Marian Kucharski (lotnik)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marian Kucharski
podpułkownik pilot obserwator podpułkownik pilot obserwator
Data i miejsce urodzenia

29 maja 1909
Radom

Data i miejsce śmierci

27 stycznia 1969
Montreal

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF

Jednostki

23 pułk artylerii lekkiej
2 dywizjon artylerii przeciwlotniczej
5. pułk lotniczy
dywizjon 304
dywizjon 300

Stanowiska

dowódca eskadry, dowódca dywizjonu

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, czterokrotnie) Medal Lotniczy Krzyż Wybitnej Służby Lotniczej (Wielka Brytania)

Marian Kucharski (ur. 29 maja 1909 r. w Radomiu, zm. 27 stycznia 1969 w Montrealu) – podpułkownik pilot obserwator Wojska Polskiego, oficer Polskich Sił Powietrznych, dowódca dywizjonu 300, odznaczony Virtuti Militari i Distinguished Flying Cross.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1927 r. zdał egzamin maturalny w Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym w Radomiu i zgłosił się do odbycia służby wojskowej. Został skierowany do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej, w 1928 r. rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Artylerii w Toruniu. Ukończył ją i 15 sierpnia został promowany na stopień podporucznika. Dostał przydział do 23. pułku artylerii lekkiej[1].

Starał się o zmianę rodzaju broni, w 1933 r. wziął udział w kursie obserwatorów broni w Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie. W 1934 r. otrzymał kolejny przydział służbowy, tym razem do 2. dywizjonu artylerii przeciwlotniczej w Grodnie. Jego starania o zmianę rodzaju broni zostały uwieńczone sukcesem w 1935 r. kiedy to został przydzielony do 5. pułku lotniczego jako obserwator. W 1938 r. został dowódcą II plutonu w 53. eskadrze towarzyszącej[2]. W 1939 r. został awansowany na stopień kapitana[3].

W składzie 53. eskadry wziął udział w wojnie obronnej[4]. 2 września korygował ogień artylerii 20. dywizji piechoty, dzień później jego maszynę zaatakowały trzy Messerschmitty Bf 109, ale pilotowi udało się uciec w chmury[5]. 11 września wykrył niemieckie kolumny pancerne wkraczające do Mińska Mazowieckiego, co pozwoliło na ewakuowanie samolotów eskadry na lotnisko w Brześciu. 14 września ze składu eskadry wydzielono nadwyżki kadry i sprzętu, nad którymi dowództwo objął kpt. Kucharski[6].

Wykonał 7 lotów bojowych, po agresji ZSRR na Polskę przekroczył granicę z Rumunią. Przez Jugosławię i Włochy przedostał się do Francji, skąd w jednej z pierwszych grup polskich lotników został skierowany do Wielkiej Brytanii. Zgłosił się do służby w Polskich Siłach Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF P-0136. Został skierowany polskiej Bazy Lotniczej w Blackpool, w 1941 r. przeszedł w Carlisle kurs pilotażu podstawowego. Po jego ukończeniu został skierowany na kurs pilotażu na samolotach dwusilnikowych[7].

Po jego ukończeniu otrzymał przydział do dywizjonu 304. 17 kwietnia 1942 r. wziął udział w nalocie na Hamburg. Dowodził jedną z trzech załóg, które zdołały dotrzeć nad cel[8]. Po przeniesieniu dywizjonu 304 do lotów w ramach Coastal Command brał udział w poszukiwaniu niemieckich okrętów podwodnych. 27 maja przeprowadził nieskuteczny atak na ślady ropy pozostawione na powierzchni przez U-Boota[9]. 29 lipca jego załoga wykryła i zaatakowała okręt podwodny, który rozpoznano jako włoski. Na powierzchni wody pozostały ślady ropy, okręt został uznany za lekko uszkodzony[10]. 2 września załoga wykryła włoski okręt podwodny „Reginaldo Giuliani”, który zaatakowała bombami oraz ogniem broni pokładowej. W wyniku ataku okręt został ciężko uszkodzony, ale zdołał dotrzeć do hiszpańskiego portu Santander[11].

Po ukończeniu pierwszej tury lotów bojowych i odpoczynku operacyjnym przeszedł do dywizjonu 300 na stanowisko dowódcy eskadry. W 1943 r. został skierowany jako oficer łącznikowy do dowództwa Coastal Command[12]. Powrócił do dywizjonu 304, nad którym 4 maja 1943 r. objął dowództwo[13]. Nocą z 24 na 25 czerwca brał udział w nalocie na Wuppertal, podczas którego jego Wellington został uszkodzony ogniem artylerii przeciwlotniczej, ale pilot zdołał doprowadzić maszynę na lotnisko[14]. 18 września brał udział w minowaniu okolic Wysp Fryzyjskich i podejścia do portu w Saint-Nazaire. Maszyna została uszkodzona, ale pilot zdołał doprowadzić ją na lotnisko w Lindholme[15]. 17 listopada zdał stanowisko dowódcy dywizjonu i dzień później przeszedł do Inspektoratu Sił Powietrznych[16].

Został skierowany do służby w lotnictwie transportowym, od 18 lutego 1944 r. dowodził Polską Grupą przy 45. Grupie Transportowej RAF w Kanadzie. Po zakończeniu działań wojennych nie zdecydował się na powrót do Polski. Został zdemobilizowany 9 kwietnia 1946 r. i pozostał na emigracji w Kanadzie. Działał w środowiskach polonijnych, w 1957 r. został Prezesem Skrzydła 310 „Wilno” Stowarzyszenia Lotników Polskich[17].

Zmarł 27 stycznia 1969 r. w Montrealu. Jego symboliczny grobowiec znajduje się na cmentarzu rzymskokatolickim w Radomiu przy ul. Limanowskiego[18].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Za swą służbę otrzymał odznaczenia[19]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 126.
  2. Pawlak 1989 ↓, s. 334.
  3. Rybka, Stepan 2003 ↓, s. 491.
  4. Pawlak 1991 ↓, s. 397.
  5. Pawlak 1991 ↓, s. 398-399.
  6. Pawlak 1991 ↓, s. 400-401.
  7. Zieliński, Krzystek 2002 ↓, s. 127.
  8. Jaśkiewicz 2018 ↓, s. 75.
  9. Jaśkiewicz 2018 ↓, s. 114.
  10. Jaśkiewicz 2018 ↓, s. 121.
  11. Jaśkiewicz 2018 ↓, s. 125-126.
  12. Jaśkiewicz_2 2018 ↓, s. 138.
  13. Król 1990 ↓, s. 84.
  14. Jaśkiewicz_2 2018 ↓, s. 149.
  15. Jaśkiewicz_2 2018 ↓, s. 157-158.
  16. Jaśkiewicz_2 2018 ↓, s. 159.
  17. Krzystek 2012 ↓, s. 321.
  18. Marian Kucharski. Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników. [dostęp 2023-12-05]. (pol.).
  19. Kucharski Marian. Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947. [dostęp 2023-12-05]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]