Roy M. Anderson

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sir Roy M. Anderson
Roy Malcolm Anderson
Data i miejsce urodzenia

12 kwietnia 1947
Hertfordshire

Zawód, zajęcie

epidemiolog, ekolog i biomatematyk

Narodowość

brytyjska

Alma Mater

Imperial College London

Uczelnia

Imperial College London
Uniwersytet Oksfordzki

Wydział

Imperial College Faculty of Medicine

Stanowisko

profesor

Odznaczenia
Odznaka Rycerza Kawalera (Wielka Brytania)
Strona internetowa

Roy M. Anderson (ur. 12 kwietnia 1947 w Hertfordshire) – brytyjski epidemiolog, ekolog i biomatematyk, współtwórca – wraz z Robertem Mayem – epidemiologii teoretycznej[1][2][3], profesor Imperial College London i Uniwersytetu Oksfordzkiego, członek m.in. Royal Society i Academy of Medical Sciences[4][5].

Edukacja i przebieg pracy zawodowej[edytuj | edytuj kod]

Roy Anderson uczęszczał do Duncombe School[6] i Hertford Grammar School w Hertfordshire (współczesna Richard Hale School[7]). Studiował zoologię w Imperial College London. Studia pierwszego stopnia ukończył w 1968 roku, a w 1971 roku uzyskał doktorat w dziedzinie parazytologii na podstawie pracy nt. A quantitative ecological study of the helminth parasites of the bream (Abramis brama (L.))[8]. Był w latach[9][10]:

Po powrocie do macierzystej uczelni (ICL) prowadził – z zespołem współpracowników – badania w dziedzinie epidemiologii, ekologii populacyjnej i ewolucyjnej, kontroli rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych (HIV i AIDS, SARS, ptasia grypa i in.). Zajmował kolejne stanowiska zawodowe, zostając profesorem już w wieku 35 lat (1982). Utworzył Wydział Epidemiologii Chorób Zakaźnych, którym kierował w latach 1984–1993, do czasu powołania do Uniwersytetu Oksfordzkiego na kierownika Katedry Zoologii (Linacre Chair of Zoology) oraz dziekana Wydziału Zoologii[4][9].

W 2000 roku wrócił do ICL wraz ok. 40-osobowym zespołem współpracowników[a][9]. Zajmował lub zajmuje stanowiska[4][9][11]:

  • profesora epidemiologii chorób zakaźnych w School of Public Health (Wydział Medyczny ICL)
  • rektora uczelni (2008–2010)[9]
  • dyrektora centrum badań tropikalnych chorób zaniedbanych, NTD[b][12][13][14] (Centre for Neglected Tropical Disease Research Centrum i współwykonawcy innych programów badawczych WHO i ONZ (np. UNAIDS)

Pełnił lub pełni różne funkcje w krajowych i międzynarodowych zarządach i komisjach doradczych w zakresie zdrowia publicznego i kontroli chorób, m.in.[4][9]:

  • głównego doradcy naukowego w brytyjskim Ministerstwie Obrony
  • powiernika w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie
  • dyrektora Wellcome Centre for Parasite Infections (1989–1993, ICL) i Wellcome Centre for the Epidemiology of Infectious Disease (1993–2000, Oksford)[c]
  • członka rady stypendialnej Singapore National Research Foundation
  • członka zarządu GlaxoSmithKline

Obszar badań naukowych i publikacje[edytuj | edytuj kod]

Głównym obszarem badań R. Andersona jest epidemiologia traktowana jako pogranicze matematyki, biologii i ekologii. Celem badań jest poszukiwanie lub udoskonalanie narzędzi umożliwiających podejmowanie racjonalnych decyzji w sprawach ochrony zdrowia publicznego i ochrony środowiska. Publikacje Andersona są wysoko oceniane przez czytelników (h-indeks=125, ponad 6700 cytowań w 2020 roku)[15][16].

