Atanazy (Jevtić)
| Biskup | |
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
8 stycznia 1938 |
| Data i miejsce śmierci |
4 marca 2021 |
| Biskup zahumsko-hercegowiński | |
| Okres sprawowania |
1992–1999 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Śluby zakonne |
3 grudnia 1960 |
| Diakonat |
1961 |
| Prezbiterat |
28 sierpnia 1961 |
| Chirotonia biskupia |
7 lipca 1991 |
| Odznaczenia | |
| |
| Strona internetowa | |
| Data konsekracji |
7 lipca 1991 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Atanazy, nazwisko świeckie Jevtić (ur. 8 stycznia 1938 w Brdaricy, zm. 4 marca 2021 w Trebinje[1]) – serbski biskup prawosławny.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Po ukończeniu gimnazjum w Šabacu wstąpił do seminarium duchownego św. Sawy w Belgradzie, którego dyplom uzyskał w czerwcu 1958. 3 grudnia 1960, po odbyciu obowiązkowej służby wojskowej, złożył wieczyste śluby zakonne przed archimandrytą Justynem (Popoviciem, którego był uczniem duchowym[2]). Kontynuował również podjęte w 1958 studia teologiczne, które ukończył w 1963. Wcześniej, w 1961, przyjął święcenia diakońskie, zaś 28 sierpnia tego samego roku – kapłańskie.
Za zgodą Świętego Synodu Serbskiego Kościoła Prawosławnego w lutym 1964 udał się na studia doktoranckie, które rozpoczął w Akademii Teologicznej Patriarchatu Konstantynopolitańskiego na wyspie Chalki, zaś ukończył na uniwersytecie w Atenach. Tytuł doktora teologii uzyskał w 1967 na podstawie dysertacji poświęconej eklezjologicznej nauce św. Pawła w świetle prac św. Jana Złotoustego. Hieromnich Atanazy pozostawał w Atenach jeszcze przez rok, studiując patrystykę i służąc w cerkwi przy rosyjskiej ambasadzie w stolicy Grecji.
Jesienią 1968 przybył do Paryża, gdzie uczył się języka francuskiego i wykładał w Instytucie św. Sergiusza podstawy teologii oraz historię Kościoła w Bizancjum. Prowadził również wykłady z patrologii w Instytucie Katolickim w Paryżu oraz z literatury bizantyjskiej na Sorbonie. Pracował w różnych parafiach prawosławnych w stolicy Francji. Od 1973 wykładał na Uniwersytecie Belgradzkim historię Cerkwi, od 1983 jako profesor nadzwyczajny, zaś od 1987 – jako profesor zwyczajny. W latach 1980/81 oraz 1990/91 był dziekanem wydziału teologicznego. Opublikował ponad 100 prac, wielokrotnie występował również z odczytami publicznymi lub uczestniczył w otwartych debatach w Belgradzie.
7 lipca 1991 przyjął chirotonię biskupią i objął katedrę banacką. W maju 1992 został przeniesiony do eparchii zahumsko-hercegowińskiej z siedzibą w Mostarze. Z powodu wybuchu wojny w Bośni musiał opuścić swoją dotychczasową rezydencję i przenieść się do monasteru Tvrdoš w Trebinje, gdzie przebywał do dnia śmierci. W 1994 założył Akademię Duchowną im. Bazylego Ostrogskiego w Srbinje, której pierwszym rektorem został osobiście.
Wielokrotnie w krytyczny sposób oceniał politykę Stanów Zjednoczonych i państw Europy zachodniej wobec Jugosławii, a następnie Serbii[3]. Negatywnie ocenił układ z Dayton i należał do grupy duchownych, która zażądała od patriarchy serbskiego Pawła ustąpienia za publiczne wyrażenie poparcia wobec tejże umowy[4]. Obok biskupów Amfilochiusza (Radovicia) i Artemiusza (Radosavljevicia), również uczniów duchowych archimandryty Justyna (Popovicia) zaliczany był do najbardziej konserwatywnego, nacjonalistycznego skrzydła Serbskiego Kościoła Prawosławnego, utożsamiającego się z teologią św. Mikołaja (Velimirovicia)[5]. W swoich tekstach wielokrotnie nawiązywał do ideologii świętosawia i mitów związanych z bitwą na Kosowym Polu[6]. Przez wiele lat popierał politykę Slobodana Miloševicia, z czego ostatecznie wycofał się[7].
W 1999 na własną prośbę odszedł w stan spoczynku, kontynuując przy tym pracę naukową. Był członkiem Związku Pisarzy Serbii i Czarnogóry. Współautor przekładu Pisma Świętego na współczesny język serbski[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bishop Atanasije Jevtić of Serbian Orthodox Church fell asleep in the Lord (upd)
- ↑ D. Gil, Prawosławie..., s. 169.
- ↑ D. Gil, Prawosławie..., s. 220.
- ↑ R.Thomas, Serbia under Milošević: politics in the 1990s, C. Hurst & Co. Publishers 1998, s. 259.
- ↑ D. Gil, Prawosławie..., s. 212.
- ↑ D. Gil, Świętosawie..., ss. 18–20.
- ↑ D. Gil, Prawosławie.., s. 202.
- ↑ ПРОМОЦИЈА НА САЈМУ КЊИГА: ЦЕЛОВИТ СРПСКИ ПРЕВОД СВЕТОГ ПИСМА.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- ЕПИСКОП АФАНАСИЙ (ЕВТИЧ)
- Dorota Gil, Prawosławie Historia Naród. Miejsce kultury duchowej w serbskiej tradycji i współczesności, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2005, ISBN 83-233-1951-0, OCLC 69347941.
- Gil D., Świętosawie a dzisiejsze oblicze kultury duchowej Serbów, [w:] Przemiany w świadomości i kulturze duchowej narodów Jugosławii po 1991 roku, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1999, ISBN 978-83-233-1254-3.