Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918–1919
Ilustracja
Wielkopolski Krzyż Powstańczy i logo TPPW na tablicy pamiątkowej w Zielonej Górze (2003)
Państwo

 Polska

Siedziba

ul. Piekary 17 VIII p., 61-823 Poznań

Data założenia

30 stycznia 1989

Rodzaj stowarzyszenia

stowarzyszenie rejestrowe

Status

organizacja pożytku publicznego (od 6 października 2004 r.)

Profil działalności

badawczy, edukacyjny

Zasięg

ogólnopolski

Prezes zarządu

Anatol Gawrych-Laudański (1989-1993), Stefan Barłóg (1993-2015), Tadeusz Musiał (od 2015)

Członkowie

ok. 2500

Nr KRS

0000066835

Data rejestracji

7 grudnia 2001

Powiązania

Związek Uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918–1919 (1920-1928), Związek Powstańców Wielkopolskich (1928-1939), Związek Weteranów Powstań Wielkopolskich RP (1946-1949)

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918–1919”
Ziemia52°24′17″N 16°55′41″E/52,404780 16,927940
Strona internetowa

Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918–1919 – stowarzyszenie patriotyczne o zasięgu ponadregionalnym, z kołami w sześciu województwach, liczącymi łącznie ok. 90 kół i ok. 2,5 tys. członków.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Powstało 30 stycznia 1989. Jego celem, zapisanym w statucie, jest m.in. krzewienie wiedzy i kultywowanie pamięci o Powstaniu Wielkopolskim oraz popularyzacja wartości, które przyświecały powstańcom wielkopolskim. Odznaką organizacyjną Towarzystwa jest rozetka (biało-czerwona kokarda) z nadrukiem w środku rozetki, w części czerwonej „TPPW”.

Najwyższą władzą Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/19 jest Krajowy Zjazd Delegatów. Na bieżąco pracami towarzystwa kieruje zarząd główny i wybrane z jego składu prezydium. Obecnym prezesem towarzystwa jest Tadeusz Musiał[1], a wiceprezesem Janusz Sałata. Ogółem do organizacji należy ponad 2500 członków skupionych w 84 kołach[2].

Cele te są realizowane m.in. poprzez:

  • odczyty i prelekcje,
  • działalność wydawniczą (książki i czasopismo),
  • organizowanie konkursów i wystaw,
  • dokumentowanie historii Powstania Wielkopolskiego.

Najważniejsze decyzje, w tym personalne, podejmowane są podczas krajowych zjazdów Towarzystwa, odbywających się średnio co cztery lata w Domu Żołnierza w Poznaniu:

  • I Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 19 listopada 1994
  • II Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 24 kwietnia 1999
  • III Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 12 kwietnia 2003
  • IV Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 21 kwietnia 2007
  • V Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 9 kwietnia 2011
  • VI Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 19 kwietnia 2015
  • VII Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 8 czerwca 2019

W 2009 r. TPPW zostało uhonorowane Odznaką honorową „Za zasługi dla województwa wielkopolskiego”. Uroczyste przyozdobienie sztandaru odbyło się 9 marca 2009 r. w sali czerwonej Pałacu Działyńskich w Poznaniu.

22 maja 2018 r. uchwałą nr LXVII/1226/VII/2018 Rady Miasta Poznania "w uznaniu zasług dla pełnej poświęcenia wieloletniej działalności na rzecz krzewienia wiedzy i kultywowania pamięci o zwycięskim Powstaniu Wielkopolskim" TPPW otrzymało tytuł "Zasłużony dla Miasta Poznania"[3][4].

W 2020 r. TPPW zostało laureatem nagrody honorowej „Świadek Historii” przyznanej przez Instytut Pamięci Narodowej[5]. Uroczyste wręczenie nagrody nastąpiło 21 grudnia 2021 r. w sali białej Hotelu Bazar[6]

28 września 2021 r. TPPW zostało uhonorowane Odznaką "Za wybitne zasługi dla Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych". Uroczystość odbyła się w Sali im. Lubrańskiego Collegium Minus w Poznaniu podczas Wojewódzkiej Konferencji Sprawozdawczej ZKRPiBWP w Poznaniu[7].

