Przejdź do zawartości

Everybody (singel Madonny)

To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Everybody
Okładka
Wykonawca singla
z albumu Madonna
Madonna
Wydany

6 października 1982

Nagrywany

kwiecień 1982, Blank Tapes Studios, Nowy Jork

Gatunek

post disco · R&B

Długość

4:57

Wydawnictwo

Sire · Warner Bros.

Producent

Mark Kamins

Format

7" · 12" · CD

Autor

Madonna

Singel po singlu
— „Everybody”
(1982) 		„Burning Up”
(1983)

Everybody – utwór muzyczny amerykańskiej piosenkarki popowej Madonny, pochodzący z jej debiutanckiego albumu studyjnego Madonna z 1983 roku. 6 października 1982 roku został wydany przez wytwórnię Sire Records na pierwszym promującym go singlu. Zarazem był pierwszym singlem w karierze piosenkarki.

„Everybody” został napisany samodzielnie przez Madonnę. Pierwsze nagranie demonstracyjne piosenki, wyprodukowane przez Stephena Braya, powstało w 1981 roku. Rok później DJ Mark Kamins zagrał ją w klubie Danceteria w Nowym Jorku. Zachęcony pozytywną reakcją publiczności, pomógł Madonnie podpisać kontrakt z wytwórnią Sire Records. Utwór został nagrany ponownie, tym razem pod nadzorem producenckim Kaminsa. „Everybody” łączy elementy post disco i R&B, a jego tekst dotyczy zabawy do muzyki. Okładka singla nie przedstawiała zdjęcia Madonny, gdyż wytwórnia chciała ją wypromować jako artystkę czarnoskórą, co korespondowało z brzmieniem w stylu R&B.

Madonna promowała debiutancki singel występami w klubach i programach telewizyjnych. Ponadto Ed Steinberg wyreżyserował teledysk do utworu, przedstawiający Madonnę śpiewającą w klubie i wykonującą układ choreograficzny z dwojgiem tancerzy. Singel odniósł sukces w klubach, co zapewniło mu pozycję na liście Hot Dance Club Songs, jednak poza nimi nie zdobył popularności. Nie udało mu się dostać na Hot 100 ani notowanie w jakimkolwiek innym państwie niż Stany Zjednoczone. Po upływie lat „Everybody” zdobył pozytywne recenzje. Przez kolejne dekady Madonna wykonywała go podczas dwóch tras koncertowych i okazjonalnie w trakcie kilku innych występów.

Geneza i powstanie

[edytuj | edytuj kod]

Na przełomie lat 70. i 80. mieszkająca w Nowym Jorku Madonna usiłowała rozpocząć karierę muzyczną[1]. Pierwszym krokiem w tym kierunku była gra na perkusji i śpiew w hardrockowym zespole Breakfast Club. Następnie wraz z ówczesnym partnerem, Stephenem Brayem, opuściła Breakfast Club i założyła nowy zespół, Emmy. Grupa, w zamyśle funkowa, podpisała kontrakt z wytwórnią Gotham Records, który został jednak rozwiązany, gdyż przedstawiciele firmy nie byli usatysfakcjonowani talentami członków kapeli[2]. Madonna opuściła Emmy i wraz z Brayem zaczęła nagrywać słabej jakości kasety demonstracyjne[1]. Na jednej z nich znalazł się utwór „Everybody”, który samodzielnie napisała. W 1982 roku przekonała DJ-a klubu Danceteria, Marka Kaminsa, by zagrał tę piosenkę. Tłum zareagował na nią pozytywnie, a Kamins postanowił pomóc Madonnie w zdobyciu kontraktu płytowego[1]. Zapoznał ją z Chrisem Blackwellem, właścicielem wytwórni Island Records, ten jednak nie wyraził zainteresowania współpracą[3]. Z kolei Michael Rosenblatt, przedstawiciel działu A&R firmy fonograficznej Sire Records, zaoferował jej 5 tysięcy dolarów z góry i dodatkowy tysiąc za każdą napisaną piosenkę[4][5].

