Kościół św. Józefa Oblubieńca i św. Antoniego z Padwy w Boćkach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół świętego Józefa Oblubieńca i świętego Antoniego z Padwy w Boćkach
A-398[1] z dnia 1966-11-03
Sanktuarium, kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Miejscowość

Boćki

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Józefa Oblubieńca w Boćkach

Sanktuarium świętego Antoniego Padewskiego
• nadający tytuł

od 17 stycznia 2000
biskup Antoni Dydycz

Wezwanie

św. Józefa Oblubieńca
św. Antoniego z Padwy

Położenie na mapie gminy Boćki
Mapa konturowa gminy Boćki, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół świętego Józefa Oblubieńca i świętego Antoniego z Padwy w Boćkach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół świętego Józefa Oblubieńca i świętego Antoniego z Padwy w Boćkach”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół świętego Józefa Oblubieńca i świętego Antoniego z Padwy w Boćkach”
Położenie na mapie powiatu bielskiego
Mapa konturowa powiatu bielskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół świętego Józefa Oblubieńca i świętego Antoniego z Padwy w Boćkach”
Ziemia52°39′11,33″N 23°02′56,05″E/52,653147 23,048903

Kościół świętego Józefa Oblubieńca i świętego Antoniego z Padwy w Boćkachrzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się w dawnym mieście, obecnie wsi Boćki, w województwie podlaskim. Należy do dekanatu Bielsk Podlaski diecezji drohiczyńskiej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Dzwonnica

Jest to murowany kościół poklasztorny należący dawniej do ojców reformatów. Został ufundowany przez Józefa Franciszka Sapiehę, podskarbiego nadwornego litewskiego i jego żonę Krystynę z Branickich herbu Gryf, razem z córką Teresą. Okazją do podjęcia tej decyzji stała się cenna relikwia Ciernia z Korony Chrystusowej, która miała być przechowywana w tym kościele. Wraz z kościołem został wybudowany klasztor Zakonu Braci Mniejszych świętego Franciszka – reformatów, na fundację którego zgodę wyraziła kapituła Prowincji Wielkopolskiej pod wezwaniem świętego Antoniego Padewskiego, której posiedzenie odbyło się w Łąkach Bratiańskich w dniu 26 sierpnia 1725 roku.

W dniu 5 czerwca 1726 roku rozpoczęły się prace budowlane przy świątyni oraz klasztorze z dwiema kondygnacjami i trzema skrzydłami otaczającymi kościół, zaprojektowanym przez brata zakonnego Mateusza Osieckiego. W dniu 19 lipca 1730 roku został poświęcony kamień węgielny. Budowa świątyni zakończyła się w dniu 28 września 1739 roku. Budowlę konsekrował w XV niedzielę po Zielonych Świątkach, czyli w dniu 7 września 1744 roku ksiądz Stanisław Rajmund Jezierski, biskup bakowski z Mołdawii. Na fasadzie znajdują się rzeźby św. Antoniego Padewskiego i św. Franciszka z Asyżu autorstwa Jana Jerzego Plerscha[3].

W 1744 roku zmarł fundator kościoła Józef Franciszek Sapieha, którego pochowano w kaplicy przy kościele[3].

Z fundacji wdowy, w latach 1744-1746 zbudowano dzwonnicę, którą zaprojektował Johann Heinrich Klemm[3]. Wg jego projektu zbudowano także ogrodzenie z 15 kapliczkami[3].

Po powstaniu listopadowym we wrześniu 1832 roku władze carskie przeniosły reformatów do Różanegostoku, skonfiskowały beneficjum i zlikwidowały tym samym klasztor. W 1902 roku budynek klasztoru został przejęty przez prawosławnych, którzy po czterech latach w 1906 roku zwrócili katolikom pomieszczenia klasztorne na pierwszej i drugiej kondygnacji. W 1912 roku prawosławni rozebrali trzy skrzydła klasztoru, a cegłę przekazali na wybudowanie cerkwi w Andryjankach. W dniu 30 lipca 1944 roku, żołnierze zniszczyli dach i wiele sprzętów liturgicznych. Po zakończeniu II wojny światowej budowla była restaurowana dzięki staraniom księdza kanonika Jana Warpechowskiego, ówczesnego proboszcza w Boćkach. W latach 1982-1984 wykonano remont więźby dachowej i wymieniono pokrycie dachowe[3].

Mając na uwadze kilkusetletni kult świętego Antoniego Padewskiego biskup drohiczyński Antoni Dydycz w dniu 17 stycznia 2000 roku podniósł kościół do godności Sanktuarium świętego Antoniego Padewskiego[4].

Wnętrze[edytuj | edytuj kod]

  • w kopule znajduje się polichromia, którą wykonał Georg Wilhelm Neunhertz, przedstawiająca apoteozę świętych franciszkańskich;
  • dziewięć dębowych barokowych ołtarzy z 2. ćw. XVIII wieku;
  • ambona;
  • Sebastian Fesinger, rzeźbiarz i budowniczy oraz architekt lwowski, wykonał alabastrowe płaskorzeźby, m.in. retabula do kościoła w 1747, które obecnie znajdują się w kurii biskupiej w Drohiczynie[5][6].

Krypta rodowa Sapiehów[edytuj | edytuj kod]

W kościele pochowano m.in. następujących członków rodu Sapiehów herbu Lis.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2014-05-29].
  2. Piotr Woźniak: Boćki – Kościół św. Józefa i św. Antoniego. Polskie Wirtualne Centrum Organowe, 2006-08-19. [dostęp 2014-07-20]. (pol.).
  3. a b c d e f Zespół kościoła reformatów pw. św. Józefa Oblubieńca NMP i św. Antoniego Padewskieg - Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2022-06-20] (pol.).
  4. Boćki – Parafia świętego Józefa i świętego Antoniego. Diecezja drohiczyńska. [dostęp 2014-05-29]. (pol.).
  5. Jakub Sito, Andrzej Betlej: U źródeł twórczości Sebastiana Fesingera. [W:] Sztuka kresów wschodnich: materiały sesji naukowej. T. II. Kraków, 1996, s. 340. [dostęp 2017-08-21]
  6. Fesinger Sebastian, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-08-21].
  7. „Bóg dał wielkiego człowieka - z najlepszego kruszcu” [online], niedziela.pl [dostęp 2022-06-20] (pol.).