Piaskojeż
Paraechinus | |||
Trouessart, 1879[1] | |||
Piaskojeż etiopski (P. aethiopicus) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj |
piaskojeż | ||
Typ nomenklatoryczny | |||
Erinaceus micropus Blyth, 1846 | |||
Synonimy | |||
| |||
Gatunki | |||
|
Piaskojeż[3] (Paraechinus) – rodzaj ssaków z podrodziny jeży (Erinaceinae) w obrębie rodziny jeżowatych (Erinaceidae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące w północnej Afryce i południowo-zachodniej oraz południowej Azji[4][5][6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała (bez ogona) 130–290 mm, długość ogona 10–40 mm, długość ucha 23–58 mm, długość tylnej stopy 24–46 mm; masa ciała 285–700 g[5][7].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj zdefiniował w 1879 roku francuski zoolog Édouard Louis Trouessart w artykule poświęconym spisowi ssaków współcześnie żyjących i kopalnych, opublikowanym na łamach Revue et Magasin de Zoologie pure et Appliquée[1]. Trouessart wymienił dwa gatunki – Erinaceus micropus Blyth, 1846 i Erinaceus (Hemiechinus) pictus Stoliczka, 1872 (= Erinaceus micropus Blyth, 1846) – z których gatunkiem typowym jest Erinaceus micropus Blyth, 1846.
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Paraechinus: gr. παρα para ‘blisko, obok’; εχινος ekhinos ‘jeż’[8].
- Macroechinus: gr. μακρος makros ‘długi’[9]; εχινος ekhinos ‘jeż’[10]. Gatunek typowy: Satunin wymienił dwa gatunki – Erinaceus hypomelas Brandt, 1836 i Erinaceus macracanthus Blanford, 1875 (= Erinaceus hypomelas Brandt, 1836) – z których gatunkiem typowym jest Erinaceus hypomelas Brandt, 1836.
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące gatunki[11][7][4]:
Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[3] | Podgatunki[5][4][7] | Rozmieszczenie geograficzne[5][4][7] | Podstawowe wymiary[5][7][a] | Status IUCN[12] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Paraechinus aethiopicus | (Ehrenberg, 1832) | piaskojeż etiopski | gatunek monotypowy | Sahara od Mauretanii na wschód do Etiopii, pustynie w Azji Zachodniej, wyspa Dżerba (Tunezja), Bahrajn oraz wyspy Dżazire-je Tonb-e Bozorg i Dżazire-je Tonb-e Kuczak (Iran) | DC: 13–24 cm DO: 1–3 cm MC: 285–700 g |
LC | |
Paraechinus hypomelas | (Brandt, 1836) | piaskojeż szybki | 5 podgatunków | Półwysep Arabski (Arabia Saudyjska, Jemen i Oman) oraz Iran (włącznie z wyspami Chark, Dżazire-je Tonb-e Bozorg i Dżazire-je Tonb-e Kuczak) | DC: 13,6–29 cm DO: 1,8–3,8 cm MC:brak danych |
LC | |
Paraechinus micropus | (Blyth, 1846) | piaskojeż indyjski | gatunek monotypowy | południowo-wschodni Pakistan (południowo-wschodni Beludżystan, Pendżab i Sindh) oraz północno-zachodnie Indie (zachodni Radżastan, Gudźarat i północno-zachodnia Maharasztra) | DC: 13–23 cm DO: 1–4 cm MC: 300–600 g |
LC | |
Paraechinus nudiventris | (Horsfield, 1851) | piaskojeż białobrzuchy | gatunek monotypowy | Indie (Andhra Pradesh, Tamilnadu i Kerala) | brak danych | LC |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b É.L. Trouessart. Catalogue des mammifères vivants et fossiles. „Revue et Magasin de Zoologie pure et Appliquée”. 3e série. 7, s. 242, 1879. (fr.).
- ↑ K.A. Satunin. Über neue und wenig bekannte Igel des Zoologischen Museums der Kaiserliehen Akademie der Wissensehat'ten zu St. Petersburg. „Ежегодникъ Эooлoгическагo Музея Императорскoй Акaдеміи Нaукъ”. 11, s. 189, 1906. (niem.).
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 61–62. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 20. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ a b c d e T. Best: Family Erinaceidae (Hedgehogs and Gymnures). W: R.A. Mittermeier & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 8: Insectivores, Sloths and Colugos. Barcelona: Lynx Edicions, 2018, s. 323–325. ISBN 978-84-16728-08-4. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Paraechinus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-30].
- ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 404–405. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 513, 1904. (ang.).
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 147.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 88.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-08-05]. (ang.).
- ↑ Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-29]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).