Madonna jest świetna. Zrobi wszystko, by stać się gwiazdą, a ja właśnie tego poszukuję w artystach – całkowitej kooperacji. W jej przypadku wiedziałem od początku, że mam do czynienia z kimś gorącym i gotowym do współpracy. Planowałem zbudować jej karierę na singlach, a nie na albumie, przez który zaryzykuję katastrofą.

Michael Rosenblatt[4]

Seymour Stein, prezes Sire, wysłuchał nagrań Madonny w szpitalu Lenox Hill. Będąc pod wrażeniem jej umiejętności, podpisał z nią kontrakt na dwa dwunastocalowe winylowe single[4][5]. Piosenkarka nagrała ponownie „Everybody” i „Ain’t No Big Deal”, a tym razem producentem był Kamins. Sesja nagraniowa, której koszt ponieśli sami we dwoje, odbyła się w nowojorskim Blank Tapes Studios[5][6]. Przyjaciel Kaminsa, Arthur Baker, nauczył go produkcji muzycznej i polecił muzyka Freda Zarra, który zagrał na pianinie[7]. Rosenblatt chciał, by na stronie A singla znalazł się utwór „Everybody”, zaś na stronie B „Ain’t No Big Deal”. Usłyszawszy ostateczną wersję drugiego z nich, postanowił zastąpić go rozszerzoną, ponad dziewięciominutową wersję „Everybody”[5].

Analiza utworu

[edytuj | edytuj kod]
Madonna w 2015 roku, wykonując „Everybody” podczas koncertu z trasy Rebel Heart Tour

„Everybody” został napisany w tonacji a-moll. W refrenie następuje progresja G–A–B–A[8]. Wokal Madonny, nagrany w stylistyce bubblegum popu, jest zdublowany[9]. Utwór rozpoczyna się od mówionego intro Madonny z głębokim wzięciem powietrza, przy akompaniamencie syntezatorów[8]. Piosenka reprezentuje styl post-disco[10] z elementami rhythm and blues (R&B)[11]. Tematyką tekstu jest zabawa na parkiecie, a podmiot liryczny zachęca adresata, by z nim zatańczył i zaśpiewał[11].

Wydanie i oprawa graficzna

[edytuj | edytuj kod]

Wytwórnia Sire Records wydała singel „Everybody” 6 października 1982 roku[12]. Lou Beach zaprojektował jego okładkę. Rysunek przedstawia kolaż nowojorskiej ulicy i jest utrzymany w konwencji hip-hopowej. Ze względu na brak zdjęcia Madonny na okładce i brzmienie w stylu R&B, singel ukształtował fałszywe przekonanie, że jest artystką czarnoskórą[13]. Wytwórnia Sire celowo zastosowała taki zabieg, by piosenka trafiła do radiowych playlist kierowanych do społeczności afroamerykańskiej[11]. „Everybody” jest ósmym i ostatnim utworem na albumie studyjnym Madonna, wydanym 27 lipca 1983 roku[14]. Remiks piosenki znalazł się na remix albumie Madonny You Can Dance z 1987 roku[15]. W 1997 roku Stephen Bray wydał nieautoryzowany przez Madonnę album Pre-Madonna z demonstracyjnymi nagraniami piosenkarki. Wśród nich znalazły się dwie wersje „Everybody” – oryginalna z 1981 roku oraz przerobiona współcześnie przez Braya[16][17]. W 2001 roku ukazała się reedycja albumu Madonna, na której „Everybody” zastąpiono (względem pierwotnej edycji) dłuższą, ponad sześciominutową wersją[18][19]. W 2009 roku utwór znalazł się na kompilacji największych przebojów Madonny, Celebration, choć tylko w edycji dwupłytowej[20].

Odbiór

[edytuj | edytuj kod]

Krytyczny

[edytuj | edytuj kod]

Mieszkałam na Upper West Side, przy skrzyżowaniu 99th i Riverside. Około 7 na ranem słuchałam w sypialni radia WKTU i usłyszałam „Everybody”. Pomyślałam: „O Boże, to ja, wychodząca z pudła”. Wspaniałe uczucie (...). Jean-Michel Basquiat poznał mnie z Andym Warholem. Pamiętam, jak byliśmy razem w japońskiej restauracji przy Second Avenue i Seventh Street (...). Jean-Michel powiedział, że zazdrości mi tego, iż lecę w radiu. Uważał, że moja forma sztuki jest bardziej przystępna i więcej ludzi o mnie usłyszy. Powiedziałam mu, żeby przestał narzekać.

