Możnowładztwo: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 10:32, 8 paź 2015

Możnowładztwo – to górna warstwa społeczna w feudalnym społeczeństwie średniowiecznym (najwyższa warstwa średniowiecznego rycerstwa zajmująca uprzywilejowaną pozycję w państwie). Obejmowała ona posiadaczy największych majątków ziemskich. Możnowładcy posiadali dostęp (często monopol) do najwyższych urzędów państwowych i kościelnych.

W czasach panowania Bolesława Krzywoustego czołowymi możnowładcami byli palatyn Skarbimir z rodu Awdańców, kanclerz i biskup Michał Awdaniec.

W czasach panowania Przemysła I w Wielkopolsce, czołową postacią był Mościc z Wielkiego Koźmina z rodu Ostoja, wojewoda poznański 1242-1252.

W czasach panowania Władysława Łokietka czołowymi możnowładcami byli kasztelan krakowski Spicymir z Tarnowa (Spytko z Melsztyna) i archidiakon krakowski Jarosław Bogoria (późniejszy arcybiskup gnieźnieński), wojewoda Mikołaj Bogoria.

W czasach panowania jego syna Kazimierza Wielkiego obok dwóch wyżej wymienionych, czołową rolę pełnili także kanclerze krakowscy Zbigniew ze Szczyrzyca i Janusz Suchywilk oraz Jan z Buska. W latach sześćdziesiątych wzrosła pozycja podkanclerzego Królestwa Jana z Czarnkowa, Spytka II z Melsztyna i Dobiesława Kurozwęckiego, Otton z Pilczy, Dymitr z Goraja.

W czasach Ludwika Węgierskiego czołową rolę pełnili, obok Dobiesława Kurozwęckiego także Jan Radlica, Sędziwój z Szubina, Domarat z Pierzchna (było to czteroosobowego kolegium, rządzące Polską w imieniu Ludwika Węgierskiego) oraz Zawisza Kurozwęcki, Dymitr z Goraja, Bodzanta (arcybiskup gnieźnieński), Jan Kmita (starosta krakowski), Sędziwój Świdwa.

W czasach Władysława Jagiełły czołowe role pełnili m.in. Zbigniew Oleśnicki (kardynał), Mikołaj Zaklika z Międzygórza, Mikołaj Lanckoroński z Brzezia, Jakub z Koniecpola, Mikołaj Kurowski, biskup Wojciech Jastrzębiec, Piotr Szafraniec, Jan Szafraniec (biskup), Jan ze Szczekocin, Wincenty Granowski, Sędziwój Ostroróg, Maciej z Łabiszyna, Dymitr z Goraja, Mikołaj Bogoria (kasztelan), Michał Adwaniec z Buczacza, Mikołaj Kornicz Siestrzeniec, Paweł Włodkowic, Jan z Tarnowa, Piotr Kmita (zm. 1409), Ścibor ze Ściborzyc z rodu Ostoja, Dobrogost Świdwa Szamotulski.

W czasach Kazimierza Jagiellończyka m.in. kardynał Zbigniew Oleśnicki, Jan z Tęczyna, Andrzej Tęczyński (zm. 1461), Zbigniew Tęczyński, Jan Taszka Koniecpolski, Jan Gruszczyński, Łukasz I Górka, Jan Kościelecki, Mikołaj Szarlejski z rodu Ostoja, Jakub z Sienna, Jan Rytwiański, Dziersław z Rytwian, Piotr Świdwa-Szamotulski.

