Korwin (herb szlachecki)
|
Ten artykuł wymaga poprawy formatowania kodu źródłowego. |
Korwin, Ślepowron odmieniony, (Corvus, Corvinus, Corvin, Bujno) – polski herb szlachecki.
Opis herbu
W polu czerwonym na pniu naturalnym, ociętym, ułożonym w pas, o dwóch sękach u góry i dwóch u dołu stoi kruk czarny w lewo z pierścieniem złotym, diamentem ku dołowi w dziobie. W klejnocie trzy pióra strusie.[1]
"Korwin I cz. Ślepowron odm. – W polu czerwonem – na pniu naturalnym, ociętym, w poprzek leżącym o dwóch sękach od góry i dwóch od połu – kruk czarny w lewo z pierścieniem złotym w dziobie. Nad hełmem w koronie trzy pióra strusie.
Jeden ze starszych herbów polskich, lecz ani Długosz ani zapiski sądowe z XV wieku nie znają go. Herb ten, jak pisze prof. Małecki dopiero w pierwszych dziesiątkach XVI wieku wydzielił się ze Ślepowrona i dopiero od Paprockiego począwszy heraldyka traktuje te dwa herby jąko osobne. Dowodem tego, że rodziny później pieczętujące się Korwinem, np. Kochanowscy, zaliczały się w XV stuleciu jeszcze do Ślepowronów. Nazwa Ślepowron odnosiła się do godła, zawołanie zaś, jak się z zapisek sądowych okazuje, było: Bojno czy Bujno. Herb Korwin, jako późniejszy, nie miał zawołania.
Dług.;Papr.;Okol.;Kojał.;Nies.;Ulan.;Mał."
"Korwin II – Odwracanie figur częstym jest objawem w heraldyce naszej, nie trzymającej się ściśle ogólnych zasad Zachodzie przestrzeganych; znajdujemy też Korwina odwróconego w lewo, ale i w prawo. Niesiecki sam o tem wspomina. Nies.; Sieb. IV 14 12."
"Korwin III – W polu czerwonem – na ociętym pniu o dwu sękach z każdej strony, w poprzek leżącym – kruk czarny z pierścieniem złotym w dziobie. Nad hełmen w koronie taki sam kruk z pierścieniem. Wspólność klejnotu nad hełmem uwidocznia pokrewieństwo tej odmiany z herbem Ślepowron. Papr.; Nies.; Sieb. IV14. 12."
Najwcześniejsze wzmianki
- 1224 – herb z okresu panowania Konrada I mazowieckiego (Korwin albo Ślepowron), w Niesiecki, Kasper (1682-1744) Korona polska... T. 2, s. 619 – 620 [2]
- 1490 – odmiana herbu Korwin
- Rozpowszechniony w ziemiach
- krakowskiej, sandomierskiej.
- Legenda herbowa:
Do Polski zaś przyniesiony dobrze przed rokiem 1224: bo iuź w tym roku Wawrzęta Korwin herb swoy na Slepowrona zamienił, co znać z listu Konrada Xiażęcia Mazowieckiego w tym czasie danym. Ze zaś wielkie iest podobieństwo tego herbu do herbu Slepowron, dla tego niektorzy Korwin Slepowronem zowia, y Slepowron Korwinem.
“Do Polski przyniesiony dobrze przed rokiem 1224. bo już w tym roku Wawrzęta Korwin herb swój na Ślepowrona zamienił, co znać z listu Konrada książęcia Mazowieckiego w tym czasie danym. Że zaś wielkie jest podobieństwo tego herbu do herbu Ślepowron, dla tego niektórzy Korwin Ślepowronem zowią, i Ślepowron Korwinem.” w Niesiecki, Kasper (1682-1744) Korona polska... T. 2, s. 619 – 620 [3]
Wizerunek herbu Korwin znajduje się na płycie nagrobnej Łukasza Noskowskiego (Łukasz z Noskowa) (zm. 1532) w kościele Mariackim w Krakowie.
Wizerunek Kruka pojawił się na pieczęci miejskiej miasta 17 marca 1490 – kruk siedzący na srebrnej gałęzi to godło rodu Korwinów, którzy panowali w Głogowie. W XV wieku herb podarowali miastu.
Herbowni
- Lista herbownych według: Szablon:Herbarz.