Madonna[21]

Rikky Rooksby, autor książki The Complete Guide to the Music of Madonna, napisał, że piosenka stanowiła płaskie zakończenie albumu, nazywając ją sztuczną, wtórną i mało inspirującą[9]. Don Shewey, dziennikarz „Rolling Stone’a”, napisał: „Początkowo [«Everybody»] nie brzmi zbyt ciekawie. Później zauważa się jego charakterystyczną cechę: dziewczęcą czkawkę, której piosenkarka używa w kółko, aż denerwuje jak diabli. W końcu się uzależnia i wyczekuje, by usłyszeć ten chwytliwy głosik”[22]. J. Randy Taraborrelli, biograf Madonny, nazwał utwór „chwytliwą zachętą do zabawy”[23]. Santiago Fouz-Hernández, autor innej biografii piosenkarki, szczególnie pochwalił refren i dodał, że „Everybody” i „Music” (2000) definiują kredo Madonny: muzykę, która przełamuje bariery związane z rasą, płcią czy orientacją seksualną[8]. Matthew Lindsay, redaktor The Quietus, nazwał utwór spektakularnym i trudnym do odparcia. Dodał, że „za sprawą fragmentów mówionych, wzdychań i zaproszenia do tańca debiutancki singel Madonny stał się szablonem, do którego powracała przez całą karierę”. Monika Riegel z serwisu Porcys napisała: „Rok później dostajemy wielkie zaproszenie do tańca od Bowiego. Chyba niepotrzebnie, po «Everybody» i tak wszyscy już tańczą”[24]. Louis Virtel z portalu The Backlot umieścił „Everybody” na drugim miejscu rankingu 100 najlepszych utworów Madonny, nazywając go przykładem na niezaprzeczalną gamę talentów artystki – „dowódczyni i Barysznikowa popu, prawowitej cesarzowej disco”[25].

Komercyjny

[edytuj | edytuj kod]

W tygodniu kończącym się 30 listopada 1982 roku nowojorska WKTU jako pierwsza ze stacji radiowych dodała „Everybody” do swojej playlisty[26]. Singlowi nie udało się wejść na najważniejszą listę przebojów w Stanach Zjednoczonych, Hot 100 tygodnika „Billboard”, znalazł się jednak w jej „poczekalni”, Bubbling Under Hot 100 Singles. W wydaniu z 22 stycznia 1983 piosenka zajęła siódme miejsce notowania, co jest równoważne ze 107. pozycją w rankingu najpopularniejszych utworów w kraju[27]. Za sprawą częstej emisji w klubach, „Everybody” dostał się na listę Hot Dance Club Songs. Najwyższą pozycję, trzecią, osiągnął 8 stycznia 1983 roku[28]. Dzięki klubowemu sukcesowi Madonnie udało się zdobyć pierwszą w karierze sesją okładkową – w grudniowym (1982 roku) wydaniu czasopisma „Dance Music Report”[29]. „Everybody” nie był notowany w żadnym innym państwie niż Stany Zjednoczone. Światowa sprzedaż singla przekracza 250 tysięcy egzemplarzy[30].

