Feliks Kamiński (pułkownik)
pułkownik artylerii | |
Pełne imię i nazwisko |
Feliks Stanisław Kamiński |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
17 kwietnia 1886 |
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1936 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca pułku |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
|
Feliks Stanisław Kamiński (ur. 17 kwietnia 1886 w Jaworznie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik artylerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 17 kwietnia 1886 w Jaworznie, w rodzinie Jana i Balbiny z Borowczyków[1]. Ukończył szkołę powszechną w Jaworznie, następnie Gimnazjum św. Anny w Krakowie. Podjął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim, początkowo na Wydziale Lekarskim, po czym przeniósł się na Wydział Filozoficzny, który ukończył w 1914.
Od 1 stycznia 1912 był członkiem Związku Strzeleckiego. Po wybuchu I wojny światowej, 8 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Służył w V batalionie, a od lutego 1915 był podporucznikiem w 1 pułku artylerii. Uczestniczył we wszystkich bitwach I Brygady (nad Styrem, pod Stochodem, pod Kostiuchnówką). Za odwagę i bohaterstwo podczas ofensywy rosyjskiej z 4 lipca 1916 złożono wniosek o odznaczenie Orderem Wojennym Virtuti Militari. Po kryzysie przysięgowym, 17 września 1917 został wcielony do Armii Austro-Węgier. Działał w Polskiej Organizacji Wojskowej. U kresu wojny w październiku uczestniczył w rozbrajaniu Austriaków w Krakowie.
8 stycznia 1919 został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z dniem 15 listopada 1918 z tymczasowym zatwierdzeniem stopnia porucznika nadanego przez generała Bolesława Roję[2][3]. Najpierw pracował w Dowództwie WP w Krakowie, następnie został przydzielony do pociągu pancernego „Piłsudczyk” i Inspektoratu Artylerii w Warszawie. Służył w 2 pułku artylerii polowej Legionów, od lutego 1919 jako adiutant II Brygady Artylerii, od 6 maja 1920 dowódca I dywizjonu. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej: w walkach o Mińsk, o Borysów, nad Berezyną, w odwrocie do Warszawy i pościgu do Berezyny. Za bohaterstwo okazane w wojnie otrzymał 17 maja 1922 Krzyż Srebrny Virtuti Militari. Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku został zweryfikowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919. Nadal służył w 2 pap Legionów w Kielcach, gdzie od 1921 był zastępcą dowódcy pułku. Od 28 maja do 9 października 1924 był odkomenderowany na kurs dowódców pułków w Toruniu[4].
Podczas przewrotu majowego kierując I dywizjonem pułku 13 maja 1926 udał się do stolicy, uczestniczył w walkach po stronie Marszałka Józefa Piłsudskiego, a 22 maja ta jednostka powróciła do Kielc bez odniesionych strat. W sierpniu 1926 został przeniesiony do kadry oficerów artylerii i przydzielony do Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko zastępcy szefa gabinetu Ministra Spraw Wojskowych[5]. 12 kwietnia 1927 prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika z dniem 1 stycznia 1927 i 17. lokatą w korpusie oficerów artylerii[6]. Od 26 sierpnia 1930 był oficerem sztabowym do zleceń I wiceministra Spraw Wojskowych. 12 maja 1932 został mianowany dowódcą 1 pułku artylerii przeciwlotniczej w Warszawie. Od 24 lipca 1933 pełnił równocześnie obowiązki dowódcy 11 Grupy Artylerii. Na pułkownika został awansowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 2. lokatą w korpusie oficerów artylerii[7]. Orzeczeniem komisji wojskowo-lekarskiej przy ministrze spraw wojskowych dla wojskowych zawodowych z 14 stycznia 1936 został uznany za zupełnie i trwale niezdolnego do służby wojskowej[8]. Z dniem 31 marca 1936 został przeniesiony w stan spoczynku[9].
W 1929 został prezesem Towarzystwa Przyjaciół „Miasta-Ogrodu Czerniaków”, łącząc tę funkcję z funkcją prezesa Spółdzielni Oficerskiej „Sadyba”[10]. W 1936 został przeniesiony w stan spoczynku. Wszedł w skład zarządu Polskich Zakładów Optycznych[11].
Po ataku III Rzeszy na Polskę ewakuowany wraz z przedsiębiorstwem na południowy wschód. Po agresji ZSRR na Polskę został w okolicach Lwowa wzięty do niewoli sowieckiej. Był przetrzymywany w obozie starobielskim. W 1940 wraz z innymi jeńcami osadzonymi w Starobielsku został przewieziony do Charkowa i zamordowany strzałem w tył głowy przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Charkowie oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 (część zbrodni katyńskiej). Jego szczątki spoczywają w Piatichatkach[1], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[12].
27 października 1923 ożenił się z Marią Plutyńską[13], z którą miał dwóch synów: Krzysztofa Huberta (ur. 1926) i Pawła Józefa (ur. 1928) oraz córkę Barbarę (ur. 1935).
