Kazimierz Dadej

Kazimierz Dadej
	major lekarz
Data i miejsce urodzenia	2 października 1886 ; Drohobycz
Data i miejsce śmierci	wiosna 1940 ; Charków
	Przebieg służby
Lata służby	1914–1922; 1939–1940
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier, ; Wojsko Polskie
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; kampania wrześniowa
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kazimierz Władysław Dadej (ur. 2 października 1886 w Drohobyczu, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – polski lekarz, dr med., pediatra, współzałożyciel i dyrektor Dziecięcego Sanatorium Przeciw Gruźliczego na Bystrym w Zakopanem, społecznik, taternik, członek POW, major rezerwy WP, lekarz wojskowy w czasie I i II wojny światowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Władysława i Kazimiery z Arrtów. Maturę zdał w 1904 r., w Wadowicach, następnie w latach 1904–1909 student Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1910 r., uzyskuje tytuł doktora wszech nauk lekarskich. Po wybuchu I wojny światowej został powołany do armii austriackiej, służył w Szpitalu Fortecznym w Krakowie a następnie w WP, w tzw. ruchomych kolumnach sanitarnych (Naczelne Kolumny Epidemiczne), które na tyłach frontu prowadziły systematyczne szczepienia zapobiegając wybuchom epidemii. Kierownikiem kolumn był późniejszy wieloletni mentor, przyjaciel i współpracownik Dadeja, prof. Emil Godlewski.

Cały rok 1922 dr Kazimierz Dadej spędził na stypendium naukowym we Francji, obserwując tamtejsze metody leczenia gruźlicy oraz rolę państwa w procesie leczenia i zapobiegania chorobie.

W 1931 zostało oddane do użytku Dziecięce Sanatorium Przeciw Gruźliczego na Bystrym w Zakopanem, przeznaczone dla najuboższych dzieci, podlegające Uniwersytetowi Jagiellońskiemu. Powstanie sanatorium było inicjatywą prof. Godlewskiego i dr. Dadeja. Pierwszy z nich nadzorował już wcześniej mniejsze sanatoria gruźlicze dla dzieci w Zakopanem podległe UJ, a powstałe jeszcze w trakcie I wojny światowej z inicjatywy utworzonego przez ks. bpa Adama Stefana Sapiehę – Książęco-Biskupiego Komitetu Pomocy dla Dotkniętych Klęską Wojny. Nowo powstałe sanatorium było o wiele większe od poprzednich i mogło przyjąć 300 pacjentów. Kierownikiem placówki został dr Kazimierz Dadej i piastował tę funkcję, aż do mobilizacji w przededniu wybuchu wojny, w 1939.

19 marca 1937 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi „za zasługi na polu pracy zawodowej”^[1]

Zmobilizowany do armii polskiej, otrzymał przydział mobilizacyjny do kadry zapasowego zespołu szpitala polowego organizowanego przez Wojskowy Szpital Polowy Nr V w Krakowie. W wyniku działań wojennych znalazł się w Tarnopolu, gdzie został aresztowany przez sowietów. Więziony był w obozie w Starobielsku. Został wiosną 1940 r. zamordowany w Charkowie (zbrodnia katyńska).

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Wspomnienie obozowe dr. Kazimierza Dadeja znajduje się między innymi w książce Józefa Czapskiego pt. Na nieludzkiej ziemi (w Starobielsku przebywał także szwagier dr. Dadeja, kpt Henryk Hofman)^[2].

Symboliczny grób dr. Kazimierza Dadeja i jego żony dr fil. Heleny Dadejowej z domu Hoffman (1888–1944) – filozofa, historyka, nauczycielki i dyrektorki Gimnazjum Szarotka w Zakopanem, zmarłej w powstaniu warszawskim, znajduje się na zakopiańskim Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku.

Dr. Dadejowi poświęcono również materiał multimedialny z cyklu, „Epitafia katyńskie”, opracowany przez Media Kontakt i Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96.
↑ Wspomnienia starobielskie. W: Józef Czapski: Na nieludzkiej ziemi. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, 2011, s. 28. ISBN 978-83-240-1498-9.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. s. 85. [dostęp 2015-03-06].

[1] M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96.

[2] Wspomnienia starobielskie. W: Józef Czapski: Na nieludzkiej ziemi. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, 2011, s. 28. ISBN 978-83-240-1498-9.

[1]

[2]