Dodge Challenger
Dodge Challenger – samochód sportowy klasy średniej produkowany pod amerykańską marką Dodge w latach 1969–1983 oraz ponownie 2008–2023.
Pierwsza generacja[edytuj | edytuj kod]
.JPG) Dodge Challenger I przed liftingiem | |
| Producent | |
|---|---|
| Projektant |
Carl Cameron |
| Zaprezentowany |
Wrzesień 1969 |
| Okres produkcji |
1969–1974 |
| Miejsce produkcji | |
| Następca |
Dodge Challenger II |
| Dane techniczne | |
| Segment | |
| Typy nadwozia | |
| Skrzynia biegów |
3-biegowa manualna |
| Napęd | |
| Długość |
4860 mm |
| Szerokość |
1930 mm |
| Wysokość |
1290 mm |
| Rozstaw osi |
2790 mm |
| Liczba miejsc |
4 |
| Dane dodatkowe | |
| Modele bliźniacze |
|
| Konkurencja | |
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Dodge Challenger I został zaprezentowany po raz pierwszy w 1969 roku.
Dodge Challenger został zaprojektowany jako rywal dla Forda Mustanga i Chevroleta Camaro[1]. Chrysler miał w swojej ofercie jeszcze jeden pojazd oparty na płycie podłogowej E-body, był to nieco mniejszy Plymouth Barracuda. Zarówno Challenger jak i Barracuda dostępne były w wielu opcjach wyposażenia, gama jednostek napędowych zawierała prawie wszystkie silniki Chryslera z tamtego okresu[2]. Challengera określano jako nieco zbyt późną odpowiedź Dodge'a na Forda Mustanga i boom na pony cars[3]. Barracuda była określana jako konkurent Mustanga, Camaro i Firebirda, podczas gdy Challegner jako rywal dla Cougara i innych bardziej luksusowo wykończonych muscle cars[4][5].
Challenger ze swoim dużym rozstawem osi, większym nadwoziem i bardziej luksusowo wyposażonym wnętrzem (jak na segment pony car) był odpowiedzią na wprowadzony w 1967 roku pojazd Mercury Cougar, oba modele skierowane były do młodych i zamożnych klientów[6]. Rozstaw osi wynosił o ponad 5 cm więcej niż w Barracudzie, Challenger cechował się także zupełnie innym nadwoziem. Na liście wyposażenia dodatkowego znajdowały się m.in.: układ klimatyzacji czy też podgrzewanie tylnej szyby[7].
Za stylistykę nadwozia odpowiadał Carl Cameron, zaprojektował on także wcześniej 1. generację Dodge Chargera. Przedni grill w Challengerze zaczerpnięty został właśnie z prototypu Chargera z 1966 roku. Challenger został stosunkowo dobrze przyjęty przez klientów (83 032 sprzedanych egzemplarzy pierwszego rocznika)[8], prasa motoryzacyjna krytykowała jednak moment wprowadzenia na rynek - segment pony cars chylił się powoli ku upadkowi. Po 1970 roku sprzedaż i produkcja zaczęła gwałtownie spadać, krótkie odbicie nastąpiło jeszcze w roku 1973. Ostatecznie produkcję pierwszej generacji zakończono w połowie 1974 roku. Łącznie sprzedano około 188 600 egzemplarzy pierwszej generacji[9].
Wersje wyposażenia[edytuj | edytuj kod]
Samochód dostępny był w czterech wariantach hardtop coupé: Challenger Six, Challenger V8, Challenger T/A (tylko 1970) i Challenger R/T[8]. Wariant R/T dostępny był także jako kabriolet (tylko w latach 1970 i 1971). Podstawowym źródłem napędu była benzynowa jednostka R6 225 (3,7 l). Gama silników V8 zaczynała się od 318 (5,2 l) o mocy maksymalnej 233 KM (172 kW). Oprócz tego dostępne były także motory V8 340 (5,6 l) i 383 (6,3 l) zblokowane domyślnie z 3-biegową manualną skrzynią biegów. Wersja 383 o mocy 294 KM (216 kW) dostępna była jednak wyłącznie z automatyczną skrzynią TorqueFlite. Opcjonalnie do każdej wersji silnikowej oferowano 4-biegową skrzynię manualną (wyjątek to R6 225 i V8 383 z 4-gardzielowym gaźnikiem).
