Ed Begley Jr.
Ed Begley Jr. (2014) | |
Imię i nazwisko |
Edward James Begley Jr |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
16 września 1949 |
Zawód |
aktor, producent, reżyser, ekolog |
Współmałżonek |
Ingrid Taylor |
Lata aktywności |
od 1967 |
Strona internetowa |
Edward „Ed” James Begley Jr[1][2] (ur. 16 września 1949 w Los Angeles) – amerykański aktor, producent i reżyser[3], ekolog.
Wyreżyserował dwa odcinki serialu kryminalnego Nowojorscy gliniarze (NYPD Blue, 2003, 2005).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Los Angeles[4] w stanie Kalifornia w rodzinie rzymskokatolickiej[5] jako syn pary aktorskiej Edwarda Jamesa, laureata Oscara za rolę drugoplanową w filmie Słodki ptak młodości, i Allene Jeanne (z domu Sanders) Begleyów[5]. Jego ojciec był pochodzenia irlandzkiego, a matka miała korzenie angielskie i niemieckie[6]. Dorastał ze starszą siostrą Allene Johanną (ur. 1948)[7] w Buffalo. Uczęszczał do prywatnej szkoły katolickiej Stella Niagara Education Park Cadet School w Lewiston w hrabstwie Niagara. W 1962 roku jego rodzina powróciła do Kalifornii. Naukę kontynuował w Van Nuys High School[7], katolickiej szkole średniej Notre Dame High School w Sherman Oaks i Los Angeles Valley College[5] w North Hollywood[7]. Uczył się aktorstwa pod kierunkiem Peggy Fuery[5].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Swoją karierę zawodową rozpoczął od gościnnego występu w sitcomie CBS Moi trzej synowie (My Three Sons, 1967) z Fredem MacMurrayem. Dwa lata potem wystąpił jako student w komedii familijnej fantasy Komputer w tenisówkach (The Computer Wore Tennis Shoes, 1969)[8] z Kurtem Russellem i Cesarem Romero. Można go było dostrzec w sitcomie NBC Bill Cosby Show (1971) oraz w serialach: NBC Ironside (1972), ABC Starsky i Hutch (1976), operze mydlanej Syndicated Mary Hartman, Mary Hartman (1976), CBS Wonder Woman (The New Adventures of Wonder Woman, 1977)[8], NBC Columbo (1978)[8], science fiction NBC Battlestar Galactica (Battlestar Galactica, 1979) jako chorąży Greenbean i ABC Aniołki Charliego (1979)[8], a także w sitcomie CBS M*A*S*H (1979)[8] jako szeregowy Paul Conway. W biograficznym dramacie telewizyjnym Elvis (1979)[8] z Kurtem Russellem w reżyserii Johna Carpentera wystąpił jako muzyk D.J. Fontana.
Za rolę nieudolnego, ale poważnego doktora Victora Ehrlicha w serialu NBC St. Elsewhere (1982–1988) zdobył sześć kolejnych nominacji do nagrody Emmy (1982, 1983, 1984, 1985, 1986 i 1987) i Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym (1986). Grywał też gościnnie w serialu Showtime Legenda o Sennej Kotlinie (The Legend of Sleepy Hollow: Shelley Duvall's Tall Tales & Legends, 1986) jako Ichabod Crane, sitcomie NBC Parenthood (1990), operze mydlanej NBC Winnetka Road (1994) i sitcomie CBS Meego (1997). W 1995 roku na Off-Broadwayu grał postać Dela w spektaklu Kryptogram na scenie American Repertory Theatre w Bostonie i nowojorskim thenWestside Theatre/Upstairs[5].
Na kinowym ekranie pojawił się w filmach: Eating Raoul (1982) z Mary Woronov, Oto Spinal Tap (This Is Spinal Tap, 1984) jako perkusista, który umiera w dziwacznym wypadku z Fran Drescher i Billym Crystalem, Przypadkowy turysta (The Accidental Tourist) Lawrence’a Kasdana jako brat bohatera granego przez Williama Hurta, Diablica (She-Devil, 1989) z Meryl Streep i Roseanne Barr, Scenes from the Class Struggle in Beverly Hills (1989) z Jacqueline Bisset i Rayem Sharkeyem, Całuję czułki, pani Applegate (Meet the Applegates, 1991) z Stockard Channing i Dabneyem Colemanem, Sknerus (Greedy, 1994) jako jeden z krewnych dziedziczący spadek po Kirku Douglasie, I kowbojki mogą marzyć (Even Cowgirls Get the Blues, 1994) Gusa Van Santa oraz Batman Forever (1995) Joela Schumachera[9].
