Droga A1(M)

Droga A1(M), autostrada A1(M) (ang. A1(M) motorway) – oznaczenie czterech oddzielnych odcinków autostrady w Anglii. Każdy z odcinków jest przebudowanym fragmentem drogi A1, głównej osi komunikacyjnej północ-południe, łączącej Londyn – stolicę Anglii – z Edynburgiem – stolicą Szkocji. Pierwszy odcinek, obwodnica Doncaster, został oddany do użytku w 1961 roku i jest jednym z najstarszych fragmentów autostrad w Wielkiej Brytanii. Budowa nowej części A1(M) pomiędzy Leeming i Barton została ukończona 29 marca 2018 roku, rok później niż zakładano z powodu licznych prac archeologicznych. Otwarcie tego odcinka pozwoliło na połączenie fragmentu Barton – Washington z odcinkiem Darrington – Leeming Bar, tworząc najdłuższą sekcję A1(M) i redukując całkowitą liczbę istniejących fragmentów trasy z pięciu do czterech.

Zaproponowano zmianę numeracji A1(M) między Micklefield a Washington na M1. Gdyby plany zostały zrealizowane trasa M1 zostałaby wydłużona na północ.

Droga A1(M) pokrywa się z przebiegiem trasy europejskiej E15, nieoznakowanej w Wielkiej Brytanii.

Przegląd

Większość angielskich odcinków A1 stanowi drogę główną (ang. primary road), drogę dwujezdniową i autostradę. Między Newcastle upon Tyne a Edynburgiem jest drogą krajową posiadającą na przemian jedną i dwie jezdnie. Poniższa tabela stanowi podsumowanie odcinków posiadających parametry autostrady i tych, które nie są traktowane jako autostrada. Odcinki nie będące autostradą nie posiadają numeracji węzłów.

Oznaczenie	Węzły	Długość		Hrabstwa ceremonialne	Główne miejscowości kierunkowe
		mile	km
A1		16,58	26,68	London Hertfordshire	London
A1(M)	1–10	24,14	38,84	Hertfordshire	Hertford Stevenage
A1		26,25	42,24	Hertfordshire, Bedfordshire Cambridgeshire	Bedford, Cambridge, Huntingdon
A1(M)	13–17	12,84	20,66	Cambridgeshire	Peterborough
A1		72,99	117,44	Cambridgeshire, Rutland Lincolnshire, Nottinghamshire	Stamford, Grantham Newark on Trent
A1(M)	34–38	15,13	24,34	South Yorkshire	Worksop, Blyth, Doncaster, Rotherham, Barnsley
A1		7,51	12,08	South Yorkshire West Yorkshire	Pontefract, Castleford, Wakefield
A1(M)	40–65	93.,27	150,10	West Yorkshire North Yorkshire County Durham Tyne and Wear	Selby, Leeds, York, Wetherby, Harrogate, Thirsk, Ripon, Catterick, Richmond, Scotch Corner, Darlington, Teesside, Bishop Auckland, Durham, Chester-le-Street, Stanley, Beamish, Birtley, Washington (Sunderland), Gateshead
A1		128,29	206,42	Northumberland, Berwickshire East Lothian, Edinburgh	Gateshead, Blaydon, Newcastle-upon-Tyne, Cramlington, Morpeth, Alnwick, Belford, Lindisfarne, Berwick-upon-Tweed, Eyemouth, Dunbar, Haddington, Tranent, Prestonpans, Musselburgh, Edinburgh
		397,00	638,78

W ciągu trasy z Londynu do Sunderland odcinek o długości 123,33 mil (198,48 km) nie jest klasyfikowany jako autostrada, a pozostałe 145,38 mili (233,96 km) ma parametry autostrady.

Poniżej znajdują się opisy poszczególnych fragmentów autostrady.

South Mimms – Stotfold

Początek drogi	South Mimms
Koniec drogi	Stotfold
Długość	24 mile / 39 km

Odcinek ten otwierano etapami:

• węzeł 1 – węzeł 2 w 1979 roku,
• węzeł 2 – węzeł 4 w 1986 r.,
• węzeł 4 – węzeł 6 w 1973 r.,
• węzeł 6 – węzeł 8 w 1962 r.,
• węzeł 8 – węzeł 10 w 1967 r.