Honorowym prezesem TPPW pozostaje Stefan Barłóg, honorowym kapelanem - o. prof. Eustachy Rakoczy ZP[8], a honorowymi członkami: wojewoda Piotr Florek (2011)[9], minister Stanisław Kalemba (2019), minister Krystyna Łybacka (2019), Jerzy Przybecki (2019) i ppłk rez. Wojciech Zawadzki[10].

Struktura organizacyjna (2024)[edytuj | edytuj kod]

TPPW posiada następującą strukturę:

  • Zarząd Główny - prezes Tadeusz Musiał[11]
  • Oddział Kujawsko-Pomorski (1999)[12] - prezes Sławomir Łaniecki
    • Koło w Brzozie
    • Koło im. płk. Antoniego Grygiela w Bydgoszczy (1999)[12] - Grzegorz Hetzig
    • Koło w Inowrocławiu
    • Koło nr 23 im. ppor. Franciszka Borzycha w Mroczy (2007)[13]
    • Koło w Nakle
    • Koło w Pakości
    • Koło w Rynarzewie
    • Koło w Złotnikach Kujawskich
  • Oddział Lubuski (1997)[14] - prezes Kamil Hypki
    • Koło w Babimoście
    • Koło w Gorzowie Wielkopolskim (2020) - Michał Klisiński
    • Koło w Kargowej
    • Koło nr 7 w Krośnie Odrzańskim - Janusz Kamerduła
    • Koło w Nowej Soli (2011) - Paweł Szpigun[15]
    • Koło w Skwierzynie (2022)[16]
    • Koło w Sulechowie (2001)
    • Koło w Witnicy - Marian Piątkowski[17]
    • Koło nr 5 im. gen. broni Józefa Dowbor-Muśnickiego w Zielonej Górze (1994)
  • Oddział Wielkopolski - prezes Wawrzyniec Wierzejewski
    • Koło w Chodzieży (2002) - Marek Fifer
    • Koło w Opalenicy (1994)
    • Koło nr 6 w Gnieźnie
    • Koło im. Józefa Wadyńskiego w Kostrzynie
    • Koło w Kórniku - Dorota Przybylska
    • Koło nr 9 im. kpt. Teofila Spychały w Pile (1994)[18]
    • Koło nr 1 w Poznaniu (1989)
    • Koło w Przemęcie (2010)
    • Koło w Skokach (2005)[19]
    • Koło w Stęszewie
    • Koło im. ks. Ludwika Sołtysińskiego w Szubinie (1999)[20]
    • Koło w Wągrowcu
    • Koło w Grodzisku Wielkopolskim (2020)[21]
    • Koło w Granowie[22]
    • Koło nr 2 w Wolsztynie (1989)[23] - Hubert Rakoszewski
    • Koło we Wronkach (2002)[24]
    • Koło nr 24 we Wrześni (ok. 2007)
    • Koło w Żninie
  • Koło Legnica (1998)[25][26]- Dariusz Lisowski[27]
  • Koło nr 3 w Szczecinie (ok. 1990) - Andrzej Lindecki
  • Koło w Warszawie - Aleksandra Kowalkowska

Dobosz Powstania Wielkopolskiego[edytuj | edytuj kod]

6 grudnia 1996 r. Zarząd Główny TPPW w Poznaniu, pragnąc inspirować i honorować osoby i instytucje, które wyróżniły bądź wyróżniają się w realizacji powyższej tematyki ciekawymi i znaczącymi działaniami popularyzatorskimi, twórczymi i naukowymi – ustanowił Nagrodę Honorową „Dobosz Powstania Wielkopolskiego”. Statuetka Dobosza jest miniaturą części Pomnika Dobosza, nazywanego Pomnikiem Powstańców i Wolności w Śremie[28].

Wyróżnieni[29]:

Odznaka Honorowa „Wierni Tradycji”[edytuj | edytuj kod]

Odznaka Honorowa „Wierni Tradycji” to polskie odznaczenie cywilne, ustanowione 30 stycznia 2009 r. przez TPPW w 20-lecie powstania Towarzystwa. Jest przyznawane każdego roku przez Zarząd Główny TPPPW za wybitne zasługi w upowszechnianiu wiedzy i pamięci o powstaniu wielkopolskim.

