Złota (powiat pińczowski)
50°22′50″N 20°35′31″E/50,380556 20,591944
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2020) |
862[2] |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
28-425[3] |
| Tablice rejestracyjne |
TPI |
| SIMC |
0280650[4] |
Położenie na mapie gminy Złota  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu pińczowskiego  | |
| 50°22′50″N 20°35′31″E/50,380556 20,591944[1]
| |
| Strona internetowa | |
Złota (dawniej Złota Wielka) – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie pińczowskim, w gminie Złota[5][4]. Leży 18 km na południe od Pińczowa i 56 km od Kielc. Siedziba gminy Złota.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Złota, od 1973 r. – gminy Złota. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego.
Do 1991 r. Złota należała do parafii w Pełczyskach. 6 sierpnia 1991 r. ordynariusz diecezji kieleckiej bp Stanisław Szymecki erygował w Złotej parafię pw. św. Urszuli Ledóchowskiej, której pierwszym proboszczem został ks. Jan Ciszek. W latach 2003–2010 funkcję tę pełnił ks. Jerzy Korona, w latach 2010-2022 ks. Jacek Miernik, a od 2022 r. ks. Grzegorz Kaliszewski.
Części wsi
[edytuj | edytuj kod]| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0280666 | Graby | przysiółek |
| 0280672 | Kolonie Pełczyskie | przysiółek |
| 0280689 | Ku Grabom | część wsi |
| 0280695 | Lubowiec | przysiółek |
| 0280703 | Mała Wieś | część wsi |
| 0280710 | Wielka Wieś | część wsi |
| 0280726 | Wisinki | część wsi |
| 0280732 | Źródła | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]_1911.jpg)
Wieś występuje u Długosza jako Złota Major wówczas własność Złotskiego herbu Półkozic, wieś posiadała łany kmiece z których dziesięcinę (w gonitwę) oddawano do kantorii w Wiślicy. Według rejestru poborowego powiatu wiślickiego z 1579 roku działy w Złota Major należą do Treski i Spotha. W wieku XIX istniała gmina Złota[6].
W czasie II wojny światowej po opanowaniu przez Niemców terenu II Republiki Pińczowskiej we wsi stacjonował oddział SS. Ofiarą jego padło co najmniej 160 osób z okolicy. W lesie około 2 km od wsi znajduje się pomnik z okresu PRL upamiętniający ofiary i miejsce śmierci 9 Polaków i 5 zbiegłych z niewoli jeńców radzieckich[7].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Park dworski z XIX w. Obecnie brak jest już pozostałości zabudowań folwarcznych.
- Cmentarzysko wczesnośredniowieczne odkryte w czasie badań archeologicznych. Pochodzi prawdopodobnie z lat 991–1040.
- Do 1992 r. znajdował się także drewniany spichlerz z 1719 r., obecnie w Muzeum Wsi Kieleckiej w Tokarni pod Kielcami.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 161918
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 7 [dostęp 2022-05-16]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1614 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Złota (5), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 635.
- ↑ M.i P. Pilichowie, Ponidzie. Szlaki turystyczne., Warszawa 1985, s. 113.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Władysław Burzawa, Tam, gdzie skarby zakopane w ziemi, Niedziela. Edycja kielecka 2005/8.
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