Współautorem ponad 80 artykułów[17], które ukazały się na przełomie dekad 1970/1980, był Robert May (i inni współwykonawcy badań). Zakres prac obejmował problemy różnych zakażeń wirusowych, bakteryjnych i pasożytniczych ludzi, zwierząt gospodarskich i organizmów stanowiących elementy ekosystemów. Prowadzono badania HIV, SARS, pryszczycy, gruźlicy bydła (zob. M. bovis), grypy azjatyckiej i wielu innych[15]. W latach 1978–1979 opublikowano m.in. artykuły[11]:

  • R.M. Anderson, R.M. May, Regulation and stability of host-parasite population interactions: I. Regulatory processes, (J. Anim. Ecol. 1978)
  • R.M. Anderson, R.M. May, Population biology of infectious diseases (Part I i Part II, Nature 1979)

W 1981 roku ukazał się przygotowany przez R.M. Maya i R.M. Andersona numer Philosophical Transactions of the Royal Society (Phil Trans B), poświęcony w całości problemom układów pasożyt-żywiciel: The Population Dynamics of Microparasites and Their Invertebrate Hosts[1]. Odegrał on ważną rolę w historii dyscypliny, co poświadcza tekst opublikowany w kwietniu 2015 roku z okazji 350. rocznicy Phil.Trans. Autorzy jubileuszowego artykułu (A.P. Heesterbeek i M.G. Roberts) zatytułowali go[2]:

How mathematical epidemiology became a field of biology:
a commentary on Anderson and May (1981):
‘The population dynamics of microparasites and their invertebrate hosts’

Omówienie publikacji Andersona i Maya zostało poprzedzone przypomnieniem długiej historii rozwoju teoretycznej epidemiologii (m.in. Daniel Bernoulli i problem "variolation/inoculation" w 1760 roku[18]). Konsekwentne, systematyczne badania dynamiki chorób zakaźnych, zapoczątkowane przez Andersona, Maya i wsp. w 1978 roku, uznano za ważny etap tego rozwoju, zakończony opracowaniem w 1991 roku przełomowego podręcznika[2] (wyd. 1991, 1992, 1993, 1995, 1998, 1999, 2002, 2003 dwukrotnie):

Infectious Diseases of Humans: Dynamics and Control, Roy M. Anderson, Robert M. May[3]

Spośród artykułów opublikowanych po 1991 roku bywają wyróżniane[11]:

  • R.M. Anderson, A.R. McLean, T.F. Wolfs, J. Goudsmit, R.M. May, Antigenic diversity thresholds and the development of AIDS (Science, 1991)
  • R.M. Anderson, C.A. Donnelly, N.M. Ferguson, M.E. Woolhouse, C.J. Watt, H.J. Udy, S. MaWhinney, S.P. Dunstan i wsp., Transmission dynamics and epidemiology of BSE in British cattle (Nature 1996)
  • S.H. Donnelly, A.C. Ghani, G.M. Leung, A.J. Hedley, C. Fraser, S. Riley, L.J. Abu-Raddad, L.M. Ho i wsp., Epidemiological determinants of spread of causal agent of severe acute respiratory syndrome in Hong Kong (The Lancet 2003)
  • S. Riley, C. Fraser, C.A. Donnelly, A.C. Ghani, L.J. Abu-Raddad, A.J. Hedley, G.M. Leung, L.M. Ho i wsp., Transmission dynamics of the etiological agent of SARS in Hong Kong: impact of public health interventions (Science 2003)
  • C. Fraser, S. Riley, R.M. Anderson, N.M. Ferguson, Factors that make an infectious disease outbreak controllable (Proceedings of the National Academy of Sciences 2004)

W połowie 2016 roku Roy M. Anderson zainicjował projekt badawczy dotyczący epidemiologii choroby Alzheimera (poszukiwania możliwości przyspieszenia i nowych kierunków badań, przegląd systematyczny połączonych baz danych; współpracownicy: Alison Ower, Chris Hadjichrysanthou in.). Wyniki prac zespołu są publikowane w formie serii artykułów, m.in.[19]:

  • 2017 – A systematic review of longitudinal studies which measure Alzheimer’s disease biomarkers[20]
  • 2019 – Unsuccessful trials of therapies for Alzheimer's disease (Authors' reply)[21]
  • 2020 The dynamics of biomarkers across the clinical spectrum of Alzheimer’s disease[22]
  • 2020 Association of TDP-43 proteinopathy, cerebral amyloid angiopathy, and Lewy bodies with cognitive impairment in individuals with or without Alzheimer’s disease neuropathology, Roy M. Anderson i wsp.[23]
COVID-19

Od wybuchu pandemii COVID-19 Roy Anderson uczestniczy w analizach możliwości jej zahamowania. Należy m.in. do specjalistycznego zespołu ekspertów RoySoc SET-C (Science in Emergencyies Tasking COVID-19) opracowującego aktualne raporty i zalecenia (między 26 czerwca i 14 grudnia 2020 na stronie RoySoc udostępniono 10 raportów)[24]. Publikuje również artykuły w czasopismach naukowych, tj. Lancet, np.

