Rodzina Kolejowa
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba |
Warszawa, ul. Żulińskiego 9 (1938) |
| Data założenia | |
| Zakończenie działalności | |
| Rodzaj stowarzyszenia |
stowarzyszenie samopomocowe |
| Zasięg |
organizacja o zasięgu krajowym |
| Prezes |
Robert Ceceniowski (1939) |
| Członkowie |
175 000 (1938) |
| Powiązania |
,_ul._Mickiewicza.JPG)
Rodzina Kolejowa – stowarzyszenie samopomocowe działające w środowisku rodzin pracowników PKP, utworzone w 1934 na bazie działających po I wojnie światowej komitetów pomocy pracownikom kolejowym, stopniowo przekształcanych, np. w Krakowie i Toruniu w lokalne struktury „Rodziny Kolejowej”. Stowarzyszenie zajmowało się działalnością wczasową (w Makowie Podhalańskim, Wiśle, Tatarowie, Rabce i Krynicy), prowadzeniem domów zdrowia, kolonii i półkolonii (m.in. w Rabce, Wielkiej Wsi obecnie Władysławowie, Helu, Zalesiu i Bełżcu), przedszkoli, świetlic, stołówek, funduszy zapomogowych, bibliotek, udzielania porad prawnych, działalnością oświatową z zakresu pszczelarstwa, warzywnictwa, sadownictwa i hodowli zwierząt, również wydawniczą (m.in. biuletyny pszczelarskie)[1]. Szczególną opieką Rodzina Kolejowa objęła drużyny harcerskie. Dzięki składkom kolejarzy z całej Polski w wysokości 1% od poborów, utworzono Fundusz Rodziny Kolejowej. Aktywnych honorowano odznaką pamiątkową „Rodzina Kolejowa – za ofiarną pracę”. Pierwszym prezesem był ppłk Kazimierz Kominkowski, dyrektor biura personalnego ministerstwa komunikacji.
Stowarzyszenie działało też w ograniczonym zakresie w okresie okupacji niemieckiej prowadząc akcję pomocy i opieki nad rodzinami zaginionych, aresztowanych i zamordowanych kolejarzy, również stołówki i sklepy. Niekiedy działalność tę wspomagały zdelegalizowane komórki Związku Zawodowego Kolejarzy.
Po 1945 majątek stowarzyszenia przejął Związek Zawodowy Kolejarzy, niektóre obiekty, np. w Makowie, w 1993.
Prezesi[edytuj | edytuj kod]
- ppłk Kazimierz Kominkowski (1934-1936[2])[3]
- Robert Ceceniowski (1939)[4]
Obiekty stowarzyszenia[edytuj | edytuj kod]
- sanatoria
- Dziecięcy Szpital Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjny Rodziny Kolejowej im. Aleksandry Piłsudskiej w Rabce, ul. Kościuszki 18, zał. w 1934 jako willa „Lotos”, rozbudowane w 1937, 160 miejsc, od 2005 w likwidacji[5]
- Zakład Przyrodoleczniczy w Aleksandrowie Kujawskim, zał. w 1904 jako koszary rosyjskiej brygady pogranicza, przejęty przez RK w 1934, obecnie część Kolejowego Szpitala Uzdrowiskowego Sp. z o.o. w Ciechocinku, 100 miejsc, w prywatyzacji
- domy wypoczynkowe
- Maków Podhalański, zał. w 1934, 200 miejsc, obecnie Zakład Długoterminowej Opieki Medycznej Szpitala Specjalistycznego im. Ludwika Rydygiera w Krakowie
- Krynica, zał. w 1927, 65 miejsc
- Morszyn, zał. w 1937 jako pensjonat „Kasztelanka”, 47 miejsc
- Tatarów, zał. 1930, 100 miejsc
- Truskawiec, zał. w 1937, 3 obiekty na 50 miejsc, willa „Jozefówka”, willa nr 1, willa nr 2
- Wisła, zał. w 1934, 140 miejsc; ośrodek „Pod Baranią”
- inne
- Zakład wychowawczy dla sierot po kolejarzach w Maczkach, obecnie dzielnica Sosnowca
- dom dziecka w Przemyślu
- bursa w Wilnie
- sala widowiskowa w Chojnicach, po II wojnie światowej „Dom Kolejarza"
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Sprawozdanie Zarządu Okręgu „Rodziny Kolejowej” w Radomiu za czas od 1.I do 31.XII 1936 roku, Zarząd Okręgu „Rodziny Kolejowej” Radom 1937, [w:] [1]
- Domy wypoczynkowe i zakłady lecznicze Rodziny Kolejowej, Rodzina Kolejowa Warszawa 1938, 23 s., [w:] [2]
- Dwudziestolecie komunikacji w Polsce odrodzonej, Ilustrowany Kurier Codzienny Warszawa 1939, 543 s.
- Joanna Zagdańska: Domy turystyczno-zdrowotne środowisk kolejarskich II Rzeczypospolitej Polskiej budowane i utrzymywane w systemie dobrowolnych opodatkowań, Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja 21, 2018, nr 1, s. 57-78, Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych Warszawa 2018
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pszczelarski kurs korespondencyjny, Wykład 1-12, „Rodzina Kolejowa” Warszawa 1935, 126 s.; Biuletyn gospodarczy 1-9, „Rodzina Kolejowa” Warszawa 1935, nr 7, [1]; [2] s., il.; 18; [4]; [4]; 33, [1]; 47, [1]; 91, [1]; 26, [1] s.; pełny kurs pszczelarstwa z dodatkowymi biuletynami o charakterze informacyjnym.
- ↑ Kolejowe Przysposobienie Wojskowe nr 18/1936
- ↑ dyrektor Biura Personalnego Ministerstwa Komunikacji
- ↑ dyrektor Departamentu Handlowo-Taryfowego Ministerstwa Komunikacji
- ↑ Joanna Zagdańska: Domy turystyczno-zdrowotne środowisk kolejarskich II Rzeczypospolitej Polskiej budowane i utrzymywane w systemie dobrowolnych opodatkowań, Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja 21, 2018, nr 1, Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych Warszawa 2018