Kościół św. Wawrzyńca w Plutach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Wawrzyńca w Plutach
682/67
kościół parafialny
Ilustracja
Elewacja boczna i wieża
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Miejscowość

Pluty

Adres

Pluty 18, 14-520 Pluty

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Wawrzyńca w Plutach

Wezwanie

Wawrzyniec z Rzymu

Położenie na mapie gminy Pieniężno
Mapa konturowa gminy Pieniężno, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Wawrzyńca w Plutach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Wawrzyńca w Plutach”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Wawrzyńca w Plutach”
Położenie na mapie powiatu braniewskiego
Mapa konturowa powiatu braniewskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Wawrzyńca w Plutach”
Ziemia54°15′37,1221″N 20°16′45,7669″E/54,260312 20,279380

Kościół św. Wawrzyńca w Plutachkatolicki kościół parafialny zlokalizowany we wsi Pluty w archidiecezji warmińskiej (powiat braniewski, województwo warmińsko-mazurskie). Jest siedzibą parafii św. Wawrzyńca.

Historia i architektura[edytuj | edytuj kod]

Widok od prezbiterium

Gotycki kościół pochodzi z połowy XIV wieku[1] i został przebudowywany w wieku XVI, a następnie rozbudowany w 1801. Przedłużono go wówczas w kierunku zachodnim i dobudowano wieżę. Obiekt od strony prezbiterium podparty jest czterema przyporami. Świątynię wybudowano na planie prostokąta, jako murowaną, w przyziemiu z kamieni polnych, wyżej z cegły, współcześnie otynkowaną (z wyjątkiem wieży obudowanej grobowcami). Po bokach okien znajdują się niewielkie blendy ostrołukowe. Kościół posiada przybudówki: zakrystię od północy i kruchtę od południa[2].

Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Wyposażenie wnętrza jest barokowe. Ołtarz główny pochodzi z 1694 i został wykonany w Królewcu, najprawdopodobniej w warsztacie Izaaka Riga. Ołtarze boczne zbudowano około 1697. W lewym z nich wisi obraz Piotra Kolberga z 1702 "Ostatnia Wieczerza". Ambona i ławy są późnobarokowe z 1732, chór muzyczny z XIX wieku i neobarokowe organy z początku XX wieku. Z okresu średniowiecza pochodzą granitowe chrzcielnica i kropielnica. Rokokowy jest prospekt organowy, klasycystyczne empora i obrazy[2].

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

Kościół otoczony jest starym cmentarzem i pomnikowymi drzewami. Na cmentarzu liczne są nagrobki ukraińskie z napisami cyrylicą[3]. Pochowano tu osoby pochodzenia ukraińskiego przesiedlane na Warmię i Mazury z Polski południowo-wschodniej w ramach akcji "Wisła"[4].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Nizina Staropruska, mapa turystyczna z treścią 1:75.000, Compass, Kraków, 2012, ISBN 978-83-7605-295-3
  2. a b Piotr Skurzyński „Warmia, Mazury, Suwalszczyzna” Wyd. Sport i Turystyka – Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8, s. 147
  3. napisy na nagrobkach in situ
  4. Instytut Pamięci Narodowej, Wypędzeni, przypędzeni... Kształtowanie się nowego społeczeństwa na Warmii i Mazurach w latach 1945-1949 [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2023-11-07] (pol.).