zakończono dwoma ostrołucznymi bramami, nad którym ustawiono krenelaż; w 1574 zostały one pokryte dekoracją malarską. W 1821 roku Sukiennice zostały rozebrane, a kamienice zostały przebudowane w stylu późnoklasycystycznym według projektu Langhansa[4] lub jego kręgu[5].
Po 1945[edytuj | edytuj kod]
Działania wojenne w 1945 roku nie uszkodziły znacznie budynku, a forma budynku nie została zmieniona. Tak jak przed 1945 rokiem jest to budynek trzykondygnacyjny, trzyosiowy od strony wschodniej, dwuosiowy od strony południowej i pięcioosiowy od strony ulicy Sukiennice. Część parterowa jest boniowana, a w każdej osi znajduje się wysokie okno zakończone dodatkowo boniowanym łukiem. W osi zewnętrznej południowej znajduje się wejście do budynku, w którym przez wiele lat znajdowała się siedziba Muzeum Miejskiego. We wschodniej, środkowej osi nad parterowym oknem znajduje się głowa św. Jana Chrzciciela na misie, na elewacji południowej herb Wrocławia, a od strony północnej rzeźba grona, od którego kamienica nosi swoje miano[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ Słownik języka polskiego PWN
- ↑ Czerner 1976 ↓, s. 28.
- ↑ a b Harasimowicz 2006 ↓, s. 850-851.
- ↑ Markowska 2013 ↓, s. 32.
- ↑ Zdjęcia kamienicy na fotopolska.eu
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Olgierd Czerner: Rynek wrocławski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976.
- Edmund Małachowicz: Stare miasto we Wrocławiu. Wrocław: PWN, 1985.
- Jan Harasimowicz (red.): Atlas architektury Wrocławia t.I. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1997. ISBN 83-7023-679-0.
- Magdalena Markowska: Pomnik pierwszych lat nowej Rzeszy - konkurs na sanację wrocławskiego bloku śródrynkowego. Wrocław: Quart : kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego , 8 /3 (29), 2013.
- Jan Harasimowicz: Encyklopedia Wrocławia. Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006. ISBN 83-7384-561-5.