  • How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic?, The Lancet, marzec 2020 (ok. 1680 cytowań)[25]
  • Challenges in creating herd immunity to SARS-CoV-2 infection by mass vaccination, Lancet, listopad 2020[26]

oraz teksty ukierunkowane na szeroką popularyzację wiedzy o epidemiach wśród decydentów i członków narażonych społeczności, np.

  • Roy Anderson: cruciale il comportamento delle persone per fermare la pandemia (Scienza in rete (it), marzec 2020)[27]

Stowarzyszenia naukowe[edytuj | edytuj kod]

Został przyjęty do[11]:

  • 1982 – Zoological Society (UK)
  • 1982 – Institute of Biology (UK)
  • 1985 – Royal Society of Hygiene and Tropical Medicine (UK)
  • 1986 – Royal Society (Londyn)
  • 1987 – Royal Statistical Society (UK)
  • 1998 – Academia Europaea
  • 1998 – Academy of Medical Sciences (UK, członek założyciel)
  • 1999 – Institute of Medicine of the National Academies (USA, członek zagraniczny)

W 2002 roku został honorowym członkiem Royal Society of Agriculture (UK).

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Otrzymał m.in.[11][4]:

  • 1988 – Chalmers Memorial Medal, Royal Society of Tropical Medicine and Hygiene
  • 1989 – Weldon Memorial Prize for Biomathematics, University of Oxford
  • 1993 – Frink Medal for British Zoologists, Zoological Society of London
  • 1994 – Croonian Prize, Royal Society
  • 1994 – Joseph Smadel Medal, Infectious Disease Society of America
  • 1998 – Distinguished Statistical Ecologist Award, American Society of Ecology
  • 1999 – Distinguished Parasitologist award, American Society for Parasitology
  • 2002 – Nuffield Medal Lecture, The Royal Society of Medicine (UK)
  • 2005 – Ernst Chain Prize, Imperial College

