Aleksander Litwinowicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Aleksander Litwinowicz
„Władysław”
Ilustracja
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia 27 lutego 1879
Petersburg
Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci 14 stycznia 1948
Szczecin
Polska
Przebieg służby
Lata służby 1914–1939
Siły zbrojne Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Jednostki Ministerstwo Spraw Wojskowych
Stanowiska II wiceminister spraw wojskowych-szef Administracji Armii
Główne wojny i bitwy I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
kampania wrześniowa
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Świętego Sawy Komandor Orderu Gwiazdy Rumunii Order Krzyża Orła II Klasy (Estonia)
Odznaka 1 Kompanii Kadrowej
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Aleksander Litwinowicz ps. „Władysław” (ur. 27 lutego 1879 w Petersburgu, zm. 14 stycznia 1948 w Szczecinie) – inżynier mechanik, generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył gimnazjum filologiczne w Petersburgu w 1897, a następnie Wydział Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej w 1904. Był członkiem Związku Walki Czynnej i od 1910 Związku Strzeleckiego. Od 1 sierpnia 1914 w Legionach Polskich – intendent 1 Kompanii Kadrowej, a następnie w 1 pułku piechoty. Odmówił złożenia przysięgi, po czym działał w Polskiej Organizacji Wojskowej w Galicji. Następnie od października 1916 do sierpnia 1917 służył w Polskim Korpusie Posiłkowym jako zastępca szefa intendentury.

W okresie listopad 1918 – czerwiec 1919 walczył w obronie Lwowa, potem był szefem służby intendentury Dowództwa „Wschód”. 3 czerwca 1919 roku został przeniesiony do Departamentu Gospodarczego Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie na stanowisko pomocnika szefa departamentu[1]. Od listopada 1919 do lipca 1923 szef Departamentu Intendentury MSWojsk. 20 września 1920 został zatwierdzony w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 kwietnia 1920 w Korpusie Intendentów[2].

14 marca 1920 został pierwszym prezesem Wojskowego Klubu Sportowego „Legia”. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 1. lokatą w korpusie oficerów intendentów. Od lipca 1923 pozostawał w Rezerwie Oficerów Sztabowych Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie. 1 marca 1924 został przydzielony do Departamentu Intendentury MSWojsk, jako oddziału macierzystego z pozostawieniem w dyspozycji Ministra Spraw Wojskowych[3]. 31 marca 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski, na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, gen. dyw. Władysława Sikorskiego awansował go do stopnia generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 7. lokatą w korpusie generałów[4]. W sierpniu tego roku został szefem Departamentu Przemysłu Wojennego MSWojsk[5]. W listopadzie 1924 roku był jednym z oficerów, którzy podali się do dymisji w ramach tzw. strajku generałów[6][7]. 15 lipca 1927 został mianowany dowódcą Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie[8]. W październiku 1935 został mianowany dowódcą Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie. W styczniu 1936 otrzymał tytuł honorowego obywatela Grodna[9]. Opuszczając stanowisko dowódcy OK VI podczas uroczystości pożegnalnej generał oznajmił: Wyjeżdżam z gorącą pamięcią o Lwowie i z dalszym nastawieniem na Lwów[10]. Od 14 lipca 1936[11][12] do 18 września 1939 był II wiceministrem spraw wojskowych – szefem Administracji Armii.

W 1936 został prezesem zarządu głównego Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich[13]. W 1937 był protektorem honorowym klubu sportowego LKS Pogoń Lwów[14]. Był prezesem Koła Lwowian i Przyjaciół Lwowa Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich w 1939[15].

Po kampanii wrześniowej internowany w Rumunii w obozie w Băile Herculane[16]. Po wojnie powrócił do Polski, osiadł w Szczecinie, gdzie pracował jako kierownik Biura Pełnomocnika Rządu ds. Odbudowy Portów. Zmarł w Szczecinie. Pochowany tamże na Cmentarzu Centralnym (kwatera 2 B).

28 czerwca 2018 roku sekretarz stanu Tomasz Zdzikot, działając z upoważnienia ministra obrony narodowej, nadał 15 Wojskowemu Oddziałowi Gospodarczemu w Szczecinie imię gen. bryg. Aleksandra Litwinowicza[17].

Awanse[edytuj | edytuj kod]

Grób Aleksandra Litwinowicza na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie
  • porucznik – 9 października 1914
  • kapitan – 1 kwietnia 1916
  • major – 23 listopada 1918
  • podpułkownik – 1 listopada 1919
  • pułkownik – 20 września 1920 zatwierdzony ze starszeństwem z dniem 1 kwietnia 1920 w Korpusie Intendentów, 3 maja 1922 zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 1. lokatą w korpusie oficerów intendentów
  • generał brygady – 31 marca 1924 ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 7. lokatą w korpusie generałów

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Dyplom odznaki "Pierwszej Kadrowej" Aleksandra Litwinowicza

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 68 z 21 czerwca 1919 roku, poz. 2179.
  2. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 37 z 29.09.1920 r.
  3. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 11 marca 1924 roku, s. 115.
  4. ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 32 z 02.04.1924 r.
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 79 z 17 sierpnia 1924 roku, s. 449.
  6. ↑ Jerzy Rawicz: Do pierwszej krwi. Warszawa: Czytelnik, 1974, s. 99–115.
  7. ↑ Ludwik Stomma: Skandale polskie. Warszawa: Demart, 2008, s. 131–136. ISBN 978-83-7427-422-7.
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 12 grudnia 1929 roku, s. 214.
  9. ↑ Grodno. Obywatelstwo honorowe m. Grodna. „Kurier Warszawski”. Nr 20, s. 6, 21 stycznia 1936. 
  10. ↑ Pożegnanie b. dowódcy Ok. VI. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 171 z 29 lipca 1936. 
  11. ↑ Mianowania. „Wschód”, s. 2, Nr 18 z 20 lipca 1936. 
  12. ↑ Ziomek 2014 ↓, s. 108.
  13. ↑ Kronika działalności Towarzystwa. „Rocznik Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich”. Nr I, s. 149, 1936. 
  14. ↑ Lwowski klub sportowy "Pogoń" w roku 1937. Lwów: 1937, s. 2.
  15. ↑ Rocznik Ziem Wschodnich 1939, s. 215.
  16. ↑ Piotr Stawecki, Generałowie polscy w wojnie obronnej 1939 roku i ich dalsze losy wojenne : cz. 2, w: Przegląd Historyczno-Wojskowy 15 (66)/3 (249) s. 93-94.
  17. ↑ Dz.U. MON 2018 ↓, poz. 88.
  18. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych nr 10 z 15 maja 1928
  19. ↑ Odznaczenia orderem Polonia Restituta. „Kurier Warszawski”. Nr 134, s. 16, 15 maja 1928. 
  20. ↑ M.P. z 1932 r. nr 12, poz. 16
  21. ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 26.
  22. ↑ 17 marca 1930 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska” M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143
  23. ↑ 6 sierpień: 1914 - 1934, Warszawa: Zarząd Główny Związku Legjonistów Polskich, 1934, s. 18.
  24. ↑ Decyzja Naczelnika Państwa L. 3625.22 G. M. I. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 8, s. 250)
  25. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 24 z 26 września 1927 roku, s. 282.
  26. ↑ Dziennik Personalny MSWojsk Nr 8/1931, s. 382
  27. ↑ Eesti Vabariigi teenetemärgid (est.). president.ee. [dostęp 2014-11-12].
  28. ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 20, 11 listopada 1936. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Aleksander_Litwinowicz&oldid=57344649”