A: Abramik,
B: Bachowski, Bagiński, Barański, Baszucki, Benkowski, Berengowicz, Bieńkowski, Bierzyński, Bieżyński, Binkowski, Boczkowski, Botowic, Botowicz, Bronicki, Bujalski, Bujnowski, Bunkowski, Buynowski,
C: Cetnerski, Chłędowski, Chromecki, Chrzanowski, Chyczewski, Czarnolaski, Czopowski,
D: Dabkowicz, Dalkowicz, Danisewicz, Danisiewicz, Dmochowski, Dobkiewicz, Doliński, Drozdowski-Meloch, Droziński, Dudorowicz, Dudrewicz, Dunaj, Dworakowski, Dzbański, Dzięcielski,
F: Filiborn,
G: Gacki, Gadzki, Gącki, Gąsiorowski, Gęsicki, Ginwił, Ginwiłł, Ginwiłłowicz, Gładyszewski, Gosiewski, Gronostajski, Grosman, Grozmani, Grudzina, Gutowski,
H: Haraziński, Hollo, Hrudzina,
J: Jachimowicz, Jagodyński, Jagodziński, Jagusiński, Jagużyński, Jahodyński, Jahołkowski, Jakimowicz, Jastrzębski, Jaszewski, Jawdyński,
K: Kaftanowski, Kalinowski, Kamianowski, Kamiański, Kaminowski, Kamionowski, Karłowicz, Kilarski, Kirbut, Klimowski, Kłosieński, Kłosiński, Kochanowicz, Kochanowski, Kojrowicz, Komar, Komoński, Korotkiewicz, Korwin, Korwin-Piotrowski, Kosakowski, Kossakowski, Kossenda, Kostecki, Koszulko, Koyrowicz, Kozniecki, Krasiński, Kręczow, Krompach, Kropiwnicki, Kruczaj, Kruczkowski, Kruk, Krukowicz, Krukowski, Krupicki, Kunachowicz, Kurkowski,
L: Lipczyński, Lisowski, Lissowski, Losniewski, Lutostański,
Ł: Łośniewski,
M: Maleczyński, Malenczyński, Maliszkiewicz, Małaciewski, Małaczeński, Małaczewski, Małaczyński, Małęczyński, Matelski, Metelski, Michalski, Mietelski, Milewski, Młodnicki, Moczulski, Moczydłowski, Morzkowski, Mroczkowski,
N: Niskiewicz, Nowicki,
O: Odelski, Odolski, Olszewski,
P: Pannenko, Pawłowski, Pczycki, Perkowski, Pieślak, Piotrowski, Pirowski, Pluszczewski, Pluszczowski, Pluta, Pluto, Płuszczewski, Podgurski, Podrez, Polski, Prendowski, Prędowski, Proniewicz, Proniewski, Przełomiński, Przyłuski, Ptuszczewski, Pusz,
R: Roszkowski,
S: Sakiewicz, Sakowicz, Sarnewicz, Seredyński, Skirwin, Słobodziński, Smolak, Sobierajski, Sobolewski, Sołkowski, Sozański, Starzyński, Sujkowski, Surwiłło, Suykowski, Szawroński, Szawrowski, Szczefanowicz, Szuwalski, Szwaroński, Szwedowicz, Szwedowski,
Ś: Świderski-Bałaszewicz,
T: Tołokiewicz, Topczewski, Truskolaski, Truskolawski, Truskoleśny,
U: Upnicki,
W: Wakar, Wałejko, Wasilowski, Wasiłowski, Wendrychowski, Wędrychowski, Wierzbicki, Wojszyński, Wolimer, Wolmer, Wołejko, Wołk, Womer, Woronowicz, Woronowski, Wróblewski, Wronowicz, Wróblewski, Wyszkowski, Wyżewski, Wzderski,
Z: Zaniwicki, Zawistowski, Zbożniakiewicz, Zienkowski,
Ż: Żarnowiecki, Żorawski, Żórawski, Żyliński.
- Szablon:Herbarz i Szablon:Herbarz to warianty graficzne podstawowego Korwina, nie ma dla nich osobnych list herbownych.
- Dodatkowe nazwisko według Ornatowski.com – Herbarz rodowy (A. Znamierowski): Filleborne.
- Dodatkowe nazwisko według Ornatowski.com – Rodziny: Lipowicz: Lipowicz.
- Dodatkowe nazwisko według Genealogia Dynastyczna – Dynastic Genealogy (R.Jurzak): Prędkowski, Szymanowski.
- Dodatkowe nazwisko według "Nieznana szlachta polska i jej herby": Wersja krótka pracy Wiktor Wittyg jest dostępny: Heraldic clan Korwin: Raab, Serdyński.
- Dodatkowe nazwisko według Słownik genealogiczny – leksykon – Korwin: Terajewicz, Terajowicz.