Lista węzłów

Węzły autostrady A1(M)
km	Wyjazdy w kierunku południowym (jezdnia B)	Węzeł	Wyjazdy w kierunku północnym (jezdnia A)
	Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Central London	J1 Miejsce obsługi podróżnych	M25 (M1) Watford, Stansted , Potters Bar, South Mimms Miejsce obsługi podróżnych South Mimms Pojazdy niedozwolone na autostradach
	M25 (M1) Heathrow , Watford, Stansted , Potters Bar Barnet A1081 Miejsce obsługi podróżnych South Mimms		Początek autostrady
	Brak wyjazdu (tylko łącznica wjazdowa)	J2	Welham Green A1001
	St Albans A414 Welham Green A1001	J3	St Albans A414 Hatfield A1001
	Tunel Hatfield	Tunel	Tunel Hatfield
	Hertford A414 Hatfield A1001 Welwyn Garden City A6129	J4	Hertford A414 Welwyn Garden City A6129
	Brak łącznic	J5	Brak wyjazdu (jedynie łącznica wjazdowa)
	Welwyn Garden City, Welwyn A1000	J6	Welwyn A1000
	Ware, Stevenage A602	J7	Stevenage A602
	Hitchin Stevenage (N) A602	J8	Hitchin Stevenage (N) A602
	Letchworth, Baldock A505	J9	Baldock, Letchworth A505
	Początek autostrady	J10 Miejsce obsługi podróżnych	Stotfold, Shefford A507 Miejsce obsługi podróżnych Baldock
	Baldock, Stotfold A507 Miejsce obsługi podróżnych Baldock Pojazdy niedozwolone na autostradach		Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Alconbury The NORTH, Peterborough A1

Alconbury – Peterborough

Początek drogi	Orton Southgate
Koniec drogi	Alconbury
Długość	13 mil / 21 km
Zdjęcie
A1(M) na wysokości Sawtry, widok w kierunku południowym

Odcinek ten przebiega przez obszar hrabstwa Cambridgeshire pomiędzy Alconbury a Peterborough. Został oficjalnie otwarty przez Lorda Whitty 31 października 1998 r. i jest najbardziej odizolowaną częścią autostrady, ponieważ nie łączy się z żadną inną autostradą. Została zaprojektowana jako droga wysokiej klasy – ośmiomilowy odcinek od węzła nr 14 w Alconbury do węzła nr 16 przy Norman Cross posiada po cztery pasy ruchu w każdą stronę, podczas gdy pozostały fragment ma po trzy pasy ruchu na jezdnię. Zarządcą trasy jest Road Management Services (Peterborough) Ltd na mocy umowy DBFO (zaprojektuj, zbuduj, sfinansuj i zarządzaj, ang. Design, Build, Finance and Operate) podpisanej z Highways Agency.

Lista węzłów

Węzły autostrady A1(M)
km	Wyjazd w kierunku południowym (jezdnia B)	Węzeł	Wyjazd w kierunku północnym (jezdnia A)
	Brak wyjazdu (jedynie łącznica wjazdowa) Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Stotfold London (C & W) A1	J14	The Alconburys, The Stukeleys B1043 Pojazdy niedozwolone na autostradach
	London (E), Huntingdon, Cambridge Stansted A14, (M11)		Początek autostrady Brak dostępu do A14
	Sawtry B1043	J15	Sawtry B1043 Ramsey (B660)
	Yaxley A15 Stilton (B1043) Ramsey (B660)	J16	Yaxley A15 Stilton (B1043)
	Początek autostrady	J17 Miejsce obsługi podróżnych	Peterborough A1139 Wisbech (A47) Northampton, Oundle A605 Miejsce obsługi podróżnych Peterborough
	Peterborough A1139 Wisbech (A47) Northampton, Oundle A605 Miejsce obsługi podróżnych Peterborough Pojazdy niedozwolone na autostradach		Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Doncaster The NORTH, Stamford A1

Obwodnica Doncaster (Blyth – Skellow)

Początek drogi	Red House, okolice Skellow
Koniec drogi	Blyth
Długość	15,2 mili / 24,5 km

Ten piętnastomilowy fragment, biegnący z Skellow w South Yorkshire do Blyth w północnej części hrabstwa Hottinghamshire został otwarty w 1961 roku i był jednym z pierwszych odcinków autostrady zbudowanych w Wielkiej Brytanii; na całej długości posiada dwie jezdnie po dwa pasy ruchu. Między węzłami 36 i 37 autostrada przekracza rzekę Don poprzez most Don Bridge.

Lista węzłów

Opis zawiera dane pochodzące ze znaków lokalizacyjnych, które określają odległość oraz informacje dotyczące identyfikacji jezdni.