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie na stopień generała brygady[14][15]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[16][17].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 5940 – 17 maja 1922[13][18]
- Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[19]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie[a], po raz 2, 3 i 4 w 1921)[20]
- Złoty Krzyż Zasługi (17 marca 1930)[21]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaka „Znak Pancerny” – honorowo 11 listopada 1935[22]
- Odznaka „Za wierną służbę”[2]
- Wielka Wstęga Orderu Gwiazdy (Afganistan, 1934)[23]
- Komandor Orderu św. Sawy (Jugosławia, 1929)[24]
- Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja)
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” Feliks Kamiński został uhonorowany poprzez zasadzenie Dębu Pamięci przy Szkole Podstawowej im. św. Maksymiliana Marii Kolbe w Pusznie Godowskim[25]. Ponadto został upamiętniony na tablicy pamiątkowej przy Dębie Pamięci w Jaworznie, zbiorowo honorujących dziewięć ofiar zbrodni katyńskiej[26].
9 września 2017 został patronem ulicy Jaworznie w miejsce Oskara Langego[27].
Patron 18. Zamojskiego Pułku Przeciwlotniczego w Sitańcu[28].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- awanse generalskie oficerów II Rzeczypospolitej Polskiej z 2007
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stanisław Łoza w Czy wiesz kto to jest? z 1938 i Bogusław Szwedo w publikacji Małopolski słownik biograficzny uczestników działań niepodległościowych 1939–1956 podali, iż Feliks Kamiński został odznaczony Krzyżem Walecznych sześciokrotnie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 207.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 224.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 6 z 21 stycznia 1919 , poz. 238, jako Feliks Kamieński.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 139.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 15 sierpnia 1926, s. 262.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927, s. 118.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 374.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 220.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 222.
- ↑ Towarzystwo Miasto-Ogród Sadyba, 1921–1938 Powstaje osiedle willowe według idei Miasta-Ogrodu [dostęp 2012-06-22]
- ↑ Archiwum historii mówionej - Paweł Kamiński
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 133.
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 2 [dostęp 2024-08-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-01-09].
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 59 z 30 grudnia 1922, s. 945.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 64)
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143 „za zasługi na polu administracji wojska”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 11 listopada 1935, s. 125.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. nr 13/1934, s. 231.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 19/1929, s. 361.
- ↑ Osiągnięcia. sppuszno.w.interia.pl. [dostęp 2014-10-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 października 2014)].
- ↑ Dąb Pamięci dla ofiar Katynia. insilesia.pl, 20 września 2009. [dostęp 2014-10-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 października 2014)].
- ↑ Uchwała Nr XXXI/452/2017 Rady Miejskiej w Jaworznie w sprawie zmiany nazw ulic w Jaworznie, „Dziennik Urzędowy Województwa Śląskiego”, Katowice, dnia 9 września 2017 r. poz. 4862.
- ↑ Uroczystość nadania sztandaru 18. Zamojskiemu Pułkowi Przeciwlotniczemu im. gen. bryg. Feliksa Kamińskiego w S - Powiat Zamojski [online], www.powiatzamojski.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Feliks Stanisław Kamiński. [w:] Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.757 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-02-04].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Rocznik Oficerski 1923 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1923, s. 717, 816.
- Rocznik Oficerski 1924 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1924, s. 640, 739.
- Rocznik Oficerski 1928 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1928, s. 430, 451.
- Rocznik Oficerski 1932 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1932, s. 177, 727.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 858.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Bogusław Szwedo: Małopolski słownik biograficzny uczestników działań niepodległościowych 1939–1956. T. 11. Kraków: Barbara, 2005, s. 49–51. ISBN 83-921802-1-6.
- Feliks Kamiński. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2014-10-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- Archiwum historii mówionej - Paweł Kamiński.
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego (okres zaborów)
- Absolwenci Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Adiutanci Józefa Piłsudskiego
- Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Ludzie urodzeni w Jaworznie
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką „Za wierną służbę”
- Odznaczeni odznaką „Znak Pancerny”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie – ofiary zbrodni katyńskiej – mianowani generałami Wojska Polskiego III Rzeczypospolitej
- Oficerowie 1 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej (II RP)
- Oficerowie 2 Pułku Artylerii Lekkiej Legionów
- Oficerowie artylerii Legionów Polskich 1914–1918
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Charkowie
- Polacy – Oficerowie Legii Honorowej
- Polacy odznaczeni Orderem św. Sawy
- Pułkownicy artylerii II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy bitwy pod Kostiuchnówką 1916
- Uczestnicy walk przewrotu majowego 1926 (strona Józefa Piłsudskiego)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1886
- Zmarli w 1940
- Żołnierze I Brygady Legionów Polskich
- Pochowani na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu na Piatichatkach w Charkowie