Zobacz też

@@ Linia 9: / Linia 9: @@
 * W czasach panowania jego syna Kazimierza Wielkiego obok dwóch wyżej wymienionych, czołową rolę pełnili także kanclerze krakowscy [[Zbigniew ze Szczyrzyca]] i [[Janusz Suchywilk]] oraz [[Jan z Buska]]. W latach sześćdziesiątych wzrosła pozycja podkanclerzego Królestwa [[Janko z Czarnkowa|Jana z Czarnkowa]], [[Spytko II z Melsztyna|Spytka II z Melsztyna]] i [[Dobiesław Kurozwęcki|Dobiesława Kurozwęckiego]], [[Otton z Pilczy]], [[Dymitr z Goraja]].
-* W czasach Ludwika Węgierskiego czołową rolę pełnili, obok Dobiesława Kurozwęckiego także [[Jan Radlica]], [[Sędziwój Pałuka|Sędziwój z Szubina]], [[Domarat z Pierzchna]] (było to czteroosobowego kolegium, rządzące Polską w imieniu Ludwika Węgierskiego) oraz [[Zawisza Kurozwęcki]], Dymitr z Goraja, [[Bodzanta (arcybiskup gnieźnieński)]], [[Jan Kmita (starosta krakowski)]].
+* W czasach Ludwika Węgierskiego czołową rolę pełnili, obok Dobiesława Kurozwęckiego także [[Jan Radlica]], [[Sędziwój Pałuka|Sędziwój z Szubina]], [[Domarat z Pierzchna]] (było to czteroosobowego kolegium, rządzące Polską w imieniu Ludwika Węgierskiego) oraz [[Zawisza Kurozwęcki]], Dymitr z Goraja, [[Bodzanta (arcybiskup gnieźnieński)]], [[Jan Kmita (starosta krakowski)]], [[Sędziwój Świdwa]].
-* W czasach Władysława Jagiełły czołowe role pełnili m.in. [[Zbigniew Oleśnicki (kardynał)]], [[Mikołaj Zaklika z Międzygórza]], [[Mikołaj Lanckoroński z Brzezia]], [[Jakub z Koniecpola]], [[Mikołaj Kurowski]], biskup [[Wojciech Jastrzębiec]], [[Piotr Szafraniec]], [[Jan Szafraniec (biskup)]], [[Jan ze Szczekocin]], [[Wincenty Granowski]], [[Sędziwój Ostroróg]], [[Maciej z Łabiszyna]], Dymitr z Goraja, [[Mikołaj Bogoria (kasztelan)]], [[Michał Adwaniec z Buczacza]], [[Mikołaj Kornicz Siestrzeniec]], [[Paweł Włodkowic]], [[Jan z Tarnowa]], [[Piotr Kmita (zm. 1409)]], [[Ścibor ze Ściborzyc]] z rodu [[Ostoja (herb szlachecki)|Ostoja]].
+* W czasach Władysława Jagiełły czołowe role pełnili m.in. [[Zbigniew Oleśnicki (kardynał)]], [[Mikołaj Zaklika z Międzygórza]], [[Mikołaj Lanckoroński z Brzezia]], [[Jakub z Koniecpola]], [[Mikołaj Kurowski]], biskup [[Wojciech Jastrzębiec]], [[Piotr Szafraniec]], [[Jan Szafraniec (biskup)]], [[Jan ze Szczekocin]], [[Wincenty Granowski]], [[Sędziwój Ostroróg]], [[Maciej z Łabiszyna]], Dymitr z Goraja, [[Mikołaj Bogoria (kasztelan)]], [[Michał Adwaniec z Buczacza]], [[Mikołaj Kornicz Siestrzeniec]], [[Paweł Włodkowic]], [[Jan z Tarnowa]], [[Piotr Kmita (zm. 1409)]], [[Ścibor ze Ściborzyc]] z rodu [[Ostoja (herb szlachecki)|Ostoja]], [[Dobrogost Świdwa Szamotulski]].
-* W czasach Kazimierza Jagiellończyka m.in. kardynał Zbigniew Oleśnicki, [[Jan z Tęczyna]], [[Andrzej Tęczyński (zm. 1461)]], [[Zbigniew Tęczyński]], [[Jan Taszka Koniecpolski]], [[Jan Gruszczyński]], [[Łukasz I Górka]], [[Jan Kościelecki]], [[Mikołaj Szarlejski]] z rodu [[Ostoja (herb szlachecki)|Ostoja]], [[Jakub z Sienna]], [[Jan Rytwiański]], [[Dziersław z Rytwian]].
+* W czasach Kazimierza Jagiellończyka m.in. kardynał Zbigniew Oleśnicki, [[Jan z Tęczyna]], [[Andrzej Tęczyński (zm. 1461)]], [[Zbigniew Tęczyński]], [[Jan Taszka Koniecpolski]], [[Jan Gruszczyński]], [[Łukasz I Górka]], [[Jan Kościelecki]], [[Mikołaj Szarlejski]] z rodu [[Ostoja (herb szlachecki)|Ostoja]], [[Jakub z Sienna]], [[Jan Rytwiański]], [[Dziersław z Rytwian]], [[Piotr Świdwa-Szamotulski]].
 == Zobacz też ==