Węzły autostrady A1(M)
km	Wyjazd w kierunku południowym (jezdnia B)	Węzeł	Wyjazd w kierunku północnym (jezdnia A)
0,0	Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Peterborough The SOUTH, Newark A1 Nottingham (A614)	J34 Miejsce obsługi podróżnych	Bawtry A614 Doncaster Sheffield Pojazdy niedozwolone na autostradach Miejsce obsługi podróżnych Blyth
	Bawtry A614 Gainsborough (A631) Doncaster Sheffield Miejsce obsługi podróżnych Blyth		Początek autostrady
12,0	M18 Sheffield (M1) Scunthorpe (M180) Doncaster Sheffield	J35	Doncaster M18 Sheffield (M1) Scunthorpe (M180) Hull (M62)
14,9	Rotherham, Doncaster A630	J36	Rotherham, Doncaster A630
20,3	Doncaster, Barnsley A635	J37	Doncaster, Barnsley A635
24.4	Początek autostrady	J38	Wakefield A638
	Doncaster, Wakefield A638 Pojazdy niedozwolone na autostradach		Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Darrington The NORTH A1 Leeds (M62)

Skellow – Darrington (planowany)

Istnieją plany rozbudowy odcinka A1 ze Skellow do Darrington do postaci autostrady. Po ich zrealizowaniu cały fragment trasy od Blyth w Nottinghamshire do Washington w Tyne and Wear posiadałby parametry autostrady.

Darrington – Washington

Początek drogi	Darrington
Koniec drogi	Birtley
Długość	98,6 mili / 158,7 km

Ten odcinek otwierano etapami:

• Walshford – węzeł 49, w 1995 roku;
• węzeł 43 – węzeł 44, w 1999 roku;

W momencie otwarcia fragment ten kończył się węzłem prowizorycznym na południe od M1. Istniał węzeł umożliwiający opuszczenie trasy pojazdom niedozwolonym na autostradach w kierunku Micklefield Village na drogę, która obecnie jest łącznicą. W pierwszym tygodniu czerwca 2009 roku węzły 44 i 45 zostały przenumerowane odpowiednio na 43 i 44. W tym samym czasie istniejący węzeł Grange Moor na styku A1 i A659 stał się węzłem 45 w ciągu A1(M). Rezultatem tych działań jest błąd występujący na wielu atlasach, polegający na nieprawidłowej numeracji węzłów tego odcinka.

• węzeł 46 – tymczasowy węzeł w Walshford, w 2005 r.;
• węzeł 40 – miejsce na południe od węzła 43, w latach 2005–2006;

Północny fragment odcinka, omijający miejscowość Fairburn, oddano do użytku w kwietniu 2005 roku z tymczasowym łącznikiem do istniejącej drogi A1 między Fairburn a Brotherton. Południowy fragment, z bezkolizyjnym węzłem z autostradą M62 udostępniono 13 stycznia 2006.

• węzeł 44 – węzeł 46, w 2009;
• węzeł 49 – węzeł 51, w latach 2011–2012;

W marcu 2009 rozpoczęto prace nad rozbudową odcinka Dishforth – Leeming do parametrów autostrady z trzema pasami ruchu na każdą jezdnię, z zastąpieniem jednopoziomowych skrzyżowań dwoma nowymi węzłami. Przebudowę fragmentu Dishforth – Baldersby (węzły 49–50) ukończono w październiku 2011 roku, natomiast dalszy odcinek do Leeming (węzły 50–51) otwarto 31 marca 2012 r.

• węzeł 51 – węzeł 56, w latach 2017–2018 (nie ma węzłów 54 i 55);

Prace nad podniesieniem parametrów odcinka Leeming Bar – Barton do postaci autostrady z trzema pasami ruchu na każdą jezdnię rozpoczęto w kwietniu 2014 roku. Spodziewanym terminem zakończenia było lato 2017. Na początku 2017 roku Highways Agency ogłosiło przesunięcie terminu pełnego oddania do użytku drogi na grudzień 2017 r. Ostatecznie trasę otwarto 29 marca 2018 r., ustanawiając ciągły odcinek drogi A1 o parametrach autostrady z Darrington w West Yorkshire do Washington w Tyne and Wear, choć nie wszystkie prace zostały ukończone.

• węzeł 56 – węzeł 59, w 1965;
• węzeł 59 – węzeł 63, w 1969;
• węzeł 63 – węzeł 65, w 1970.

Lista węzłów

Opis zawiera dane pochodzące ze znaków lokalizacyjnych, które określają odległość oraz informacje dotyczące identyfikacji jezdni.

