Przejdź do zawartości

Wiktor Wielkopolanin-Nowakowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiktor Wielkopolanin-Nowakowski
Wiktor Pokrywka
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

15 października 1882
Poznań

Data i miejsce śmierci

4 kwietnia 1936
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1914–1930

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

35 pułk piechoty

Stanowiska

dowódca pułku piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Placówka por. Wielkopolanina pod Optową. Rok 1916.
Grób na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Wiktor Wielkopolanin-Nowakowski vel Wiktor Pokrywka[a] (ur. 15 października 1882 w Poznaniu, zm. 4 kwietnia 1936 w Warszawie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Ukończył 6 klas gimnazjum w Poznaniu, maturę zdał w Gimnazjum oo. Zmartwychwstańców w Krakowie. Przez następne dwa i pół roku uczył się w seminarium duchownym. W latach 1904–1905 odbył służbę w niemieckim pułku artylerii polowej[2]. W 1912 roku został członkiem Związku Strzeleckiego w Krakowie. Ukończył kurs oficerski[3].

W czasie I wojny światowej walczył w szeregach I Brygady Legionów Polskich. Był oficerem 5 pułku piechoty. 2 lipca 1915 roku awansował na porucznika[4]. Po kryzysie przysięgowym w 1917 roku w Polskiej Organizacji Wojskowej na terenie okręgu kieleckiego i lubelskiego[2].

Od listopada 1918 w Wojsku Polskim. Organizował i objął dowództwo I batalionu Chełmskiego Pułku, który później został przemianowany na 35 pułk piechoty. 20 maja 1920 roku przejął od podpułkownika Mieczysława Ryś-Trojanowskiego dowództwo 35 pp.

Po zakończeniu wojny z bolszewikami zweryfikowany został w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 162. lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty. Obowiązki dowódcy 35 pułku piechoty w Brześciu pełnił ponad pięć lat[5]. 22 grudnia 1925 roku został przydzielony do dowództwa 26 Dywizji Piechoty w Skierniewicach na stanowisko oficera przysposobienia wojskowego[6]. 23 maja 1927 roku otrzymał przydział do Komendy Miasta Lwów na stanowisko komendanta[7]. Z dniem 1 lutego 1928 roku został przeniesiony w stan nieczynny na okres 32 miesięcy[8]. W 1928 roku był komisarzem rządowym w Tarnopolu, a następnie pełnił służbę w Straży Granicznej, w której od 22 stycznia 1929 roku do 7 maja 1930 roku był kierownikiem Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego w Poznaniu. Z dniem 31 października 1930 roku został przeniesiony w stan spoczynku[3]. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A5-6-13)[9].

  • podporucznik (1914)
  • porucznik (1915)
  • kapitan (1918)
  • major (1920)
  • podpułkownik (1920)

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. 18 maja 1923 prezydent RP Stanisław Wojciechowski zezwolił ppłk. Wiktorowi Pokrywce na zmianę rodowego nazwiska „Pokrywka” na przybrane nazwisko „Wielkopolanin-Nowakowski”[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 34 z 29 maja 1923, s. 359.
  2. a b c Wiktor Nowakowski-Wielkopolanin (ur. 5 października 1882 w Poznaniu, zm. 4 kwietnia 1936 w Warszawie) – podpułkownik piechoty. [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2022-02-17] (pol.).
  3. a b Wykaz Legionistów ↓.
  4. Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 8.
  5. Rocznik oficerski 1923 s. 227, 398. Rocznik oficerski 1924 s. 211, 342.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 135 z 22 grudnia 1925 roku, s. 732.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 148.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 26.
  9. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  10. Dekret Wodza Naczelnego L. 2646 z 28 lutego 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 11 poz. 328)
  11. M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249.
  12. M.P. z 1929 r. nr 278, poz. 644.
  13. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 71)

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Władysław Brzychaczek: Zarys historii wojennej 35-go Pułku Piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
  • Jerzy Kirszak, Wiktor Wielkopolanin-Nowakowski – oficer I Brygady Legionów, ppłk WP, „Niepodległość” 2006, t. LVI, Towarzystwo Przyjaciół Instytutów Józefa Piłsudskiego Zagranicą, ISBN 21-0272-0280.
  • Wiktor Nowakowski. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2018-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-05)].