- Stracił nazwisko(?) Noskowski z Noskowa – Heraldic clan Korwin
Odmiany, alternatywne wizerunki i wersje utytułowane
- Tadeusz Gajl wymienia 15 odmian herbu Korwin:
- Szablon:Herbarz
- Herb Korwin II, nazwiska bez weryfikacji: Piotrowski[potrzebny przypis], Korwin-Piotrowski[potrzebny przypis].
- Szablon:Herbarz
- Szablon:Herbarz, nazwisko Bieńkowski.
- Szablon:Herbarz, nazwisko Chrzanowski.
- Szablon:Herbarz, nazwisko Gosiewski. (Nie ma pewności, czy jest to odmiana korwina czy Ślepowrona).
- Herb Jaguschinski hrabia, (zgermanizowane, być może Jagodyński, Jagodziński, Jagusiński, Jagużyński vel Jahodyński).
- Szablon:Herbarz, nazwisko Kaftanowski.
- Szablon:Herbarz, nazwisko Lisowski vel Lissowski.
- Szablon:Herbarz, nazwisko Macerna, Materna.
- Szablon:Herbarz, nazwisko Michalski.
- Szablon:Herbarz, nazwisko Dyrmejtowicz, Sakowicz.
- Szablon:Herbarz, nazwisko Terajewicz, Terajowicz.
- Szablon:Herbarz, naz. Wendrychowski, Wędrychowski.
- Herby powiązane ze Korwinem w inny sposób. Znaleziono nazwisk: 4
Istnieją herby nawiązujące merytorycznie do Korwina, których jednak nie sklasyfikowano w herbarzach jako odmiany:
- Szablon:Herbarz, nazwisko Karaczyński.
- Szablon:Herbarz, nazwisko Korwin-Gałczewski.
- Szablon:Herbarz, nazwisko Korwin-Krukowski.
- Szablon:Herbarz, nazwisko Joachimowicz.
Osoby pieczętujące się herbem Korwin
Ta sekcja od 2014-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
- Jan Kochanowski
- Aleksander Korwin Gosiewski
- Wincenty Korwin Gosiewski
- Eliza Orzeszkowa
- Józef Piotrowski (historyk sztuki)[potrzebny przypis]
- Maja Lidia Kossakowska[potrzebny przypis]
Ciekawostki
Według legendy herbowej, prezentującej sarmacką genealogię, protoplastą rodu miał być patrycjusz rzymski Marek Waleriusz Messala Korwinus.
Herbowi Korwin Bartosz (Bartołomiej) Paprocki poświęcił swój wiersz pod tytułem Gniazdo cnoty (Na herb Korwin):
- Mogłać ziemia węgierska mieć z klejnotu tego
- Króla, w sprawach rycerskich dosyć fortunnego;
- Nie podlejszą ozdobę to królestwo niesie
- Z Jana Kochanowskiego, który w Czarnym Lesie,
- Wsi ojczystej, mieszkając, takim wierszem śpiewa,
- Jakiego i Helikon podobno nie miewa.
- A snadź by mieli mówić po polsku bogowie,
- Iścieby z Kochanowskim przestali na mowie.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Herbarz Polski – Od Średniowiecza do XX wieku (Tadeusz Gajl).
- Genealogia Dynastyczna/Dynastic Genealogy (Ryszard Jurzak).
- Słownik genealogiczny – leksykon (Marcin Niewalda – redaktor naczelny).
- Ornatowski.com (Artur Ornatowski)
- – Herby szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodów (Tadeusz Gajl)
- – Herbarz rodowy (Alfred Znamierowski)
- – Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861(1867), (Elżbieta Sęczys)
- – Ornatowski.com – Rodziny (Artur Ornatowski)
- Wykaz Rodów Szlacheckich (Andrzej Brzezina Winiarski).
- Chrząński: Tablice odmian herbowich, tablica XXII – Mały herbarz Adama Kromera i przyjaciół (Adam Kromer).
- Mały Herbarz (Hetmani polni litewscy) Adama Kromera.
- Mały Herbarz (Podskarbowie wilcy litewski) Adama Kromera.
- Genealogia Kochanowiczów herbu Korwin (Witold Kochanowski).
- Aleksander Gosiewski and Wincenty Gosiewski (Marcin Gosiewski).
- Roman family genealogy (Michael Roman).
- Związek Szlachty Polskiej – Lista Członków
Przypisy
- ↑ Księga herbowa rodów polskich. Cz. 2, st.150/151 w formacie djvu, zd. 076, w e-bibliotece UW – Juliusz hr. Ostrowski
- ↑ Polona [online], www.polona.pl [dostęp 2017-12-03] .
- ↑ Polona [online], www.polona.pl [dostęp 2017-12-03] .