Turak koroniasty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Turak koroniasty
Tauraco fischeri[1]
(Reichenow, 1878)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

turakowe

Rodzina

turakowate

Podrodzina

turaki

Rodzaj

Tauraco

Gatunek

turak koroniasty

Synonimy
  • Corythaix Fischeri Reichenow, 1878[2]
Podgatunki
  • T. fischeri fischeri (Reichenow, 1878)
  • T. fischeri zanzibaricus Pakenham, 1938
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Turak koroniasty[4] (Tauraco fischeri) – gatunek ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae) występujący na wybrzeżu Afryki Wschodniej. Bliski zagrożenia wyginięciem. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt[5].

Ruchomy kciuk turaka może być skierowany zarówno do przodu, jak i do tyłu, co bardzo ułatwia chwytanie gałęzi

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Występuje wzdłuż wschodniego wybrzeża Afryki od południowej Somalii, poprzez nadbrzeżną część Kenii po północno-wschodnią Tanzanię wraz z wyspą Zanzibar[6].

Opis gatunku[edytuj | edytuj kod]

Upierzeniem przypomina turaka zielonoczubego i pokrewne mu gatunki[a], z którymi jest łączony w jeden nadgatunek[6]. W barwie piór, podobnie jak u większości gatunków z rodzaju Tauraco przeważają barwy zielona i niebieska. Od podobnych mu gatunków wyróżnia go jednak czerwona barwa czuba, zwieńczonego fioletowym lub czarnym cieniem i białą kreską z tyłu głowy. Czerwień czuba jest przedłużona na szyi i opada aż na kark. Reszta głowy i szyi oraz pierś jest jasnozielona. Pod okiem otoczonym nagą, czerwoną skórą znajdują się charakterystyczne dla tych turaków dwie białe i jedna czarna kreska. Dziób jest barwy różowo-czerwonej. Im dalej od głowy, tym pióra stają się bardziej niebieskie, by na ogonie przybrać kolor intensywnie granatowy. Lotki są czerwone, choć prawie niewidoczne w stanie spoczynku, za to bardzo wyraźnie podczas lotu[7].

Średnie wymiary

Długość ciała: około 40 cm (wraz z długim ogonem). Masa ciała: 227–283 g[7].

Biotop

Stare lasy nadbrzeżne lub galeriowe z wysokimi drzewami owocującymi[8] od poziomu morza do wysokości 1250 m n.p.m.[6]

Pożywienie

Głównie pokarm roślinny w postaci owoców, liści, kwiatów lub pąków drzew oraz owady czy ślimaki[7].

Rozmnażanie

Pary wspólnie bronią swego terytorium, na którym budują gniazdo w postaci płaskiej platformy z patyków. Samica składa 2 jaja, które wspólnie wysiadują obydwoje rodzice przez 22–23 dni[8]. Młode pozostają pod opieką dorosłych przez kilka do kilkunastu tygodni.

Status[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje turaka koroniastego za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Jego populacja nie jest zbyt liczna (szacunkowo mieści się w przedziale 1500–7000 dorosłych osobników). Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy ze względu na chwytanie w sidła i wycinkę lasów. W Kenii i Tanzanii na wybrzeżu jest ptakiem lokalnie dość pospolitym. W Somalii ze względu na zanik tamtejszych lasów spowodowany suszami i działalnością człowieka jego liczebność znacznie spadła i prawdopodobnie nie przekracza 50 osobników. Liczebność na wyspie Zanzibar, szacowana w 1999 roku na 25–50 osobników, okazała się znacznie większa – badania, których wyniki opublikowano w 2003 roku, wykazały, że żyje tam około 1400 osobników[3].

Podgatunki[edytuj | edytuj kod]

Wyróżniono dwa podgatunki T. fischeri[2][9]:

  • T. f. fischeri – kontynentalna część areału od Somalii po Tanzanię[2],
  • T. f. zanzibaricus – wyspa Zanzibar, jedyna populacja poza kontynentalną Afryką[2][6].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tauraco fischeri, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Fischer’s Turaco (Tauraco fischeri). IBC: The Internet Birds Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-01)]. (ang.).
  3. a b Tauraco fischeri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Musophaginae Lesson, 1828 - turaki (Wersja: 2015-09-04). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-17].
  5. Pod red. Przemysława Busse: Mały słownik zoologiczny. Ptaki T.II. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 304. ISBN 83-214-0043-4.
  6. a b c d Fischer’s Turaco. Turacos.org. [dostęp 2012-02-21]. (ang.).
  7. a b c Fischer’s Turacos. Avian Web. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-21)]. (ang.).
  8. a b Fischer’s Turaco Tauraco fischeri. BirdLife International. [dostęp 2012-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  9. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Turacos, bustards, cuckoos, mesites, sandgrouse. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-17]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]