Wersją nastawioną na sportowe osiągi była R/T (Road/Track). Z podstawowym silnikiem V8 Magnum 383 osiągała ona moc maksymalną 340 KM (249 kW); 304 KM (224 kW) dla rocznika 1971[8]. Opcjonalnie dostępne były większe jednostki: V8 Magnum 440 (7,2 l) o mocy 380 KM (280 kW), V8 440 Six-Pack o mocy 395 KM (290 kW) oraz V8 426 Hemi (7,0 l) o mocy 431 KM (317 kW)[8]. Rocznik 1970 R/T mógł zostać zamówiony w jeszcze bardziej luksusowej odmianie SE - skórzane obicia foteli, winylowy dach, mniejsza tylna szyba oraz centralna konsola[10].
Rocznik 1971 został nieznacznie odświeżony. Wprowadzono nowy silnik - V8 340 (5,6 l). V8 383 osłabiono do 304 KM (224 kW), V8 440 Six Pack osłabiono o 5 KM, całkowicie zrezygnowano z 440 Four Pack[9]. W pasie tylnym pojedyncze klosze lamp zastąpiono podwójnymi. Sprzedaż nowego rocznika była jednak o wiele niższa niż 1970[9]. Powstało około 30 000 egzemplarzy, w tym 4630 wersji R/T[9].
Dodge Challenger T/A (Trans Am) był homologacyjną odmianą pojazdu zbudowaną z myślą o udziale w Trans-Am Series. Do napędu służył silnik 340 Six Pack - trzy dwugardzielowe gaźniki zamontowane na aluminiowym kolektorze dolotowym[8]. Dodge szacował moc tej jednostki na 294 KM (216 kW)[8]. Na masce pojawił się większy wlot powietrza, za odprowadzanie spalin odpowiadał wydajniejszy układ wydechowy. Nabywca mógł wybrać skrzynię automatyczną TorqueFlite lub 4-biegową Hurst oraz wspomaganie kierownicy. Standardem były hamulce tarczowe na przedniej osi oraz wzmocniony układ zawieszenia[8].
W 1972 roku zaprzestano montażu wersji kabriolet, usunięto z listy wyposażenia dodatkowego większość elementów zwiększających komfort, zrezygnowano także z dużych silników V8. Wybór jednostek napędowych ograniczony został do: R6 225, V8 318 i V8 340 – w najmocniejszym wariancie generowała według normy SAE moc 243 KM (179 kW)[9]. Wszystkie silniki mogły zostać zblokowane z 3-biegową manualną skrzynią biegów, 340 także z 4-biegową. Na zewnątrz rocznik 1972 wyróżniał się nowym, szerszym przednim grillem[9]. Powstało około 26 000 egzemplarzy rocznika 1972[9].
W roku 1973 zakończono montaż jednostek R6 225 do Challengera pozostawiając w ofercie tylko dwie V8[9]. Poziom produkcji wzrósł do prawie 33 000 egzemplarzy[9]. Rok później V8 340 został zastąpiony przez V8 360 (5,9 l) o mocy 248 KM (183 kW)[9]. Rynek pony cars chylił się jednak ku upadkowi, toteż produkcję Challengera zakończono pod koniec kwietnia 1974 roku. Powstało około 16 000 egzemplarzy ostatniego rocznika[9].
Silniki[edytuj | edytuj kod]
- R6 3,2 l 198
- R6 3,7 l 225
- V8 5,2 l 318
- V8 5,6 l 340
- V8 5,9 l 360
- V8 6,3 383
- V8 7,0 l Hemi 426
- V8 7,2 l RB 440
Druga generacja[edytuj | edytuj kod]
 Dodge Challenger II | |
| Inne nazwy |
Mitsubishi Galant Lambda |
|---|---|
| Producent | |
| Zaprezentowany |
Grudzień 1977 |
| Okres produkcji |
1978–1984 |
| Miejsce produkcji | |
| Poprzednik |
Dodge Challenger I |
| Następca | |
| Dane techniczne | |
| Segment | |
| Typy nadwozia |
2-drzwiowe coupé |
| Skrzynia biegów |
5-biegowa manualna |
| Napęd | |
| Długość |
4525 mm |
| Szerokość |
1675 mm |
| Wysokość |
1345-1355 mm |
| Rozstaw osi |
2530 mm |
| Dane dodatkowe | |
| Konkurencja | |
Dodge Challenger II został zaprezentowany po raz pierwszy w 1978 roku.