W 2006 roku został wyróżniony Odznaką Rycerza Kawalera (podkreślono funkcję w Ministerstwie Obrony – Chief Scientific Adviser)[11][28]:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Przyczyną odejścia z Uniwersytetu Oksfordzkiego w 2000 roku był konflikt, który ujawnił się po posiedzeniach wydziałowej komisji ds. mianowania pracowników (zarzuty zgłaszała S. Gupta, była wieloletnia współpracowniczka[30][31]. Wraz z Andersonem odszedł do Imperial College London liczny interdyscyplinarny zespół jego współpracowników, co umożliwiło kontynuację badań[32][33][34]
  2. Mapa drogowa WHO – zob. Accelerating work to overcome the global impact of neglected tropical diseases – A roadmap for implementation, Genewa 2012[29], zob. też. London Declaration on Neglected Tropical Diseases(inne języki), Bill & Melinda Gates Foundation i in.
  3. Henry Wellcome(inne języki) (1853–1936) – amerykańsko-brytyjski przedsiębiorca farmaceutyczny, działacz charytatywny i kolekcjoner, współzałożyciel w 1880 roku Burroughs Wellcome & Company, przekształconej w GlaxoSmithKline (zob. też Wellcome Trust, Wellcome Collection(inne języki), Wellcome Library(inne języki)).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b R. M. Anderson, R. M. May. The Population Dynamics of Microparasites and Their Invertebrate Hosts. „Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B, Biological Sciences”. 291 (1054), s. 451-524 (74 pages), Apr. 27, 1981. Royal Society. ISSN 0962-8436. (ang.). 
  2. a b c J.A.P. Heesterbeek, M.G. Roberts. How mathematical epidemiology became a field of biology: a commentary on Anderson and May (1981) ‘The population dynamics of microparasites and their invertebrate hosts’. „Phil. Trans. R. Soc. B”. 370 (1666), 19 April 2015. Royal Society. DOI: 10.1098/rstb.2014.0307. ISSN 0962-8436. (ang.). 
  3. a b Roy M. Anderson, Robert M. May: Infectious Diseases of Humans: Dynamics and Control. OUP Oxford, 1992, wzn. 2004, s. 757. ISBN 0-19-854040-X.
  4. a b c d e Professor Sir Roy Anderson FRS, FMEDSCI ; Professor in Infectious Disease Epidemiology. [w:] Strona internetowa ICL Faculty of Medicine, School of Public Health [on-line]. Imperial College London. [dostęp 2020-12-14]. (ang.).
  5. Roy Anderson; Biography-Interests and expertise-Awards. [w:] Strona internetowa Royal Society [on-line]. royalsociety.org/people. [dostęp 2020-12-14]. (ang.).
  6. Duncombe School. [w:] Strona internetowa szkoły [on-line]. [dostęp 2020-12-27]. (ang.).
  7. Richard Hale School. [w:] Strona internetowa szkoły [on-line]. [dostęp 2020-12-27]. (ang.).
  8. Anderson, Roy Malcolm: A quantitative ecological study of the helminth parasites of the bream (Abramis brama (L.)). [w:] British Library, EThOS - e-theses online service [on-line]. 1971. [dostęp 2020-12-18]. (ang.).
  9. a b c d e f Naomi Weston: Sir Roy Anderson becomes Imperial College London's 14th Rector. [w:] Imperial College London NEWS [on-line]. Imperial College London Press Office, 01 July 2008. [dostęp 2020-12-15]. (ang.).
  10. Petrena Prince: IBM continues to deepen its collaboration with the University of Oxford. [w:] IBM United Kingdom - Blog [on-line]. IBM-UK, 07.10.2020. [dostęp 2020-12-16]. (ang.).
  11. a b c d e f Roy Anderson- Curriculum Vitae. [w:] Strona internetowa 'Academia Europaea' [on-line]. [dostęp 2020-12-19]. (ang.). (selected publications
  12. Jeffrey D. Sachs. Świat w równowadze Zaniedbane choroby Trzeciego Świata. „Świat Nauki”, 2001 (swiatnauki.pl 2007). Prószyński Media. ISSN 0867-6380. 
  13. Sir Roy Anderson. [w:] World Health Organization > Health Topics > Neglected tropical diseases [on-line]. WHO. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).
  14. Francis Peel: New centre to tackle diseases that affect billions. [w:] Imperial College London News [on-line]. 29 January 2013. [dostęp 2020-12-21]. (ang.).
  15. a b Professor Sir Roy Anderson, publications. [w:] Strona internetowa ICL Faculty of Medicine, School of Public Health [on-line]. Imperial College London. [dostęp 2020-11-26]. (ang.).
  16. Roy Anderson, Professor of Infectious Disease Epidemiology, ICL; infectious disease · ecology · mathematical biology · Alzheimer’s disease. [dostęp 2020-12-14]. (ang.). (liczba cytowań rocznie)