Teledysk

[edytuj | edytuj kod]
W teledysku wystąpiła przyszła aktorka, Debi Mazar

Madonna zaprosiła Michaela Rosenblatta i Seymoura Steina, przedstawicieli wytwórni Sire Records, do nowojorskiego klubu Danceteria, gdzie zaprezentowała „Everybody” podczas imprezy zorganizowanej przez Haoui Montauga[31]. Występ obejmował nie tylko śpiew, ale także wykonanie w towarzystwie tancerzy układu choreograficznego[32]. Rosenblatt i Stein doszli do wniosku, że piosenkarka oczarowuje w warstwie wizualnej, w związku z czym podjęli decyzję o realizacji teledysku do singla, który będzie puszczany w klubach w całym kraju. W ten sposób Madonna miała się stać rozpoznawalna z wyglądu[31]. Rosenblatt skontaktował się z Edem Steinbergiem, który prowadził studio wideoklipów, Rock America. Zapytał o możliwość zrealizowania teledysku, przedstawiającego Madonnę podczas występu w Danceterii, i zaoferował 1000 dolarów budżetu. Jak na tamte czasy, była to bardzo skromna suma – Duran Duran czy Michael Jackson wydawali na swoje wideoklipy sześciocyfrowe sumy[33]. Steinberg zgodził się na wyreżyserowanie teledysku do „Everybody” za 1500 dolarów, choć ostatecznie otrzymał tylko 1000[34][35]. Za jego sugestią, zdjęcia odbyły się w klubie gejowskim Paradise Garage[36]. Za makijaż Madonny odpowiadała jej przyjaciółka i przyszła aktorka, Debi Mazar. W wideoklipie wystąpili jako tancerze Erika Belle i Bags Rilez, zaś wśród tłumu na parkiecie pojawił się między innymi znany artysta graffiti, Michael Stewart[33]. Planowo piosenkarce miało towarzyszyć troje tancerzy, ale jeden z nich nie zjawił się na planie. Madonna samodzielnie wymyśliła choreografię[35]. Steinberg był pod wrażeniem profesjonalizmu, którym wykazała się podczas zdjęć, co wpłynęło na fakt, że osobiście usiłował promować teledysk i wysyłał jego kopie do klubów w całych Stanach Zjednoczonych[29][35].

Wideoklip przedstawia Madonnę i dwójkę tancerzy, występujących w klubie. Cała trójka wykonuje układ choreograficzny, ponadto piosenkarka śpiewa. W tle widać migoczące lampki, ponadto na parkiecie znajduje się grupa ludzi, tańczących w rytm muzyki. Profesor Douglas Kellner napisał w książce Media Culture: Cultural Studies, Identity, and Politics Between the Modern and the Postmodern, że już w debiutanckim teledysku Madonna zaprezentowała swój charakterystyczny wizerunek. Jawiła się jako stawiająca na strój, seksualność i świadomą kreację artystyczną; była zarówno pociągającym obiektem seksualnym, jak i łamaczem ustalonych norm[37]. Sama piosenkarka przyznała, że wideoklip odegrał dużą rolę w jej karierze: „Gdyby nie teledysk, pewnie większość dzieciaków w Midwest nie wiedziałaby o moim istnieniu. Teledyski zajmują miejsce koncertowania, są wszędzie. Sporo im zawdzięczam w kwestii sukcesu, który odniosłam”[38]. Ponadto wideoklip pomógł zniszczyć panujące powszechnie przekonanie, że Madonna jest artystką czarnoskórą[31].

Wykonania na żywo

[edytuj | edytuj kod]

W ramach promocji debiutanckiego albumu Madonna śpiewała pochodzące z niego utwory w klubach, głównie na terenie Nowego Jorku. Podczas występów często towarzyszyli jej na scenie brat, Christopher Ciccone, oraz Erika Bell, z którymi piosenkarka wykonywała układy choreograficzne[39]. Pierwszy występ na żywo z „Everybody” odbył się 16 grudnia 1982 roku podczas imprezy Haoui Montaug’s No Entiendes w klubie Danceteria w Nowym Jorku[40][41]. W 1983 roku Madonna wystąpiła między innymi w klubach: Studio 54, Roxy, Ara, Pyramid, Paradise Garage i Roseland w Nowym Jorku, Uncle Sam’s w Levittown oraz Copa w Fort Lauderdale[39]. W styczniu roku zaśpiewała „Everybody” w programie telewizyjnym Dancin’ on Air[42][41], 13 października w klubie Camden Palace w Londynie[43], a 23 października we włoskim programie Di-Gei[44]. W 1985 roku uwzględniła debiutancki singel podczas swojej pierwszej trasy koncertowej, The Virgin Tour. Elementem występu był układ choreograficzny, wykonywany z dwojgiem tancerzy[45]. Nagranie wykonania z koncertu z Detroit znalazło się na albumie wideo Madonna Live: The Virgin Tour (1985)[46].