Od 2015 r. wręczane są także Złote Odznaki Honorowe „Wierni Tradycji”. Do 2019 r. przyznano 593 odznaki indywidualne i 34 zbiorowe, rangi srebrnej i złotej.

Odznaczeni (wybór)[edytuj | edytuj kod]

Wydawnictwa[edytuj | edytuj kod]

  • Leksykon biograficzny „Powstańcy wielkopolscy… Biogramy uczestników powstania wielkopolskiego 1918/1919” (do 2020 r. łącznie 17 tomów)
  • Rocznik Oświatowo-Historyczny „Wielkopolski Powstaniec” (do 2021 r. łącznie 27 numerów), ISBN/ISSN: 978-83-63294-76-2.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kontakt – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  2. Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 – Powstanie wielkopolskie zwycięski zryw Wielkopolan [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  3. Uchwała nr LXVII/1226/VII/2018 z dnia 2018-05-22 - bip.poznan.pl [online], bip.poznan.pl [dostęp 2022-11-26].
  4. Bogna Kisiel, Poznań: Ryszard Krynicki zostanie w tym roku honorowym obywatelem miasta. Rada Miasta zdecyduje też o wyróżnieniu zasłużonych dla miasta [online], Głos Wielkopolski, 13 maja 2018 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  5. XII edycja Nagrody Honorowej Prezesa IPN „Świadek Historii” – zgłoszenia do 14 maja 2021 [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2021-10-26] (pol.).
  6. TPPW laureatem Nagrody Honorowej Prezesa IPN „Świadek Historii” – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online], 22 grudnia 2021 [dostęp 2024-03-05] (pol.).
  7. Aktualności archiwum 2021 | Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych [online] [dostęp 2024-03-05] (pol.).
  8. Piotr Wojtczak, Obchody 100. rocznicy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 w Wielkopolsce, „Powstaniec Wielkopolski” (25), 2019, s. 166-194.
  9. Zjazd Delegatów Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego | Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu [online], www.poznan.uw.gov.pl [dostęp 2022-11-26].
  10. Wydawnictwo Pejzaż Bydgoszcz - albumy, książki, publikacje o Bydgoszczy, pamiątki o Bydgoszczy,wydawca poezji [online], projektpejzaz.pl [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  11. Zarząd Główny TPPW – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online] [dostęp 2024-03-05] (pol.).
  12. a b Władze Koła - TPPW 1918/1919 koło Bydgoszcz [online], tppw.wikidot.com [dostęp 2022-11-26].
  13. [PDF] Miasto i gmina Mrocza po roku 1990 - Free Download PDF [online], silo.tips [dostęp 2024-04-26] (ang.).
  14. Wierni powstańczym tradycjom : XXV lat Oddziału Lubuskiego Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 w Zielonej Górze - OpacWWW - Prolib Integro [online], bibliotekanowasol.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  15. Potomkowie Powstańców Wielkopolskich zawiązują nowe koło [online], Zielona Góra Nasze Miasto, 9 czerwca 2011 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  16. W Skwierzynie powstało nowe Koło TPPW – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  17. Towarzystwo ze sztandarem - Radio Zachód, Lubuskie [online], zachod.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  18. Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego w Pile. To już 25 lat przywracania powstańczej pamięci [online], Piła Nasze Miasto, 27 stycznia 2020 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  19. https://www.gmina-skoki.pl/wp-content/uploads/2018/06/DRUK_przewodnik_Skoki_spad3_mm1.pdf
  20. Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 na Pałukach i Krajnie - ludzie, miejsca, wydarzenia [online], powstanie.szubin.net [dostęp 2022-11-26].
  21. Aby kultywować tradycję. Piknik integracyjny kół pamięci o Powstaniu Wielkopolskim. - Grodzisk Wielkopolski | PGO24 [online], 21 maja 2023 [dostęp 2024-02-26] (pol.).
  22. V zebranie członków KTPPW 1918/1919 - Koło Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkpolskiego 1918/1919 - Urząd Gminy w Granowie [online], www.granowo.pl [dostęp 2024-02-26] (pol.).
  23. Urząd Miejski w Wolsztynie [online], archiwum3.wolsztyn.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  24. TMZW TPPW [online], www.tmzw.org.pl [dostęp 2022-11-26].