31 października 1976 poślubił Ingrid Margaret Taylor[10], z którą miał syna Nicholasa Taylora (ur. 4 stycznia 1979)[7]. Rozwiedli się w październiku 1989. Od roku 1990 do marca 1991 spotykał się z Annette Bening[10]. W sierpniu 1993 związał się z Rachelle Carson[10]. Pobrali się 23 sierpnia 2000 w Las Vegas[7].
Jest zdeklarowanym demokratą[5]. Jego zainteresowania to: stolarstwo, organiczne ogrodnictwo i ekologia[11].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Obsada
[edytuj | edytuj kod]Filmy fabularne
[edytuj | edytuj kod]- 1978: Niebieskie kołnierzyki (Blue Collar) jako Bobby Joe
- 1982: Ludzie-koty (Cat People) jako Joe Creigh
- 1984: Protokół (Protocol) jako pan Hassler
- 1984: Ulice w ogniu (Streets of Fire) jako Ben Gunn
- 1985: Transylvania 6-5000 jako Gil Turner
- 1987: Amazonki z Księżyca (Amazon Women on the Moon) jako syn niewidzialnego człowieka
- 1988: Przypadkowy turysta (The Accidental Tourist) jako Charles Leary
- 1989: Diablica (She-Devil) jako Bob
- 1994: I kowbojki mogą marzyć (Even Cowgirls Get the Blues) jako Rupert
- 1994: Władca Ksiąg (The Pagemaster) jako Alan Tyler
- 1994: Sknerus (Greedy) jako Carl McTeague
- 1995: Batman Forever jako Fred Stickley
- 1998: Rodzina Addamsów: Zjazd rodzinny (Addams Family Reunion) jako Phillip Adams
- 2003: Koncert dla Irwinga (A Mighty Wind) jako Lars Olfen
- 2008: Boski chillout (Pineapple Express) jako Robert
- 2009: Co nas kręci, co nas podnieca (Whatever Works) jako John Celestine
- 2008: Pozycja obowiązkowa (Book Club) jako Tom
Filmy TV
[edytuj | edytuj kod]- 1979: Elvis jako D.J. Fontana
- 1982: Nie taki zwykły romans (Not Just Another Affair) jako Warren Krantz
- 2008: Decydujący głos (Recount) jako David Boies
Seriale
[edytuj | edytuj kod]- 1971: Bill Cosby Show jako student
- 1972: Ironside jako Jimmy Sanders
- 1976: Starsky i Hutch (Starsky and Hutch) jako Harv Schwab
- 1978: Gwiazda bojowa Galaktyka (Battlestar Galactica) jako chorąży Greenbean
- 1978: Columbo jako oficer Stein
- 1979: Aniołki Charliego (Charlie’s Angels) jako Kenny
- 1979: Gwiazda bojowa Galaktyka (Battlestar Galactica) jako chorąży Greenbean
- 1979: M*A*S*H jako szeregowy Paul Conway
- 1984: Statek miłości (The Love Boat) jako Allan Bundy
- 1993: Opowieści z krypty (Tales from the Crypt) jako Judd Campbell
- 1994: Columbo jako Irving Krutch
- 1996: Dotyk anioła (Touched by an Angel) jako Chris Carpenter
- 1997: Pomoc domowa (The Nanny) jako Tom Rosenstein
- 1997: Meego jako doktor Edward Parker
- 1997: Sabrina, nastoletnia czarownica (Sabrina, the Teenage Witch) jako pan James T. Rothwell
- 1999: Kancelaria adwokacka (The Practice) jako dr Foster
- 1999–2003: Siódme niebo (7th Heaven) jako dr Hank Hastings
- 2000: Powrót do Providence (Providence) jako Chuck Chance
- 2001: Sześć stóp pod ziemią (Six Feet Under) jako Hiram Gunderson
- 2001: Prezydencki poker (The West Wing) jako Seth Gillette
- 2002: Hoży doktorzy (Scrubs) jako dr Bailey
- 2005: Sześć stóp pod ziemią (Six Feet Under) jako Hiram Gunderson
- 2005–2006: Bogaci bankruci (Arrested Development) jako Stan Sitwell
- 2006: Orły z Bostonu (Boston Legal) jako Clifford Cabot
- 2006: Las Vegas jako pan Grimaldi
- 2006–2007: Weronika Mars (Veronica Mars) jako Cyrus O’Dell
- 2007: Orły z Bostonu (Boston Legal) jako Clifford Cabot
- 2007: CSI: Kryminalne zagadki Miami (CSI: Miami) jako Supervisor O' Shay
- 2008–2009: Rozwodnik Gary (Gary Unmarried) jako dr Walter Krandall
- 2009: Hannah Montana (sezon 3) jako Woody
- 2009: Suite Life: Nie ma to jak statek (The Suite Life on Deck) jako major Ragnar
- 2009: Detektyw Monk (Monk) jako dr Malcolm Nash