Madonna w 2015 roku, wykonując medley flamenco podczas koncertu z trasy Rebel Heart Tour

W 1990 roku Madonna rozpoczynała koncerty w ramach trasy Blond Ambition World Tour kilkukrotnie powtórzonym wersem z „Everybody” („Dance and sing, get up and do your thing”), wplecionym jako sampel do piosenki „Express Yourself”[47]. W 1993 roku uwzględniła debiutancki singel podczas trasy The Girlie Show World Tour, gdzie był ostatnią wykonywaną piosenką. Piosenkarka była ubrana w białą koszulkę i niebieskie, dżinsowe spodenki[48]. Występ zaczynał się od zaśpiewania refrenu utworu „Everybody Is a Star” zespołu Sly and the Family Stone[49]. Samo „Everybody” obejmowało zabawę z tancerzami oraz przedstawianie publiczności występującego z artystką zespołu[48]. W piosenkę wpleciono sample z utworów „Dance to the Music” Sly and the Family Stone, „After the Dance” Marvina Gaye’a i „It Takes Two” duetu Rob Base and DJ E-Z Rock[49]. Po zakończeniu występu opadała kurtyna, zza której po chwili wychodził klaun. Gdy ściągał maskę, okazywało się, że była nim sama Madonna[48]. Jon Pareles, dziennikarz „The New York Times”, napisał: „Finał koncertu jest wręcz zdrowy. [Madonna] w towarzystwie swojej ubranej w dżinsy i białe koszulki trupy zaprasza publiczność do tańca w rytm «Everybody». Nie jest to żadna prowokacja, tylko po prostu przyjemna rewia muzyczno-taneczna”[50]. Zapis występu z Sydney znalazł się na albumie wideo The Girlie Show: Live Down Under (1994)[51].

Następny występ z „Everybody” odbył się dopiero 12 lat później, w okresie promocji albumu Confessions on a Dance Floor (2005). 15 listopada 2005 roku Madonna zagrała koncert w londyńskim klubie Koko (dawnym Camden Palace). Przed końcem występu zapowiedziała: „Teraz piosenka, którą wykonałam tu po raz pierwszy na terenie Anglii 22 lata temu. Myślę więc, że mieliście odpowiednio dużo czasu, by nauczyć się tekstu”. Następnie zakończyła koncert utworem „Everybody” w nowej aranżacji, przygotowanej przez Stuarta Price’a[52]. Później zaprezentowała tę samą wersję debiutanckiego singla podczas występów w klubie G-A-Y w Londynie (19 listopada 2005 roku)[53], w Studio Coast w Tokio (7 grudnia 2005 roku)[54] i na festiwalu Coachella Valley Music and Arts Festival w kalifornijskim Indio (30 kwietnia 2006 roku)[55]. 6 października 2012 roku singel „Everybody” obchodził trzydziestą rocznicę wydania. Z tej okazji Madonna zaśpiewała go podczas koncertu w San Jose, który był częścią trasy The MDNA Tour. Aidin Vaziri, dziennikarz gazety „San Francisco Chronicle”, napisał: „Trzy dekady później proste synth popowe brzmienie i naiwna melodia R&B wciąż wypadają świetnie. Ten moment spoza głównego scenariusza okazał się najciekawszą częścią koncertu”[56].

W 2015 roku Madonna wyruszyła w trasę Rebel Heart Tour, podczas której zaprezentowała medley swoich piosenek z lat 80. w aranżacjach flamenco. W trakcie tej części występu była ubrana w kreację inspirowaną kulturami Latynosów i Romów, zaprojektowaną przez Alessandro Michele dla domu mody Gucci[57]. Artystka miała na sobie szal, kapelusz, żakardowe body i czarno-różową spódnicę. Podczas występu Madonna z tancerzami imitowali zabawę w stylu latynoskim[58][59]. Podczas trzech pierwszych koncertów z trasy (dwóch w Montrealu i jednego w Waszyngtonie) medley obejmował utwory „Dress You Up”, „Into the Groove”, „Everybody” i „Lucky Star”[60][61]. Joe Lynch z „Billboardu” skomentowała: „Marakasy to może już za wiele, ale gitara flamenco wspaniale nadała piosenkom nowego, organicznego brzmienia”[62]. W trakcie późniejszych występów Madonna zrezygnowała z „Everybody”, ograniczając medley do pozostałych trzech piosenek[63][64].

