Poecilus koyi
| Poecilus koyi | |||||
| Germar, 1823 | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Podrodzina | |||||
| Nadplemię | |||||
| Plemię | |||||
| Podplemię | |||||
| Rodzaj | |||||
| Podrodzaj | |||||
| Gatunek |
Poecilus (Poecilus) koyi | ||||
| |||||
Poecilus koyi – gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i podrodziny dzierowatych.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1824 roku przez Ernsta Friedricha Germara[1]. Wyróżnia się w jego obrębie dziesięć podgatunków[2][3]:
- Poecilus koyi brutius Straneo, 1935
- Poecilus koyi desbrochersi Jeannel, 1942
- Poecilus koyi dinaricus Apfelbeck, 1904
- Poecilus koyi goricianus Miiller, 1921
- Poecilus koyi koyi Germar, 1824
- Poecilus koyi lossinianus Fairmaire, 1860
- Poecilus koyi monspessulani Schatzmayr, 1942
- Poecilus koyi mosorensis Jedlička, 1924
- Poecilus koyi viaticus Dejean, 1828
- Poecilus koyi vranensis Schatzmayr, 1929
Niektórzy autorzy traktują P. sericeus jako synonim P. koyi i wówczas włączają doń także podgatunki P. s. catalonicus i P. s. transpyrenaeus[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 10 do 14 mm, ubarwiony czarno, często z połyskiem niebieskim lub fioletowoniebieskim, rzadko z połyskiem zielonym. Czułki są całkowicie czarne, a ich człony od pierwszego do trzeciego zaopatrzone są w ostre kile. Głowa wyposażona jest w mniejsze i słabiej wyłupiaste oczy niż u P. kugelanni[4]. Przedplecze ma krawędzie boczne w zarysie wypukłe, od środka wypukle, wyraźnie się zwężające do wydatnych, prostych lub lekko rozwartych kątów tylnych. Dołki przypodstawowe są wyraźnie wgłębione, klinowate[5], a zewnętrzne z nich są długie[4] i całkowicie oddzielone są od brzegu przedplecza podłużnymi, gładkimi żeberkami nieco węższymi i dłuższymi niż u P. sericeus[5]. Podstawa przedplecza jest skąpo, ale wyraźnie punktowana, przy zewnętrznych dołkach przypodstawowych obrzeżona[4]. Pokrywy mają silnie rozwinięte i wyraźnie odstające na boki ząbki w kątach barkowych[5][4] oraz wgłębione[5] i wyraźnie punktowane rzędy[4]. Chetopory dyskalne na trzecim międzyrzędie są trzy lub cztery, a pierwszy z nich leży daleko przed środkiem długości pokrywy. Episternity zatułowia nie są dłuższe niż szersze[5]. Odnóża mają stopy o członie ostatnim porośniętym od spodu szczecinkami[5][4]. Genitalia samca mają edeagus nieco słabiej na bok zagięty niż u P. sericeus, silnie skręcony[5].
Rozprzestrzenienie[edytuj | edytuj kod]
Gatunek palearktyczny. Podgatunek nominatywny znany jest z Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji, Kazachstanu i Chin[6][2]. P. k. monspessulani jest endemitem francuskiej Oksytanii[7][2]. Endemitem Francji jest również P. k. desbrochersi[8]. P. k. viaticus podawany jest z Austrii, Węgier i Włoch[9][2]. P. k. brutius jest endemitem Apeninów[10][2]. P. k. goricianus notowany jest z Włoch, Słowenii i Chorwacji[11][2]. P. k. dinaricus znany jest z Chorwacji i Hercegowiny[12][2]. P. k. lossinianus jest endemitem Chorwacji[13][2], P. k. mosorensis endemitem Mosoru[14][2], a P. k. vranensis endemitem Vranu[15][2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ E.F. Germar: Insectorum species novae aut minus cognitae, descriptionibus illustratae. Volumen Primum. Coleoptera. Halle: J.C. Hendel & Sohn, 1823, s. 16.
- ↑ a b c d e f g h i j Y. Bousquet, Pterostichini, [w:] Ivan Löbl, Aleš Smetana (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume I. Archostemata - Myxophaga - Adephaga, Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2003, s. 479-485, ISBN 87-88757-73-0.
- ↑ a b Wolfgang Lorenz, Poecilus (Poecilus) koyi Germar, 1823, O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-20].
- ↑ a b c d e f Jürgen Trautner, Kartin Geigenmüller: Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe. Josef Margraf, 1987, s. 40-47, 61-69, 254-259.
- ↑ a b c d e f g Von Arved Lompe: Gattung: Poecilus Bonnelli 1810. [w:] Käfer Europas [on-line]. 2021. [dostęp 2024-02-20].
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus koyi koyi Germar, 1823, O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-20].
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus koyi monspessulani (Schatzmayr, 1942), O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-20].
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus koyi desbrochersi Jeannel, 1942, O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-20].
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus koyi viaticus (Dejean, 1828), O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-20].
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus koyi brutius (Straneo, 1935), O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-20].
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus koyi goricianus (G.Müller, 1921), O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-20].
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus koyi dinaricus Apfelbeck, 1904, O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-20].
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus koyi lossinianus Fairmaire, 1860, O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-20].
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus koyi mosorensis (Jedlicka, 1924), O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-20].
- ↑ Wolfgang Lorenz, Poecilus koyi vranensis (Schatzmayr, 1930), O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-20].