Węzły autostrady A1(M)
km	Wyjazd w kierunku południowym (jezdnia B)	Węzeł	Wyjazd w kierunku północnym (jezdnia A)
36,5	Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Doncaster The SOUTH A1 Doncaster (A638)	J40	Hull (M62) Pontefract A162 (A645) Pojazdy niedozwolone na autostradach Miejsce obsługi podróżnych Ferrybridge
	Brak dostępu (tylko łącznica wjazdowa)		Początek autostrady
41,1	Hull, Manchester M62 Miejsce obsługi podróżnych Ferrybridge	J41	Manchester, Leeds M62
46,7	Leeds, Selby A63	J42	Leeds, Selby A63
	London, Leeds M1 Manchester (M62)	J43	Brak dostępu (tylko łącznica wjazdowa)
55,3	York, Leeds (N) A64	J44	Leeds, York A64
57,2	Wetherby A168 Otley A659	J45	Wetherby A168 Otley A659
	York, Wetherby B1224 Miejsce obsługi podróżnych Wetherby	J46 Miejsce obsługi podróżnych	Wetherby, York B1224 Miejsce obsługi podróżnych Wetherby
79,3	York, Knaresborough, Harrogate, Leeds/Bradford A59	J47	Knaresborough, Harrogate, Leeds/Bradford , York A59
86,3	Boroughbridge A6055	J48	Boroughbridge A6055 Ripon (B6265) Dishforth A168
95,2	Thirsk A168 Teesside (A19)	J49	Thirsk A168 Teesside (A19)
102,8	Ripon, Thirsk A61	J50	Ripon, Thirsk A61
119,9	Northallerton, Leyburn A684 Bedale (B6285)	J51	Northallerton, Bedale A6055 (A684)
	Catterick A6055 (A6136)	J52	Catterick A6055 (A6136)
	Richmond A6055 (A6108) Penrith, Brough A66 Miejsce obsługi podróżnych Scotch Corner	J53	Richmond A6055 (A6108) Penrith, Brough A66 Miejsce obsługi podróżnych Scotch Corner
	Piercebridge B6275 Barton	J56	Piercebridge B6275 Barton
	Brak dostępu (tylko łącznica wjazdowa)	J57	Darlington, Teesside, Teesside A66(M)
	Corbridge, Darlington A68	J58	Darlington, Bishop Auckland, Corbridge A68
	Newton Aycliffe, Darlington A167	J59	Newton Aycliffe A167
	Bishop Auckland, Hartlepool, Teesside A689	J60	Bishop Auckland, Hartlepool, Teesside A689
	Spennymoor, Bishop Auckland A688 Peterlee A177 Miejsce obsługi podróżnych Durham	J61 Miejsce obsługi podróżnych	Spennymoor A688 Peterlee A177 Miejsce obsługi podróżnych Durham
	Sunderland, Durham A690 Consett (A691)	J62	Sunderland, Durham A690 Consett (A691)
	Chester-le-Street A167 Stanley A693	J63	Chester-le-Street A167 Stanley A693
	Washington (S) A195	J64	Washington, Birtley A195
	Miejsce obsługi podróżych Washington	Miejsce obsługi podróżnych	Miejsce obsługi podróżych Washington
	Początek autostrady	J65	Tyne Tunnel, South Shields A194(M)
	Sunderland, Washington A1231 Pojazdy niedozwolone na autostradach		Kontynuacja drogi jako A1 w kierunku Edynburga Newcastle, Gateshead A1

Linki zewnętrzne

• A1 and A1(M) [online], Roads.org.uk [dostęp 2021-06-29]  (ang.).
• The Motorway Archive (A1(M))
  • A(1)M, Part of the A1 Strategic North - South Link, The Motorway Archive [zarchiwizowane 2009-01-23]  (ang.). – węzły 1–10 oraz 14–17
  • A1(M), Doncaster By-pass, The Motorway Archive [zarchiwizowane 2009-01-23]  (ang.). – węzły 34–38
  • A1(M), Walshford to Dishforth, The Motorway Archive [zarchiwizowane 2008-12-05]  (ang.). – węzły 47–49
  • A1(M) & A66(M), The Darlington By-Pass motorway, The Motorway Archive [zarchiwizowane 2012-02-07]  (ang.). – węzły 56–59
  • A1(M), Durham motorway, The Motorway Archive [zarchiwizowane 2009-06-12]  (ang.). – węzły 59–63
  • A1(M), Birtley By-Pass, The Motorway Archive [zarchiwizowane 2009-06-10]  (ang.). – węzły 63–65
• A1(M) Central Motorway East [online], Pathetic Motorways [dostęp 2021-06-29]  (ang.).