Lista utworów

[edytuj | edytuj kod]

Personel

[edytuj | edytuj kod]

Notowania

[edytuj | edytuj kod]
Terytorium Notowanie Najwyższa
pozycja
 Stany Zjednoczone Bubbling Under Hot 100 Singles[27] 7
Hot Dance Club Songs[28] 3

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Rooksby 2004 ↓, s. 4.
  2. ↑ Cross 2007 ↓, s. 25–27.
  3. ↑ Morton 2002 ↓, s. 142.
  4. ↑ a b c Rooksby 2004 ↓, s. 5.
  5. ↑ a b c d Cross 2007 ↓, s. 25–26.
  6. ↑ Morton 2002 ↓, s. 143.
  7. ↑ Morton 2002 ↓, s. 145.
  8. ↑ a b c Fouz-Hernández i Jarman-Ivens 2004 ↓, s. 66.
  9. ↑ a b Rooksby 2004 ↓, s. 14.
  10. ↑ Brackett i Hoard 2004 ↓, s. 508.
  11. ↑ a b c Morton 2002 ↓, s. 146.
  12. ↑ Everybody – Madonna. Madonna.com. [dostęp 2018-05-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-14)]. (ang.).
  13. ↑ Matthew Lindsay: Lucky Star: Madonna’s Debut Album, 30 Years On. [w:] The Quietus [on-line]. 2013-06-13. [dostęp 2018-05-23]. (ang.).
  14. ↑ Madonna – Madonna. AllMusic. [dostęp 2018-05-16]. (ang.).
  15. ↑ You Can Dance – Madonna. AllMusic. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  16. ↑ Pre-Madonna – Madonna. AllMusic. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  17. ↑ Rooksby 2004 ↓, s. 89.
  18. ↑ Michael Paoletta. Vital Re-Issues. „Billboard”. 113 (33), 2001-08-18. Nowy Jork. ISSN 0006-2510. [dostęp 2010-03-11]. (ang.). 
  19. ↑ Madonna – Madonna. iTunes Store. [dostęp 2018-05-16]. (ang.).
  20. ↑ Celebration – Madonna. AllMusic. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  21. ↑ Austin Scaggs: Madonna Looks Back: The Rolling Stone Interview. [w:] Rolling Stone [on-line]. 2009-10-29. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  22. ↑ Don Shewey: Madonna: Madonna. [w:] Rolling Stone [on-line]. 1983-09-29. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  23. ↑ Taraborrelli 2002 ↓, s. 77.
  24. ↑ 30 najlepszych utworów Madonny. Porcys, 2013-12-03. [dostęp 2018-05-30]. (pol.).
  25. ↑ Louis Virtel: The 100 Greatest Madonna Songs. [w:] The Backlot [on-line]. 2012-02-02. [dostęp 2018-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-21)]. (ang.).
  26. ↑ Keith Caufield: ‘Madonna’ Turns 30: A Look Back at the Queen of Pop’s Debut Album. [w:] Billboard [on-line]. 2013-07-27. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  27. ↑ a b Bubbling Under the Hot 100. „Billboard”. 3 (95), 1983-01-22. [dostęp 2018-05-30]. (ang.). 
  28. ↑ a b Dance/Disco Top 80. „Billboard”. 1 (95), 1983-01-22. [dostęp 2018-05-30]. (ang.). 
  29. ↑ a b Morton 2002 ↓, s. 151.
  30. ↑ Cross 2007 ↓, s. 27.
  31. ↑ a b c Cross 2007 ↓, s. 26.
  32. ↑ Morton 2002 ↓, s. 149.
  33. ↑ a b Morton 2002 ↓, s. 150.
  34. ↑ Cross 2007 ↓, s. 29.
  35. ↑ a b c MadonnaTribe meets Ed Steinberg. MadonnaTribe, 2013-10-06. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  36. ↑ Morton 2002 ↓, s. 332.
  37. ↑ Kellner 1995 ↓, s. 271.
  38. ↑ Rooksby 2004 ↓, s. 8.
  39. ↑ a b Ciccone 2008 ↓, s. 70–71.
  40. ↑ Watch Madonna’s First Live Performance!. [w:] Paper [on-line]. 2011-08-16. [dostęp 2018-05-16]. (ang.).
  41. ↑ a b Everybody - Live at the Danceteria. YouTube (kanał Madonny). [dostęp 2018-05-16]. (ang.).
  42. ↑ Vector Fiorillo: Facebook Flame Wars, Legal Action, and “Death Threats”: Dancin’ on Air’s Family Feud Boils Over. [w:] Philadelphia Magazine [on-line]. 2010-10-04. [dostęp 2018-05-16]. (ang.).
