Czajków Południowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czajków Południowy
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

staszowski

Gmina

Staszów

Liczba ludności (2021)

309[2]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

28-200[3]

Tablice rejestracyjne

TSZ

SIMC

0807300[4]

Położenie na mapie gminy Staszów
Mapa konturowa gminy Staszów, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Czajków Południowy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Czajków Południowy”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Czajków Południowy”
Położenie na mapie powiatu staszowskiego
Mapa konturowa powiatu staszowskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Czajków Południowy”
Ziemia50°34′12″N 21°18′08″E/50,570000 21,302222[1]

Czajków Południowywieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Staszów[4][5].

Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne[edytuj | edytuj kod]

W latach 70. ubiegłego wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Czajkowa i Czajkowa Poduchownego zawarty w tabeli 1.

Tabela 1. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych[6]
Nazwa wsi — miasta Nazwy części wsi
— miasta
Nazwy obiektów fizjograficznych
— charakter obiektu
I. Gromada WIŚNIOWA
  1. Czajków
  1. Buczyny
  2. Czajków-Leśni-
    czówka
  3. Skotnica
  1. Browarka — droga
  2. Buczyny — pole
  3. Łazy — pole, krzaki
  4. Łąki Prętowe — łąka
  5. Łęczyny — pole, bagna, łąka
  6. Pastwiska — pole
  7. Pod Rzeką — łąka
  8. Pod Wiązownicą — pole
  9. Poręby — łąka, pole, nieużytki
  10. Przymiarki — pole, las
  11. Rynsztoki — pole
  12. Strugi — pole, krzaki, bagna
  1. Czajków Podu-
    chowny

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Czajków Południowy leży na wzniesieniach na południowym brzegu rzeki Kacanki. Na jej północnym brzegu znajduje się Czajków Północny. Region leży na pograniczu dwóch mikroregionów: Niecki Nidziańskiej i Wyżyny Sandomierskiej.

Miejscowość znajduje się na odnowionej trasie Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Sandomierza do Tyńca, która to jest odzwierciedleniem dawnej średniowiecznej drogi do Santiago de Compostela.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Czajków Południowy i Północny wzmiankowane są w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego jako jedna miejscowość Czajków[7]. Była wówczas, w XIX wieku, wsią rządową, położoną w powiecie sandomierskim, gminie Wiśniowa, należącą do parafii w Wiązownicy. W 1827 roku liczyła 90 domów i 491 mieszkańców, zaś w 1880 roku 638 mieszkańców i 1663 mórg ziemi włościańskiej[7].

W czasie okupacji niemieckiej w latach 1939–1945 Czajków należał do dystryktu radomskiego Generalnego Gubernatorstwa.

Po wyzwoleniu w 1945 r. władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przywróciły przedwojenny podział administracyjny i wówczas Czajków znalazł się ponownie w obrębie powiatu sandomierskiego. W reformie administracyjnej z 1954 r. utworzona została gromada Czajków, w powiecie sandomierskim, w województwie kieleckim[8], która w tym samym roku weszła w skład nowo utworzonego powiatu staszowskiego[9]. W 1961 roku gromadę Czajków zniesiono, a wieś włączono do gromady Wiśniowa[10]. Od 1973 r. wieś należy do reaktywowanej gminy Wiśniowa. W latach 1975–1998, po zniesieniu powiatów, miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego, przy czym od 1977 r. wchodzi w skład gminy Staszów, po włączeniu do niej gminy Wiśniowa. Po reformie administracyjnej z 1999 r. ponownie należy do powiatu staszowskiego, reaktywowanego w ramach województwa świętokrzyskiego.

W 2006 r. we wsi wybudowana została hala sportowa, w której swoje mecze rozgrywa Uczniowski Ludowy Klub Sportowy Czajków.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Michała Archanioła w Wiązownicy-Kolonii[11].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 18563
  2. Wieś Czajków Południowy w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-29], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 168 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Por. Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 71, 77-96.
  7. a b Czajków, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 730.
  8. Uchwała Nr 13j/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu sandomierskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 20 grudnia 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 31 grudnia 1954 r., nr. 15, Poz. 104)
  9. Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 235
  10. Uchwała Nr 23/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 15 września 1961 r. o zniesieniu, połączeniu i utworzeniu niektórych gromad w województwie kieleckim (w brzmieniu uchwały Nr 30/61 z dnia 22 listopada 1961 r.) (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 30 listopada 1961 r., nr. 14, Poz. 129)
  11. Miejscowości należące do parafii św. Michała Archanioła w Wiązownicy-Kolonii na stronie diecezji.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kaczmarek Leon (red. nauk. zeszytu), Taszycki Witold (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970.