Wargacz tęczak
| Labrus mixtus[1] | |||||
| Linneusz, 1758 | |||||
 Samiec | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Rodzaj | |||||
| Gatunek |
wargacz tęczak | ||||
| |||||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||||
 | |||||
Wargacz tęczak[4], wargacz tęczowy[5] (Labrus mixtus) – gatunek morskiej ryby okoniokształtnej z rodziny wargaczowatych (Labridae). W literaturze polskiej określany bywał nazwą tęczak[5], ale pod taką samą nazwą opisywano również inne gatunki zwierząt.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Występuje w północnym Atlantyku od Norwegii i północnej Szkocji do Senegalu oraz wokół Azorów, Madery i Wysp Kanaryjskich. Także w Morzu Śródziemnym.
Ryba żyjąca nad dnem żwirowatym i skalistym obficie porośniętym glonami oraz na łąkach trawy morskiej na głębokości do 200 m. Ryba żyjąca samotnie, aktywna jedynie w dzień, noc spędza w pieczarach i rozpadlinach skalnych.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Dorasta maksymalnie samice do 30 cm a samce do 35 cm. Ciało wydłużone o długim pysku i głowie. Szczęki daleko wysuwalne z grubymi, mięsistymi wargami, na każdej z nich uzębienie w postaci rzędu silnych stożkowatych zębów, kość podniebienia bezzębna, natomiast dolna kości gardłowe zrośnięte w silną płytkę żującą. Łuski wzdłuż linii bocznej od 50-60 łusek przebiegających równolegle do linii grzbietu. Płetwa grzbietowe długa, niepodzielona podparta 16–19 twardymi i 11–14 miękkimi promieniami. Płetwa odbytowa podparta 3 twardymi i 9–12 miękkimi promieniami.
Ubarwienie bardzo zmienne. Samce mają niebiesko opalizującą głowę z ciemnymi podłużnymi paskami, przechodzącymi na żółte lub pomarańczowo zabarwione boki. W okresie godowym na czole pojawia się im biała plama. Samice są ubarwione żółto lub czerwonopomarańczowo z trzema ciemnymi plamami na grzbiecie, między nimi występują białe pola.
Odżywianie[edytuj | edytuj kod]
Odżywia się drobnymi skorupiakami, mięczakami i wieloszczety.
Rozród[edytuj | edytuj kod]
Tarło odbywa się latem. Samiec buduje specjalne gniazdo na dnie, do którego składana jest ikra. Samiec opiekuje się złożonymi jajami i broni gniazda.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Labrus mixtus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Nazwa naukowa częściej stosowana w polskiej literaturze.
- ↑ Labrus mixtus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby – Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
- ↑ a b Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982, s. 444. ISBN 83-215-2103-7.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
- Labrus mixtus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 13 września 2010]
- Labrus mixtus. WoRMS World Register of Marine Species. [dostęp 2010-09-13]. (ang.).