  17. John Schwartz. Robert May, an Uncontainable ‘Big Picture’ Scientist, Dies at 84. „The New York Times”, May 11, 2020. ISSN 0362-4331. (ang.). 
  18. Daniel Bernoulli; reviewed by Sally Blower. An attempt at a new analysis of the mortality caused by smallpox and of the advantages of inoculation to prevent it. „Reviews in Medical Virology”, s. 275–288, 2004. John Wiley & Sons, Ltd. Published online in Wiley InterScience; Reproduced from a translation of Mem Math Phy Acad Roy Sci Paris 1766, published by Adult Education Department, Nottingham, 1971. DOI: 10.1002/rmv.443. (ang.). 
  19. Roy M Anderson, Alison Ower, Frank de Wolf i in.: Epidemiology of Alzheimer's. [w:] Project [on-line]. ResearchGate GmbH, 2016. [dostęp 2020-12-27]. (ang.).
  20. Lawrence E, Vegvari C, Ower A, Hadjichrysanthou C, De Wolf F, Anderson RM. A systematic review of longitudinal studies which measure Alzheimer’s disease biomarkers. „J Alzheimer’s Dis”, s. 1359–1379, 2017. IOS Press. DOI: 10.3233/JAD-170261. ISSN 1875-8908. (ang.). 
  21. Roy M Anderson, Christoforos Hadjichrysanthou, Stephanie Evans, Kevin McRae-McKee, Mei Mei Wong. Unsuccessful trials of therapies for Alzheimer's disease – Authors' reply. „The Lancet”. 393 (10166), s. 29-30, January 05, 2019. Elsevier. DOI: 10.1016/S0140-6736(18)31897-X. ISSN 1605-1676. (ang.). 
  22. The dynamics of biomarkers across the clinical spectrum of Alzheimer’s disease. „Alzheimer's Research & Therapy”, June 2020. Springer. DOI: 10.1186/s13195-020-00636-z. (ang.). 
  23. David X. Thomas, Sumali Bajaj, Kevin McRae-McKee, Christoforos Hadjichrysanthou, Roy M. Anderson & John Collinge. Association of TDP-43 proteinopathy, cerebral amyloid angiopathy, and Lewy bodies with cognitive impairment in individuals with or without Alzheimer’s disease neuropathology. „Nature > Scientific Reports”. 2020 (Sci Rep 10), s. art. 14579, 03 September 2020. DOI: 10.1038/s41598-020-71305-2. (ang.). 
  24. SET-C (Science in Emergencies Tasking – COVID). [w:] Strona internetowa Royal Society [on-line]. The Royal Society. [dostęp 2020-12-23]. (ang.).
  25. Roy M Anderson, Hans Heesterbeek, Don Klinkenberg, T. Déirdre Hollingsworth. How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic?. „The Lancet”. 395 (10228), s. 931-934, 931-934. DOI: 10.1016/S0140-6736(20)30567-5. (ang.). 
  26. Roy M. Anderson, Carolin Vegvari, James Truscott, Benjamin S. Collyer. Challenges in creating herd immunity to SARS-CoV-2 infection by mass vaccination. „The Lancet”. 396, s. 1614-1616, November 04, 2020. DOI: 10.1016/S0140-6736(20)32318-7. (ang.). 
  27. Sergio Cima: Roy Anderson: cruciale il comportamento delle persone per fermare la pandemia; COVID-19/Epidemiologia. [w:] Scienzainrete > COVID-19/Epidemiologia [on-line]. 11/03/2020. [dostęp 2020-12-21]. (wł.).
  28. Queen's Birthday Honours list: Knights Bachelor - Knighthoods. [w:] BBC News [on-line]. BBC, 17-06-06. [dostęp 2020-12-27]. (ang.).
  29. produced under the overall direction and supervision of Dr Lorenzo Savioli (Director, WHO Department of Control of Neglected Tropical Diseases) and Dr Denis Daumerie (Programme Manager, WHO Department of Control of Neglected Tropical Diseases), with contributions from staff serving in the department.: Accelerating work to overcome the global impact of neglected tropical diseases – A roadmap for implementation. Geneva: World Health Organization ; WHO Press, 2012.
  30. Sunetra Gupta, Martin CJ Maiden, Ian M Feavers, Sean Nee, Robert M May, Roy M Anderson. The maintenance of strain structure in populations of recombining infectious agents. „Nature medicine”. 2 (4), s. 437-442, Apr 1996. Nature Publishing Group. (ang.). 
  31. Sunetra Gupta, Roy M Anderson, Robert M May. Networks of sexual contacts: implications for the pattern of spread of HIV. „AIDS (London, England)”. 3 (12), s. 807-817, Dec 1989. (ang.). 
  32. John Ezard. UK news ; Oxford scientist suspended. „The Guardian”, 27 Jan 2000. (ang.). 
  33. Natasha Loder. Anderson steps down from Wellcome over Oxford row. „Nature”. 403 (472), 03 February 2000. DOI: 10.1038/35000724. (ang.). 
  34. Karen Birmingham. Roy Anderson. „Nature Public Health Emergency Collection”. 9 (5), s. 492, 2003 May. DOI: 10.1038/nm0503-492. (ang.). 

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]