Morszyn

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Morszyn
Моршин
Ilustracja
Dom zdrojowy w Morszynie
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 lwowski

Powierzchnia

20 km²

Populacja (2019)
• liczba ludności


5778[1]

Kod pocztowy

82482, 82483

Położenie na mapie obwodu lwowskiego
Mapa konturowa obwodu lwowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Morszyn”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Morszyn”
Ziemia49°09′N 23°52′E/49,150000 23,866667
Strona internetowa

Morszyn (ukr. Моршин) – miasto na Ukrainie w obwodzie lwowskim.

Znajduje tu się stacja kolejowa Morszyn, położona na linii StryjIwano-Frankiwsk[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1876 r. Morszyn zakupił od Franciszka Jana Smolki przedsiębiorca i radny lwowski Bonifacy Jan Stiller, który po zbadaniu tutejszych wód zaczął jako pierwszy wykorzystywać ich właściwości lecznicze. Po jego śmierci w 1884 r. zgodnie z testamentem miejscowość przejęło na potrzeby „wdów i sierot zmarłych lekarzy” Galicyjskie Towarzystwo Lekarskie[3].

W 1924 r. Morszyn został uznany za uzdrowisko posiadające charakter użyteczności publicznej[4]. Morszyn jest kurortem. Znajdują się tam liczne sanatoria, m.in. sanatorium zdrowia matki i dziecka. W miasteczku są dwa jeziora (jedno leśne, które utworzyło się w sposób naturalny, drugie stworzone sztucznie).

Morszyn posiada złoża wód mineralnych[2], wydobywana w nim woda „Morszanka” była popularna w całej II Rzeczypospolitej[5]. „Morszyn-Zdrój” reklamował się wówczas jako „Najsilnielszy zdrój wód gorżkich”[6].

Za II Rzeczypospolitej do 1934 samodzielna gmina jednostkowa. Następnie należała do zbiorowej wiejskiej gminy Morszyn w powiecie stryjskim w woj. stanisławowskiem[7], której była siedzibą. W 1944 r., już po wkroczeniu Rosjan, nacjonaliści ukraińscy z OUNUPA zamordowali 11 Polaków[8].

Po wojnie wieś w wyniku zmiany granic została przyłączona do Ukraińskiej SRR.

W 1989 liczyło 9158 mieszkańców[9].

W 2013 liczyło 6037 mieszkańców[10].

Kościół[edytuj | edytuj kod]

W okresie międzywojennym wierni rzymskokatoliccy z Morszyna należeli do parafii Bolechowie. W 1930 r. franciszkanie konwentualni przejęli rektorstwo nowo wzniesionego kościoła[11]. W 2016 r. na miejscu kościoła, który został zniszczony po wojnie przez władze radzieckie, został wzniesiony nowy kościół pw. św. Józefa. Obsługują go księża diecezjalni ze Stryja[12][13].

Związani z Morszynem[edytuj | edytuj kod]

Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Чисельність населення на 1 вересня 2019 року // Головне управління статистики у Львівській області.
  2. a b Моршин // Большая Советская Энциклопедия. / под ред. А. М. Прохорова. 3-е изд. том 17. М., «Советская энциклопедия», 1974.
  3. Bonifacy Jan Stiller – założyciel kurortu w Morszynie, Nowy Kurier Galicyjski, 12 sierpnia 2022 [dostęp 2023-04-05] (pol.).
  4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 1923 r. w przedmiocie uznania niektórych uzdrowisk za posiadające charakter użyteczności publicznej (Dz.U. z 1924 r. nr 14, poz. 131).
  5. Witold Chrzanowski, Morszyn rozsławiła „Morszanka”, „turystyka.wp.pl”, 13 maja 2017 [dostęp 2017-05-17] (pol.).
  6. Morszyn-Zdrój. „Polska Zachodnia”. Rok XIII (101), s. 8, 12 kwietnia 1938. (pol.). 
  7. Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 628.
  8. Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Eugeniusz Różański, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939-1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 576, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661.
  9. Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.
  10. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).
  11. O Franciszkanach – Franciszkanie w Polsce | Głowienka – Parafia i Klasztor Franciszkański, www.glowienka.franciszkanie.pl [dostęp 2023-04-05].
  12. Morszyn, www.rkc.lviv.ua [dostęp 2023-04-05].
  13. Telewizja Polska S.A, Nowy kościół rzymskokatolicki w Morszynie, rzeszow.tvp.pl [dostęp 2023-04-05] (pol.).
  14. In memoriam – Pamięci Architektów Polskich – Wawrzyniec Dayczak, www.archimemory.pl [dostęp 2023-04-05].
  15. Bilans majątku Towarzystwa Lekarzy Polskich we Lwowie za rok 1938. W: Sprawozdanie Rady Zawiadowczej Towarzystwa Lekarzy Polskich we Lwowie za rok 1938. Lwów: 1939, s. 6.
  16. Książka telefoniczna. Morszyn. [dostęp 2015-04-15].
  17. Mobile Madness, Po zdrowie na kresy – Uważam Rze Historia, historia.uwazamrze.pl [dostęp 2023-04-05] (pol.).
  18. Jurij Smirnow / Józef Wittlin: Tajna apteka. kuriergalicyjski.com, 2014. [dostęp 2016-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
  19. Uzdrowiskowi partnerzy. Uzdrowisko Horyniec Zdrój, 2011-05-09. [dostęp 2011-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-18)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]