Nazwa Challenger została użyta ponownie w roku 1978, Dodge zaczął pod nią sprzedawać na rynku Ameryki Północnej pojazd znany na japońskim rynku jako Mitsubishi Galant Lambda, a innych - jako m.in. Sapporo czy Scorpion. Dodge Challanger stał się tym razem klasycznym samochodem sportowym, z charakterystycznymi kanciastymi proporcjami. Wizualne różnice w stosunku do modelu Mitsubishi polegały na detalach.
W 1981 przeprowadzono delikatny facelifting, sprzedaż na rynku trwała do 1984 roku[11].
Do napędu używano wyłącznie benzynowych silników R4, w ofercie brakowało większych jednostek[11]. Pojazd standardowo wyposażony był w: hamulce tarczowe na przedniej osi (opcjonalnie także na tylnej), kubełkowe przednie fotele, obrotomierz, wskaźnik ciśnienia oleju i temperatury cieczy chłodzącej, wspomaganie kierownicy, elektryczne podgrzewanie szyb i inne[11].
Silniki[edytuj | edytuj kod]
- R4 1,6 l
- R4 2,0 l
- R4 2,6 l
Trzecia generacja[edytuj | edytuj kod]
 Dodge Challenger III przed liftingiem | |
| Producent | |
|---|---|
| Projektant |
Michael Castiglione |
| Zaprezentowany |
Grudzień 2007 |
| Okres produkcji |
2008–2023 |
| Miejsce produkcji | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane techniczne | |
| Segment | |
| Typy nadwozia |
2-drzwiowe coupé |
| Skrzynia biegów |
6-biegowa manualna |
| Napęd | |
| Długość |
5020 mm |
| Szerokość |
1920 mm |
| Wysokość |
1415-1450 mm |
| Rozstaw osi |
2950 mm |
| Masa własna |
1739 kg (SXT) |
| Zbiornik paliwa |
68-84 l |
| Liczba miejsc |
4-5 |
| Bagażnik |
459 l |
| Dane dodatkowe | |
| Pokrewne |
Chrysler 300 |
| Konkurencja | |
.jpg)
Dodge Challenger III został zaprezentowany po raz pierwszy w 2007 roku.
3 grudnia 2007 Chrysler rozpoczął zbieranie zamówień na pierwszą od 25 lat nową generację Challengera, na dwa miesiące przed światową premierą[12]. Dwudrzwiowe nadwozie typu coupé oparte zostało na płycie podłogowej LC (płyta podłogowa pochodziła z Mercedesa klasy E W210/W211) – była to skrócona konstrukcja LX znana z Chargera, Magnuma i Chryslera 300.
Przy konstruowaniu Challengera trzeciej generacji wykorzystano wiele podzespołów pochodzących od Mercedesa; elementy przedniego zawieszenia pochodziły od W220, tylnego zaś od W211, system kontroli trakcji ESP i 5 biegowa skrzynia biegów automatyczna również pochodziły od Mercedesa. Wszystkie egzemplarze rocznika 2008 wyposażone były w silnik Hemi V8 6,1 l o mocy 431 KM (317 kW) i maksymalnym momencie obrotowym 569 Nm zblokowany z 5-biegową automatyczną skrzynią biegów, nosiły oznaczenie SRT8[13]. Na rynku kanadyjskim lokalni dilerzy Dodge'a oferowali także limitowaną do 500 egzemplarzy wersję Challenger 500 (tylko w 2008), cechowała się ona bogatszym i bardziej spersonalizowanym wyposażeniem[13]. Łącznie wyprodukowano 7051 sztuk Challengera rocznika 2008, z tego 6400 trafiło na rynek USA, 500 do Kanady oraz 100 do Meksyku[13].
Od rocznika 2010 zaprzestano używania 4-biegowej przekładni automatycznej, została w całości wyparta przez 5-biegowy odpowiednik. Rocznik 2011 w podstawowej wersji dostępny jest z nowym silnikiem V6 3.6 Pentastar o mocy 309 KM (227 kW)[13]. Wariant SRT otrzymał nowy silnik V8 6.4 Hemi o mocy 477 KM (350 kW)[13]. Moc V8 5.7 Hemi wzrosła do 384 KM (282 kW)[13].
Challenger SRT8[edytuj | edytuj kod]
Produkcję limitowanej serii SRT8 z 2008 roku zakończono w lipcu 2009 roku. W sierpniu Dodge uruchomił pełną produkcję Challengera – do sprzedaży trafiły cztery warianty modelu: SE, SRT8, R/T i SXT (tylko Kanada). SRT8 w porównaniu z poprzednim rokiem został praktycznie niezmieniony – dodano jedynie opcjonalną 6-biegową skrzynię manualną, warianty SE i SXT oferowane były z silnikiem V6 3.5 o mocy 253 KM (186 kW), R/T zaś z V8 5.7 Hemi o mocy 375 KM (276 kW) i 5-biegowym automatem lub 380 KM (280 kW) i 6-biegową przekładnią manualną[13].