  25. Wykaz alfabetyczny wydawnictw zwartych i ciągłych dotyczących regionu Pałuk [online].
  26. Czesław Kowalak, Koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego w Legnicy-portret własny, „Wielkopolski Powstaniec” (12), 2006.
  27. Legnica uczciła pamięć bohaterów Powstania Wielkopolskiego [online], Portal LCA.pl - Legnica - najcieplejsze miasto w Polsce [dostęp 2022-11-26].
  28. Dobosz – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online], powstaniewielkopolskie.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  29. Dobosz – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  30. Dobosze Powstania Wielkopolskiego 2020 – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  31. Wręczono nagrody „Dobosz Powstania Wielkopolskiego” | dzieje.pl - Historia Polski [online], dzieje.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  32. „Dobosze Powstania Wielkopolskiego” przyznane | dzieje.pl - Historia Polski [online], dzieje.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
  33. Wierni tradycji - Aktualności z życia powiatu - Powiat Czarnkowsko-Trzcianecki [online], www.old.czarnkowsko-trzcianecki.pl [dostęp 2022-11-26].
  34. Jarocin: Burmistrz Wierny Tradycji [online], Serwis Samorządowy PAP [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  35. https://ans-gniezno.edu.pl/uczelnia/kadra/prof-zw-dr-hab-farm-umbreit-michal/
  36. Wielkopolska: Wierni tradycji [online], Serwis Samorządowy PAP [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  37. Oficjalny Portal Gminy Jarocin [online], jarocin.pl [dostęp 2022-11-26].
  38. 16 batalion remontu lotnist [online], www.wojsko-polskie.pl [dostęp 2022-11-26].
  39. Dr Bartosz Kruszyński został odznaczony Medalem „Wierni Tradycji” – Pracownia Historii Wojskowej [online] [dostęp 2022-11-26] (ang.).
  40. Redakcja, Odznaka Honorowa 'Wierni Tradycji' dla Rektora PWSZ w Gnieźnie [online], Gniezno Nasze Miasto, 15 grudnia 2012 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  41. ˝Wierni Tradycji˝ dla Wojciecha Ziętkowskiego [online], www.sroda.wlkp.pl [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  42. Wolsztyb: drukowanie [online], www.archiwum3.wolsztyn.pl [dostęp 2022-11-26].
  43. a b c d e 2019 [online], wbc.poznan.pl [dostęp 2024-04-26].
  44. Medal „WIERNI TRADYCJI” dla Gimnazjum nr 1 [online], inowroclaw.info.pl, 3 lutego 2015 [dostęp 2022-11-26].
  45. Medal „WIERNI TRADYCJI” dla Gimnazjum nr 1 [online], Szkoła Podstawowa nr 1, 29 stycznia 2015 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  46. Odznaczenie dla kibiców Lecha [online], Kibice.net [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  47. Marszałek uhonorowana medalem ,,Wierni tradycji' [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  48. Zenon Matuszewski odznaczony [online], www.lgdrk.pl [dostęp 2022-11-26].
  49. Dominik Fijałkowski, Medal dla prezesa PTTK w Inowrocławiu za promowanie pamięci o Powstaniu Wielkopolskim [online], Gazeta Pomorska, 4 marca 2018 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  50. Aktualności archiwum 2018 | Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  51. Medal „Wierni Tradycji” dla Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online] [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  52. a b Prof. Wiesław Hładkiewicz otrzymał odznakę honorową "Za zasługi dla Wielkopolski" [online], Onet Wiadomości, 7 grudnia 2015 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  53. Ks. kan. Tadeusz Lesiński odznaczony Medalem Honorowym Sędziwoja z Szubina | eKAI [online], eKAI | Portal Katolickiej Agencji Informacyjnej, 10 września 2020 [dostęp 2022-11-26].
  54. OPALENICKIE XXIII SPOTKANIE RODZIN POWSTAŃCZYCH – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [online], 24 lutego 2020 [dostęp 2024-03-05] (pol.).
  55. Nagrody za pamięć i wiedzę o Powstaniu Wielkopolskim rozdane! [online], Głos Wielkopolski, 13 czerwca 2022 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  56. Wyróżnienia za pamięć o zwycięskim powstaniu - Radio Zachód, Lubuskie [online], 11 grudnia 2023 [dostęp 2024-03-05] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]