- 2010–2011: Big Time Rush w roli samego siebie
- 2016–2017: Lady Dynamite jako Joel Bamford
- 2017: Future Man jako Gabe Futturman
- 2017: Grace i Frankie (Grace and Frankie) jako Mark
- 2017–2018: Trzy razy ja (Me, Myself & I) jako dorosły Justin
- 2017–2020: Pohamuj entuzjazm (Curb Your Enthusiasm) jako dr Winocur
- 2018: Love jako Mark Cruikshank
- 2018: Starszaki (The Cool Kids) jako Karl
- 2018–2019: Współczesna rodzina (Modern Family) jako Jerry
- 2019–2020: Greenowie w wielkim mieście (Big City Greens) jako pan Whistler
- 2019–2020: Kochany bajzel (Bless This Mess) jako Rudolph „Rudy” Longfellow
- 2019–2024: Młody Sheldon (Young Sheldon) jako dr Grant Linkletter
Dubbing
[edytuj | edytuj kod]- 1981: Smerfy (Smurfs)
- 1982: Oficer i dżentelmen (An Officer and a Gentleman) – głos instruktora
- 1982: Richie Rich
- 1992: Batman jako Charlie Collins, Germs
- 1992, 1993: Kapitan Planeta i planetarianie (Captain Planet and the Planeteers) jako Preston / Zoning Commissioner
- 1994: Magiczny autobus jako Logaway Larry
- 1995: Duckman jako Barry Brittle
- 1996: Opowieści z księgi cnót (Adventures from the Book of Virtues) jako Wilhelm Tell
- 1999, 2009: Simpsonowie (The Simpsons) w roli samego siebie
- 2000: Batman przyszłości jako dr Peter Corso
- 2008: Wyprawa na Księżyc 3D (Fly Me To The Moon) jako Poopchev
- 2008: Wymiennicy (The Replacements) w roli samego siebie
- 2010: Żółwik Sammy (A Turtle’s Tale: Sammy’s Adventures) jako pracownik GreenPeace
- 2021: SpongeBob Kanciastoporty jako Rock T. Puss
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]Rok | Nagroda | Kategoria | Film |
---|---|---|---|
2004 | Nagrody Koła Krytyków Filmowych z Florydy | Najlepszy zespół obsady[12] | Koncert dla Irwinga (2003) |
2010 | Nagroda Streamingu | Najlepsza obsada w serialu internetowym[13] | Easy to Assemble (2008) |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Personalidade: Ed Begley Jr. (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2017-11-01]. (port.).
- ↑ Ed Begley Jr.. Listal. [dostęp 2017-11-01]. (ang.).
- ↑ Ed Begley Jr.. SensaCine.com. [dostęp 2017-11-01]. (hiszp.).
- ↑ Ed Begley Jr. – Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2017-11-01]. (rum.).
- ↑ a b c d e f Ed Begley, Jr. Biography (1949-). Film Reference. [dostęp 2017-11-01]. (ang.).
- ↑ Ed Begley Jr. What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs, 2018-06-22. [dostęp 2022-12-26]. (ang.).
- ↑ a b c d e Ed Begley Jr. Biography (1949-). Hollywood.com. [dostęp 2017-11-01]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Ed Begley jr. MYmovies. [dostęp 2017-11-01]. (wł.).
- ↑ Ed Begley Jr. (16 de Setembro de 1949). Filmow.com. [dostęp 2017-11-01]. (port.).
- ↑ a b c Ed Begley Jr. Dating History. FamousFix. [dostęp 2017-11-01]. (ang.).
- ↑ Ed Begley Jr. Životopis. ČSFD.cz. [dostęp 2017-11-01]. (cz.).
- ↑ 2003 FFCC Award Winners. Florida Film Critics Circle. [dostęp 2025-01-06]. (ang.).
- ↑ 2nd Annual Winners. The Streamy Awards. [dostęp 2025-01-06]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Ed Begley Jr. w bazie IMDb (ang.)
- Ed Begley Jr. w bazie Filmweb
- Ed Begley Jr. w bazie Notable Names Database (ang.)
- Aktorzy związani z Los Angeles
- Amerykanie pochodzenia brytyjskiego
- Amerykanie pochodzenia irlandzkiego
- Amerykanie pochodzenia niemieckiego
- Amerykańscy aktorzy dubbingowi
- Amerykańscy aktorzy filmowi
- Amerykańscy aktorzy głosowi
- Amerykańscy aktorzy telewizyjni
- Amerykańscy działacze społeczni
- Amerykańscy producenci telewizyjni
- Amerykańscy reżyserzy filmowi
- Amerykańscy reżyserzy telewizyjni
- Ludzie urodzeni w Los Angeles
- Urodzeni w 1949