Challenger Hellcat[edytuj | edytuj kod]
Od 2015 roku na rynek została wypuszczona specjalna wersja o oznaczeniu Hellcat. Otrzymała ona ten sam silnik Hemi, jednak o krótszym skoku tłoka i z kompresorem. Pojemność skokowa wynosi 6,2l, moc 707 KM, moment obrotowy 881 Nm, prędkość maksymalna 320 km/h (199mph), a przyspieszenie 0-100 km/h 3,7 s. Oferowana jest w wersji ze skrzynią 6-biegową manualną, lub 8-biegową automatyczną.
Koniec produkcji[edytuj | edytuj kod]
W sierpniu 2022 Dodge po raz pierwszy zapowiedział, że trwająca wówczas 14 lat produkcja Challengera wkracza w schyłkową fazę i zostanie zakończona w ciągu najbliższego roku[14]. W lipcu amerykańska firma potwierdziła, że wyprodukowanie ostatnich sztuk modelu w kanadyjskich zakładach Stellantis w Oshawie zostało wyznaczone na ostatnie dni grudnia 2023[15].
Silniki[edytuj | edytuj kod]
Sprzedaż[edytuj | edytuj kod]
| Rocznik | Poziom sprzedaży |
|---|---|
| 2008.75[16] | 7209 SRT-8 |
| 2009[16] | 8625 – SE/SXT 16 395 – R/T 9834 – SRT8 Łącznie: 34 854 |
| 2010[16] | 24 789 – SE/SXT 22 877 – R/T 10 156 – SRT8 Łącznie: 57 822 |
| 2011[16] | 12 562 – SE/SXT 8552 – R/T 5265 – SRT8 Łącznie: 26 379 |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ John Gunnell: American Cars of the 1960s. Krause Publications, 2005, s. 69. ISBN 978-0-89689-131-9. (ang.).
- ↑ Dodge Challenger and Plymouth Barracuda. Edmunds Inside Line. 13-03-2006. [data dostępu 19-09-2012]
- ↑ Steve Statham: Dodge Dart and Plymouth Duster. Motorbooks, 2000, s. 21. ISBN 978-0-7603-0760-1. (ang.).
- ↑ Robert Genat: Hemi Muscle Cars. MotorBooks, 1999, s. 61, 63. ISBN 978-0-7603-0635-2. (ang.).
- ↑ David Newhardt: Dodge Challenger & Plymouth Barracuda. MotorBooks, 2000, s. 42. ISBN 978-0-7603-0772-4. (ang.).
- ↑ Auto editors of Consumer Guide: 1970–1974 Dodge Challenger. auto.howstuffworks.com, 17 października, 2007. [dostęp 2011-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-27)]. (ang.).
- ↑ Directory Index: Dodge/1970_Dodge/1970_Dodge_Challenger_Lineup. Oldcarbrochures.com. [dostęp 2011-11-11]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Kelly Doke: 1970 Dodge Challenger R/T and Challenger T/A. allpar.com. [dostęp 2012-09-20]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k Kelly Doke: The 1970-1974 Dodge Challenger. allpar.com. [dostęp 2012-09-20]. (ang.).
- ↑ Directory Index: Dodge/1970_Dodge/1970_Dodge_Challenger_Lineup. Oldcarbrochures.com. [dostęp 2011-11-11]. (ang.).
- ↑ a b c The Plymouth Sapporo and Mitsubishi Dodge Challenger / Arrow. allpar.com. [dostęp 2012-09-21]. (ang.).
- ↑ Dodge Swamped With Challenger Orders. Inside Line. [dostęp 2010-12-23]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g The 2008–2011 Dodge Challenger cars (SE, R/T, and Challenger SRT8). allpar.com. [dostęp 2012-09-22]. (ang.).
- ↑ Dodge To End Charger, Challenger Production In 2023. [dostęp 2023-07-28]. (ang.).
- ↑ 2023 Dodge Challenger, Charger Production To End 'No Later Than December 31'. [dostęp 2023-07-28]. (ang.).
- ↑ a b c d Dodge Challenger Production Totals 2008−2012. ChallengerTalk.com. [dostęp 2012-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-13)]. (ang.).