  43. ↑ Robin Denselow: From the archive: Madonna at Camden Palace. [w:] The Guardian [on-line]. 2009-10-15. [dostęp 2018-05-16]. (ang.).
  44. ↑ Everybody - ‘Di Gei’ TV Show. YouTube (kanał Madonny). [dostęp 2018-05-16]. (ang.).
  45. ↑ Metz i Benson 1999 ↓, s. 5.
  46. ↑ Live - Virgin Tour – Madonna. AllMusic. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  47. ↑ Blond Ambition World Tour Live (VHS). Warner Home Video.
  48. ↑ a b c Clerk 2002 ↓, s. 243.
  49. ↑ a b The Girlie Show: Live Down Under (VHS/DVD). Warner Home Video.
  50. ↑ Jon Pareles: Review/Pop; From Madonna, a New Palatability but Still Spicy. [w:] The New York Times [on-line]. 1993-10-16. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  51. ↑ Girlie Show: Live Down Under [Video]. AllMusic. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  52. ↑ John Hand: Madonna’s intimate night with her fans. BBC News, 2005-11-16. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  53. ↑ Madonna performs live from the G-A-Y Astoria in London. Madonna.com, 2005-11-19. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  54. ↑ Christine Sams: Madonna floors Japanese. [w:] The Sydney Morning Herald [on-line]. 2005-12-12. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  55. ↑ Coachella Day Two: Madonna Makes It Quick, Gnarls Goes ‘Crazy’. [w:] Billboard [on-line]. 2006-05-01. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  56. ↑ Aidin Vaziri: Madonna review: Deep gloom, weak tunes. [w:] San Francisco Chronicle [on-line]. 2012-10-07. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  57. ↑ Erik Maza: First Look: Madonna’s ‘Rebel Heart’ Tour Designer Costume Sketches. [w:] Women’s Wear Daily [on-line]. 2015-09-09. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  58. ↑ Lewis Corner: Madonna live in London review: Pop superstar returns to The O2 stage... with her cape. [w:] Digital Spy [on-line]. 2015-12-02. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  59. ↑ Madonna’s Rebel Heart tour: Pole-dancing transvestite nuns, armoured dancers and 30 years of hits. [w:] South China Morning Post [on-line]. 2015-09-19. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  60. ↑ Sam Warner: Madonna kicks off her Rebel Heart Tour with a hit-packed set: See the first photos. [w:] Digital Spy [on-line]. 2015-09-10. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  61. ↑ Doug Rule: Rebel Heart Tour: Madonna Takes the Verizon Center by Storm (review). [w:] Metro Weekly [on-line]. 2015-09-13. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  62. ↑ Madonna Gets Surprisingly Nostalgic at First NYC Tour Stop, Then Kicks Amy Schumer’s Ass. [w:] Billboard [on-line]. 2015-09-17. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  63. ↑ Mark Savage: Madonna returns to scene of Brits fall. BBC News, 2015-12-02. [dostęp 2018-05-30]. (ang.).
  64. ↑ Rebel Heart Tour (DVD/Blu-ray/CD). Eagle Vision.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Single Madonny
Lata 1982–1989
Lata 1990–1999
Lata 2000–2009
Lata 2010–2019
Lata 2020–obecnie
Pozostałe utwory
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Everybody_(singel_Madonny)&oldid=73097934”