Caryńskie
osada | |
Dolina Caryńskiego widziana z Połoniny Caryńskiej (1968) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Sołectwo | |
Liczba ludności (2020) |
2[2] |
Strefa numeracyjna |
13 |
Kod pocztowy |
38-714[3] |
Tablice rejestracyjne |
RBI |
SIMC |
0356139[4] |
Położenie na mapie gminy Lutowiska | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego | |
49°09′03″N 22°38′38″E/49,150833 22,643889[1] |
Caryńskie – osada w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Lutowiska[4][5]. Leży nad potokiem Caryńskim i na obszarze Bieszczadzkiego Parku Narodowego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Michała Archanioła w Dwerniku.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W połowie XIX wieku właścicielką posiadłości tabularnej w Caryńskiem z Nasicznem była Krystyna Niemczewska[6]. Od 1894 właścicielem Caryńskich był Antoni Pogłodowski[7][8]. W 1903 odkupił je od niego Teodor Alfred Serwatowski, a w 1922 ich dziedziczką została Felicja Dzieduszycka[9].
We wsi znajdowała się drewniana cerkiew pw. św. Dymitra, wybudowana w latach 1777/1787, a odnowiona w 1897. Cerkiew ta miała przyznane przez papieża Leona XIII prawo udzielania odpustów, corocznie w święto Jana Chrzciciela. W XIX wieku proboszczem greckokatolickim w Caryńskiem był Iskrzycki[10], którego synem był adwokat dr Aleksander Iskrzycki[11].
W 1929 przebudowano kaplicę św. Jana Chrzciciela z drewnianej na murowaną. Po cerkwi pozostał jedynie zarys fundamentów. Natomiast zachowały się w niezmienionej formie fragmenty ścian kaplicy oraz jej strefy wejściowej (stopnie).
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]- 1785 – 325 grekokatolików, 5 Żydów
- 1840 – 400 grekokatolików
- 1859 – 426 grekokatolików
- 1879 – 346 grekokatolików
- 1899 – 463 grekokatolików
- 1921 – Caryńskie zamieszkiwały 402 osoby (w 63 domach mieszkalnych):
- 381 wyznania greckokatolickiego
- 21 wyznania mojżeszowego
- 1926 – 420 grekokatolików
- 1938 – 473 grekokatolików, 6 rzymskich katolików, 24 Żydów
- 2004 – 3 osoby
- 2020 – 2 osoby[2]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 14353
- ↑ a b Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 4 [dostęp 2022-05-20]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 136 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 29.
- ↑ Berehy Górne. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2015-06-17].
- ↑ Pogłodowski. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2015-06-17].
- ↑ Caryńskie, Polska. odyssei.com. [dostęp 2015-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].
- ↑ Piotr Stebelski. Proces kryminalny Teofila Wiśniowskiego i towarzyszy o zbrodnię zdrady stanu. „Przegląd Prawa i Administracji”, s. 715, 1908.
- ↑ Kronika. † Dr. Aleksander Iskrzycki. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 4, Nr 5 z 29 maja 1910.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Caryńskie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 528 .